1. kimyanin ilk qanunlari. Stexiometrik qanunlqar



Yüklə 217,73 Kb.
səhifə120/143
tarix20.10.2023
ölçüsü217,73 Kb.
#128536
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   143
1. kimyanin ilk qanunlari. Stexiometrik qanunlqar

N2 + O2 = 2NO; υ = k PN2 Po2
Əgər reasiyaya daxil olan maddələrdən biri bərk halda olarsa, reaksiyanın sürəti qaz və ya mayenin qatılığından asılıdır.
C + O2 = CO2 ; υ = k∙ [O2]
Reaksiya sürətinin temperaturdan asılılığı Vant-Hoff qaydası ilə müəyyən edilir:
Sabit qatılıqda temperaturun hər 100 C artması əksər homogen reaksiyaların sürətini 2 – 4 dəfə artırır. Qaydanın riyazi ifadəsi aşağıda göstərilir:
υt2 = υt1 γ t2 – t1 / 10
υt1 υt2 reaksiyanın t1t2 temperaturundakı sürətləri; γ isə reaksiya sürətinin temperatur əmsalıdır. Reaksiya sürətinin temperaturdan asılılığı dəqiq olaraq Arrenius tənliyi ilə ifadə edilir:
k = A∙e –EA / RT
k – mütləq temperaturda sürət sabiti; A –(tezlik əmsalı) temperaturdan asılı olmayan sabit kəmiyyət; E – isə aktivləşmə enerjisidir, T –mütləq temperatur, R-universal qaz sabiti, e – natural loqarifmin əsası.
e –EA / RT – aktiv mol (NAK) ümumi mol (N) sayının nisbətinə bərabər olub, reaksiyanın getmə ehtimalını göstərir. (Bolsman görə, NAK / N = e –EA / RT ).
Maddənin bir molunun aktivləşməsi üçün sərf edilən enerji miqdarına aktivləşmə enerjisi deyilir və kC / mol ilə ölçülür.
.
5.ELEKTROLİZ. DUZLARIN MƏHLULDA ELEKTROLİZİ
Elektroliz prosesində elektrik enerjisi kimyəvi enerjiyə çevrilir. Elektrolitdən (məhlulda və ya əridilmiş halda) sabit elektrik cərəyanı keçdikdə, elektrodlarda baş verən oksidləşmə və reduksiya nəticəsində maddələrin ayrılması ilə gedən proseslərə elektroliz deyilir.
Elektroliz prosesi elektrolizer adlanan qurğuda (elektroliz vannası ) aparılır. Elektrolit olaraq CuCl2 məhlulu doldurulmuş vannaya elektrodlar salınır və onlar sabit cərəyan mənbəyi ilə birləşdirilir.
Elektrolitdən cərəyan keçməmiş ionlar xaotik hərəkətdə olur, cərəyan buraxıldıqda isə onların nizamlanmış hərəkəti başlanır. Müsbət ionlar (kationlar) katoda, mənfi ionlar (anionlar) isə anoda tərəf hərəkət edir və elektrodlar üzərində yüksüzləşirlər. Elektroliz zamanı katod elektronları kationa verdiyi üçün reduksiyaedici, anod isə anionlardan elektron qəbul etdiyi üçün oksidləşdirici olur. Deməli, katod səthində reduksiya, anod səthində oksidləşmə prosesi baş verir. Qalvanik elementlərdən fərqli olaraq elektroliz prosesində mənfi elektrod katod, müsbət elektrod isə anod olur.

Yüklə 217,73 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   143




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə