1. Tuproq qatlamini agʻdarmasdan ishlov berish tizimi Shudgorlash turlari. Tuproq qatlamini agʻdarib ishlov berish – pluglar

Tuproq qatlamini agʻdarib ishlov berish – pluglar.

Tuproq qatlamini agʻdarmasdan ishlov berish – agʻdargich siz plug, chuqur yumshatgich, kultivator, chizel pluglar.

Tuproq qatlamiga eroziyaga qarshi ishlov berish – shudgorda suvni ushlab qolish uchun tuproqda maxsus relef hosil qiliadigan qurilmalar va angʻiz qoldirish.

Mulcha hosil qilish– ishlov berilgan tuproqning yuza qismi maydalangan oʻsimlik qoldiqlari va turli organiq materiallar bilan qoplash.

Minimal ishlov berish – ishlov berish soni va chuqurligi kamaytirilgan va agregatning bir oʻtishda amalga oshiriladigan ishlov berish tushiniladi.

Kuzgi shudgor – yoz, kuzda ishlov berilgan va bahorda ekishga moʻljallangan ishlov berish.

Shudgorlangan va ekin ekilmagan erga dam berish.

Sideral par – tuproqqa oʻsimliklarni maydalab, aralashtirib ishlov berish.

Texnologik operasiyalar

Agʻdarish

Yumshatish

Zichlash

Tekislash

Bulardan tashqari shudgorlash, chukur yumshatish, angiz va ajriqli dala yuzasini sayoz yumshatish, kultivasiyalash, tirmalash, zichlash, frezalash begona oʻtlarni yoʻqotish; joʻyak, pushta va ariq olish kabi texnologik jarayonlar mavjud.

Umumiy ishlarga muljallangan pluglar avvaldan xaydalib kelinayotgan tosh bilan ifloslangan erlarni xaydash uchun ishlatiladi.

Umumiy muljallanishdagi lemexli pluglar markalaridagi xarflar PLN - osma plug; PPN – yarim osma plugni bildirsa, birinchi rakam korpuslar soni, ikkinchisi plugdagi bitta korpusning kamrash kengligini bildiradi. (Masalan PLN-4-35 – osma, korpuslar soni 4 ta, korpusning kamrash kengligi 35 sm).
Maxsus pluglarga butazor-botkokliklar, boglar, toshli tuproqlar, urmon, plantaj, yarusli, tokzor va boshkalarni xaydash uchun ishlatiladigan pluglar kiradi.
Kullaniladigan tortish turiga karab otda, traktor va kanat (sim arkon) bilan tortiladigan pluglarga bulinadi.
Otda tortiladigan pluglar ulchami kichik, traktor bilan tortiladigan pluglar bilan shudgorlashni iloji bulmagan dalalarda ishlatiladi.
Traktor bilan tortiladigan pluglar shudgorlashning zamonaviy, asosiy kuroli xisobanadi.
Kanatda tortiladigan pluglar traktor bilan tortiladigan pluglar ishlashi kiyin bulgan tuproqlarda (masalan togli joylarda va botkoklashgan erlarda) kullaniladi.
Agregatlash usuliga kura traktor bilan tortib ishlatiladigan pluglar (2-rasm) osma, yarim osma va tirkamalarga bulinadi.