1. Yeraltı su yataqlarının təsnifatı

12.Su təchizatı və irriqasiya məqsədləri üçün yeraltı və yerüstü suların keyfiyyətinin qiymətləndirilməsi
Suvarma sularının keyfiyyəti dedikdə onun minerallaşma dərəcəsi tərkibində olan çöküntülərin miqdarı,kimyəvi tərkib və temperaturu başa düşülür.
Adətən gətirmə çöküntülərinin miqdarı ən çox dağ çaylarında,ən az yeraltı sularda olur.Suvarma sularının minerallaşma dərəcəsi 1.5 q\l-dən çox olmamalıdır. Zərərli duzlara aşağıdakılar aiddirlər: 1.Soda (Na₂CO₃ 10H₂O)-buraxıla bilən miqdarı < 0,1% .2.Natrium-xlor (NaCl)-buraxıla bilən miqdarı < 0,2%.3.Natrium-sulfat (Na₂SO₄)- buraxıla bilən miqdarı < 0,5%.Suvarma sularının temperaturu 12-16 °C intervalında olması məsləhət götürülür.Suvarma sularının keyfiyyətini qiymətləndirən zaman natrium faizlə miqdarı (Na%), natrium nisbi potensial adsorbsiyası (SAR), suda xlorun (Cl), maqnezium (Mg) miqdarı hesablanmalıdır. Suvarma sularının buraxıla bilən minerallaşma dərəcəsi (C) İ.A.Antipov-Karatayev və Q.M.Kederinin təklif etdiyi aşağıdakı düsturla hesablanır:

Əgər nisbəti, minerallaşma dərəcəsindən (C) kiçik və ya ona bərabər olarsa, onda suvarma suyu yararlı sayılmaqla torpaqlarda şoranlaşma yaratmır.
Natriumun faizlə miqdarı aşağıdakı düsturla hesablanır: Na% *100%.
Suvarılan torpaqlarda Mg-nın miqdarının artması onun fiziki xassələrinə mənfi təsir göstərir. Mg-un miqdarı aşağıdakı düsturla hesablanır:Mg= *100%
Suvarma sularının tərkibində xlorun miqdarı Cl>20 mq.ekv\litr olduqda həmin sular suvarma üçün yararlı deyildir.
Suvarma sularının yararlılığını qiymətləndirmək üçün irriqasiya (qələvilik) əmsalından (Ka) istifadə olunur ki,onun hesabatı suların hidrogeokimyəvi tiplərindən asılı olaraq aşağıdakı düsturlarla hesablanır:
1-ci tip hidrogeokimyəvi tip sular üçün Ka=2040\Cl
2ci hidrogeokimyəvi tip sular üçün Ka=6620\(Na + 2.6Cl)
3cü hidrogeokimyəvi tip sular üçün Ka= 662\(Na-0.32Cl-0.43SO4)
Ka>18 olduqda suvarma suyunun keyfiyyəti yaxşıdır