2-Cİ NƏŞR Əlavə VƏ DÜZƏLİŞLƏR
«Ey Rəbbim! köksümü açıb genişlət, işimi yüngülləşdir, dilimdəki
Yüklə 3,76 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Bismilləh
- Nəhyi Anil Munkər
- «Siz insanlar üçün zahirə
- «Kitab əhli içərisində düzgün, sabit-qədəm bir cəmaat vardır ki, onlar gecə vaxtları
- pis əməllərdən çəkindirir və xeyirli işlər görməyə tələsirlər. Onlar əməlisaleh şəxslərdəndirlər».
- yaxşı işlər görməyi əmr edər, pis işləri yasaq edərlər».
- Məruf Və Munkərin Şərtləri
- Məruf Və Munkəri Əmr Edən Insanda Olan Şərtlər
5
düyünü aç ki, sözümü yaxşı anlasınlar». (Ta ha 25 –
Möhtərəm müsəlman bacı və qardaşlarım! İlk öncə hamınızı Allahın salamı ilə salamlayıram. Allahın kitabına və Rəsulullah - səllallahu aleyhi və səlləm – in yoluna uyaraq öz risaləmi «Bismilləh» ilə başlayıram. Çünkü Allah Rəsulu - səllallahu aleyhi və səlləm - də öz məktublarını «Bismilləh» ilə başlamış və buyurmuşdu: «Hər mühüm bir işə «Bismilləh» ilə başlanılmazsa, o işin sonu kəsikdir» 3 . Ən-ənəmizə sadiq olaraq Uca və Böyük olan Allahın izni ilə Əhli Sünnə vəl Cəmaat, Sələfi Salihin əqidəsi ilə bağlı olan kitabları toplamağa davam edirik. İnşəallah bu kitabımızda İslam və İmanın ziddi olan, bəndənin Tövhidini dağıdan, naqisləşdirən şirk, bidət, küfr, nifaq, böyük və kiçik günahlar, gündəlik həyatımızda qarşılaşdığımız, lakin biganə yanaşdığımız məkruhlar (bəyənilməyən) əməllər, haramlar, qadağalar haqqında danışacağıq. Kitabın adı barəsində çox düşündüm. Lakin sonda belə qərara gəldim ki, adını Nəhyi Anil Munkər –
4
– deyə adlandırım. Çünki kitabın özü də bu mövzu üzərində Sad - radıyallahu anhu – mərfu olaraq. Hədis səhihdir. Muhəddis Muhəmməd Nəsrəddin əl-Albani – rahmətullahi aleyhi –
yazmışdır. İstəyənlər bu kitaba baxa bilərlər. Ayrıca bax: əl-Albani «Muxtəsər Səhih Müslim» 409, «Mişkətul Məsabih» 3149,5860. 3 Əbu Davud. 4 Məruf Və Munkər – İbn Əsir – rahmətullahi aleyhi –
bilinən, Ona yaxınlığa səbəb olan və insanlara yaxşılıq olan hər bir şeyi özündə əhatə edən isimdir. Şəriətin gözəl görüb və edilməsinə sövq edən hər bir şey də buna daxildir. Munkər isə bütün bunların ziddidir». İbn Əsir «Nihayə fi Ğaribil Hədis vəl Əsər» 3/216. İbnul Covzi –
–
deyir ki: «Məruf – Allaha itaət olan şeylərdir, munkər isə üsyan olanlardır». İbnul Covzi «Zədul Məsir» 1/435. İsfəhani –
–
bir işdir. Munkər isə ağılla da, şəriətlə də çirkinliyi bilinən işlərdir». İsfəhani «Mufrədat fi Ğaribil Quran» A-R-F maddəsi. Şovkani –
–
olduğuna Kitab və Sünnə dəlildir». Şovkani «İrşadul Fuhul s. 71. «Siz insanlar üçün zahirə çıxarılmış ən yaxşı ümmətsiniz. (Onlar) yaxşı işlər görməyi əmr edir, pis əməlləri qadağan edir və Allaha inanırsınız». (Ali İmran 110). Bu ayə İslam ümmətinin üç vəsfini: Yaxşılığı əmr, qadağalardan çəkindirmək və Allaha iman. Bu bütün Peyğəmbərlərin (Allah onlardan razı olsun) göndərilmələrinin məqsədidir – «Kitab əhli içərisində düzgün, sabit-qədəm bir cəmaat vardır ki, onlar gecə vaxtları
–
–
«Yaxşılığı əmr edib, pislikdən çəkindirmək Allahın kitablarını, göndərdiyi peyğəmbərlərin əsas məqsədidir və o, dinin özüdür». İbn Teymiyyə «Yaxşılığı əmr edib, pislikdən çəkindirmək» risaləsi s. 25. Rəşid Rza –
–
pislikdən çəkindirməyə söykənir». Təfsirul Mənar 4/32. «(Xalqı) Allaha tərəf çağıran, yaxşı iş görən
6 qurulmuşdur. Quran və Sünnə, Allah və Rəsulu tərəfindən qadağan edilmiş, bizlərə çəkinməyi əmr etdikləri məsələlər barəsində danışacağıq. Sözsüz ki, bütün qadağaları bu kitabda toplamaq mümkün deyildir. Lakin mən çalışdım ki, bu kitabda gündəlik həyatımızda qarşılaşdığımız (sözlərdən və əməllərdən) ibarət olan qadağaları qeyd edim. Çünki Allah Rəsulu bizlərə qadağalardan çəkinməyi əmr edərək buyurur: «Sizə nəyi qadağan edirəmsə ondan uzaq olun, nəyi sizə əmr etmişəmsə ondan bacardığınız qədər istifadə edin…» 5 . Allahın Rəsulu bizlərə əmr etdiyi yenilməz qüvvət və qüdrət sahibidir! O, kəslər ki, onları yer üzündə yerləşdirsək namaz qılar, zəkat verər, (insanlara) yaxşı işlər görməyi əmr əmr edib, pis işlər görməyi qadağan edərlər». (əl-Həcc 40- 41). «Mömin kişilər və mömin qadınlar bir-birinə dost, hayandırlar. Onlar (insanlara) yaxşı işlər görməyi əmr edər, pis işləri yasaq edərlər». (ət-Tövbə 71). Peyğəmbər –
–
yaxşılığı əmr edib pislikdən çəkindirməyi fərzi kifayə saymışlarsa, digərləri bu əməli fərzi ayn saymışlar. Hər iki tərəfin də dəlilləri eynidir: «(Ey müsəlmanlar!) İçərinizdə (insanları) yaxşılığa çağıran, xeyirli işlər görməyi əmr edən və pis əməlləri qadağan edən bir cəmaat olsun! Bunlar həqiqətən nicat tapmış şəxslərdir». (Ali İmran 104). Ayədə gələn MİN kəliməsi bəzilərinə görə hamını əhatə edir, bəzilərinə görə isə bir qrup dəvət edərsə, digərlərinin üzərindən bu məsuliyyət götrülür. İbn Teymiyyə –
–
etməzsə, bunu etməyə gücü çatan hər kəsə fərzi ayn olur». İmam Nəvəvi –
–
ki: «Bəzən yaxşılığı əmr edib, pislikdən çəkindirmək fərzi ayn ola bilər. Necə ki, bir kimsənin özündən başqa kimsənin bilmədiyi bir xüsusun edildiyi bir yerdə olarsa və ya durumu ondan başqa heç kəs düzəldə bilmirsə. Bir kimsənin xanımını, uşağının, köləsinin bir munkəri edərkən görməyi bu qəbildəndir». Müslim şərhi 1/255. Peyğəmbər –
– buyurdu: «Sizdən kimsə bir münkər görərsə onu əli ilə dəyişdirsin. Əgər gücü çatmazsa dili ilə, buna da bacarmadıqda qəlbi ilə (dəyişdirsin). Bu isə imanın ən zəif mərtəbəsidir». Müslim 49. Məruf Və Munkərin Şərtləri – 1. Müsəlman olmaq, həddi buluğa çatmaq və ağlı başda olmaq. 2. Qüdrət, yəni gücün olması. 3. Elmin olması. Munkəri dəyişdirməyin Birinci Dərəcəsi: Əl ilə dəyişdirmək. Bu iş yalnız və yalnız əmr sahiblərinə, idarəçilərə aiddir. İbn Ömər –
–
rəvayət edir ki, Peyğəmbər - səllallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Hər biriniz çobansınız (başçısınız) və hər birinizdə əli altında olanlardan məsuldur. Dövlət başçısı çobandır və əli altında olanlardan məsuldur. Kişi öz ailəsində çobandır (başçıdır) və ailəsində olanlara görə məsuldur. Qadın ərinin evində çobandır (başçıdır) və (evinə və uşaqlarına) görə məsuldur. Qulluqçu da çobandır (başçıdır) və öz ağasının malını qorumaqla məsuldur. (Ən nəhayət) isə sizlərdən hər biriniz çobansınız (başçısınız) və hər biriniz də öz əli altında olanlardan cavabdehdir» 4 . Ikinci Dərəcəsi: Dil ilə dəyişdirmək. Qurtubi –
–
etmək alimlərə, qəlb ilə etmək zəiflərə, yəni ümumi müsəlmanlara aiddir». Üçüncü Dərəcəsi: Qəlb ilə dəyişdirmək. Munkərin əl və dil ilə dəyişdirilməsi istər fərzi ayn olsun, istər fərzi kifayə güc və imkana görədir. Lakin munkəri qəlb ilə dəyişdirilməsinə gəlincə isə bu durum nə olursa olsun fərzi ayndır. Mərufu məruf olaraq bilməyən, munkəri də rədd etməyən bir qəlb imandan boş, xaraba bir qəlbdir. İbn Məsud –
–
munkəri munkər olaraq tanımayan həlak oldu».
–
davranmaq). 3. İdarəçinin izni. 4. Hikmətli olmaq. 5. İxlaslı olmaq. 6. Təvəzökarlıq. 7. Munkəri dəyişdirmək yalnız açıq və bilinən bir munkər olmasını əhatə edir. Yoxsa kimsə sirlərini araşdırmaq, günahlarını üzə çıxarmaq deyildir. İbnul Nahhas deyir ki: «Kim niyyətini xalis Allah üçün edərsə onun sözü qatı qəlblərə təsir edər və onu yumşaldar, dilləri bağlayar və sultanın əlini tutar». Tənbihul Ğafilin s. 56. 5 Səhih Buxari 7288; Səhih Müslim 1337. Yüklə 3,76 Mb. Dostları ilə paylaş:
|