2-Cİ NƏŞR Əlavə VƏ DÜZƏLİŞLƏR

 

38 

Peyğəmbərdən  üz  döndərib  möminlərdən  qeyrisinin  yoluna  uyarsa, 

onun  istədiyi  (özünün  yönəldiyi)  yola  yönəldər  və  Cəhənnəmə  varid 

edərik.  Ora  necə  də  pis  yerdir”.  (ən-Nisa  115).  “(Ya  Rəsulum!)  De: 

“Həmd  olsun  Allaha!  Salam  olsun  (Allahın  peyğəmbər)  seçdiyi 

bəndələrinə!”.  (ən-Nəml  59).  İbn  Abbas  -  radıyallahu  anhu  -  deyir  ki: 

“Seçilmiş  bəndələr  –  Peyğəmbər  –  sallallahu  aleyhi  və  səlləm  –  in 

səhabələridir”

142

.  “Tövbə  edib  Mənə  tərəf  dönənlərin  (İslamı  qəbul 

edənlərin) yolunu tut”. (Loğman 15). İbn Qeyyim – rahmətullahi aleyhi - 

deyir  ki:  “Peyğəmbər  –  sallallahu  aleyhi  və  səlləm  – in  hər  bir  səhabəsi 

Allaha  yönəlmişdir.  Onların  yolunu  getmək  vacibdir  çünki  Allah  özü 

onları  doğru  yolla  aparmışdır”

143

.  İbn  Teymiyyə  –  rahmətullahi  aleyhi  - 

deyir ki: “Həqiqətən alimlərin sözləri şəriət dəlilləri ilə əsaslandırılmalıdır 

(möhkəmləndirilməlidir).  Hərçənd  ki,  şəriət  dəlilləri  onların  sözləri  ilə 

möhkəmləndirilmir”

144

.  İmam  Əvzai  –  rahmətullahi  aleyhi  -  deyir  ki: 

“Elm  –  Peyğəmbər 

–

  sallallahu  aleyhi  və  səlləm 

–

  in  səhabələrindən 

gələndir.  Onların  (heç  olmasa)  birindən  gəlməyən  elm  sayılmaz”

145

. 

Suleyman  ət-Teymi  –  rahmətullahi  aleyhi  -  deyir  ki:  “Əgər  sən  alimlərin 

rüxsət verdiyi şeyləri götürsən özündə bütün şərri əhatə etmiş olarsan”

146

. 

İbn  Ömər  –  rahmətullahi  aleyhi  -  deyir  ki:  “Din  sənindir!  Din  sənindir! 

Həqiqətən  sənin  canın  və  qanındır.  Ona  görə  də  Dinini  kimdən 

götürdüyünə bax”

147

.  

Musiqini  halal  sayanlar  bu  ayələri  özləri  üçün  dəlil  saymırlar.  Onlar 

deyirlər  ki:  Bu  ayələr  açıq-aydın  deyildir.  Bir  şeyin  qadağan  olunması 

üçün  aydın  dəlil  olmalıdır.  Necə  içkinin  qadağan  olunması  barədə  açıq 

dəlil  var  musiqi  barədə  də  olmalıdır.  Bu  da  azğınlıqdır.  Onların  bu 

sözlərini  günümüzdə  Yusuf  Qardavi  deyir,  o  da  İbn  Həzimə  əsaslanaraq 

bunları söyləmişdir. Yusuf Qardavi barəsində Şeyx Albani – rahmətullahi 

aleyhi  -  deyir  ki:  “O  (Qardavi)  şəriətə  zidd  olan  insanlara  fətvalar  verir. 

Onda bir çox fəlsəfi fikirlər də vardır. Əgər şəriətdə qadağan olunmuş bir 

şey  varsa  o,  öz  sözləriylə  onu  zəiflədərək:  Bunun  qadağan  olunması 

barəsində (Quran Və Sünnədə) açıq-aydın dəlil yoxdur” deyir. Yekdil olan 

icmanın rəyinə zidd gedərək musiqini halal saymışdır...”

148

.  

                                                        

142

 “Fəthul Qadir” 4/148.  

143

 “İləmul Muvakkiin” 4/120.  

144

 “Məcmuul Fətava” 26/202.  

145

 “Cəmiul Bəyənul Elm” 1420.  

146

 İbn əl-Cad “Musnəd” 1359.  

147

 əl-Hətib “əl-Kəfi” 122.  

148

 “Sufiya əl-Bənəul Qardavi”.  

---

 

39 

Qurani 

Kərimdə 

bir  çox  qadağalar  açıq-aydın  formada 

bildirilməmişdir.  Lakin  onları  bizə  açıqlayan  Peyğəmbər  –  sallallahu 

aleyhi və səlləm – və səhabələr olmuşlar. “Biz onları (peyğəmbərliklərinin 

doğru  olduğunu  sübut  edən)  açıq-aşkar  möcüzələr  və  kitablarla 

göndərdik. Sənə də Quranı nazil etdik ki, insanlara onlara göndəriləni 

(hökmləri,  halal-haramı)  izah  edəsən  və  bəlkə,  onlar  da  düşünüb  dərk 

edələr!”.  (ən-Nəhl  44).  Bu  ayə  açıq-aydın  dəlildir  ki,  Sünnəyə 

yönəlməmiş  Ayələri  axıra  qədər  başa  düşmək  olmaz.  Əgər  tək  Quran 

kifayət  olsaydı  Peyğəmbərlərə  ehtiyac  belə  olmazdı.  Qurani  Kərimdə  bir 

çox  məsələlər  vardır  ki,  onların  nə  qədər  çirkin  olması  barəsində  Allah 

xəbər verir, lakin bir başa qadağan olunması barəsində dəlil yoxdur. Lakin 

bu  bizə  rəvac  vermir  ki,  bu  əməlin  halal  olmasını  söyləyək.  Sağlam 

düşüncə heç vaxt musiqi və musiqi alətlərinin halal olmasını deyə bilməz, 

bu qədər ayə (təfsir) və hədislərdən sonra.  

Müxalif  olanlaq  qeyd  edirlər  ki:  Dörd  imam  və  başqaları  musiqinin 

halal  olmasını  söyləyiblər.  Ötən  səhifələrimizdə  Dörd  imamın  musiqi  və 

musiqi  alətlərinin  haram  olması  barəsində  söylədikləri  sözləri  zikr  etdik. 

Bütün  bu  sözlər  onlara  atılan  yalan  və  böhtandan  başqa  bir  şey  deyildir. 

İbn Teymiyyə – rahmətullahi aleyhi - Dörd imama isnad edərək musiqinin 

halal  olmasını  söyləyən  kimsələr  barəsində  deyir  ki:  “Bu  Dörd  imamın 

adından  söylənilmiş  yalandır.  Onlar  (musiqi)  və  musiqi  alətlərinin 

qadağan  olunmasında  həmfikir  idilər.  Onlara  görə  bir  kimsə  bu  alətləri 

qırarsa  qırılan  alətin  təzminatını  ödəməz.  Əksinə  onlara  görə  bu  kimi 

alətləri (alamaq) və ya saxlamaq haramdır”

149

. İbnul Covzi – rahmətullahi 

aleyhi  -  deyir  ki:  “İlk  əsr  Şafii  alimləri  musiqinin  haram  olmasını 

söyləyirdilər.  Lakin  onlardan  sonra  gələnlər  öz  nəfsi-istəklərinə  uyaraq, 

elimsiz  musiqinin  icazəli  olmasını  söyləmişdilər”

150

.  İbni  Salah  – 

rahmətullahi  aleyhi  -  deyir  ki:  “Musiqi  alətlərinə  gəldikdə  isə  onlar 

məzhəb  imamlarına  və  digər  alimlərə  görə  qadağandır”

151

.  İbn  Teymiyyə 

–  rahmətullahi  aleyhi  -  deyir  ki:  “Musiqi  alətlərinin  qadağan  olunması 

barəsində  imamların  ardıcılları  arasında  heç  bir  fikir  ayrılığı  yox  idi. 

Alimlər  yalnız  musiqi  olmadan  oxunan  şerlərdə  ixtilaf  etmişlər  ki,  bu 

haramdır,  makruhdur,  yoxsa  ki,  mubah”

152

.  İbn  Həcər  əl-Heytəmi  – 

rahmətullahi aleyhi - deyir ki: “Musiqi alətləri olan Gitara, Lyutnya (ud), 

simbal  (üzərinə  simlər  çəkilmiş  qutuşəkilli  musiqi  aləti),  Skiripka,  Sitra 

                                                        

149

 “Minhəc Sunnə” 3/439.  

150

 “Təlbisul İblis” 245.  

151

 “İqasətul Ləhvan” 1/228.  

152

 “Məcmuul Fətava” 11/576.  

---