2-Cİ NƏŞR Əlavə VƏ DÜZƏLİŞLƏR

 

44 

“İslam  Nəşidlərinin”  Qadağan  Olunmasına  İkinci  Səbəb:  Kitab 

Əhlinə,  Kafirlərə  və  Azğın  Sufilərə  bənzəmək  olduğu  üçün  qadağan 

edilmişdir.  Kitab  Əhlinə  gəldikdə  Xristian  Katoliklər  öz  kilsələrində 

Allaha  yaxınlıq  məqsədilə  müəyyən  mahnılar  oxuyurlar.  Bütpərəst  olan 

Qirşnaçılarda  Allaha  yaxınlaşmaq  üçün  bu  üsullara  əl  atırlar.  Bidət  əhli 

olan Sufilərə bənzəməyə gəldikdə isə: İlk olaraq İslam ümmətində Allaha 

yaxınlaşmaq  üçün  Nəşidlərdən  istifadə  edənlər  onlar  olmuşlar.  Bununla 

Allahı  zikr  edir  və  Allaha  yaxınlaşırdılar. Peyğəmbər –  sallallahu  aleyhi 

və  səlləm  –  buyurmuşdu:  «Kim  bir  qövmə  bənzəmək  istəyərsə  o,  da 

onlardandır»

174

.  İmam  Nəvəvi,  əl-Munaui,  əs-Sənani,  İbn  Abidin  –  Allah 

Onlrdan  Razı  Olsun  -  deyirlər  ki:  “Bənzəməyə  gələn  qadağa  istənilən 

qövmə,  cəmiyyətə,  millətə  aiddir.  İstər  kafirlər  olsun,  istər  gühkarlar 

olsun, istərsə də bidət əhli olsun”

175

.  

Lakin  bəzi  kimsələr  qeyd  edilər  ki:  “Biz  Nəşidləri  dinin  bir  parçası 

olaraq  adlandırmırıq.  Bu  bizə  atılan  böhtandır”.  Onlara  demək  istəyirəm 

ki, günümüzdə çox eşidirik: “Mən Nəşidlərə qulaq asdığım zaman imnım 

artır”,  “Mən  elə  zənn  edirdim  ki,  Nəşidlərə  qulaq  asmağa  görə  savab 

yazılır”,  “Nəşidlər  –  dəvət  üçün  ən  gözəl  üsuldur”  və  s.  Hətta  bəzi 

ölkələrdə  Nəşidlərlə  bağlı  kassetlərin  çıxması  və  üzərində:  Zikrullah  – 

Allahı zikr etmək kimi sözlərin yazılması onu göstərir ki, İslam Nəşidləri 

Allaha yaxınlıq üçün bir vasitə edilmişdir.  

“İslam  Nəşidlərinin”  Qadağan  Olunmasına  Üçüncü  Səbəb: 

Nəşidlərin  oxunma  tərzinə  görədir.  Buda  günümüzdə  olan  Nəşidlərin 

melodik  (Təlxin)  və  Xor  şəkilində  oxunmasıdır.  Bununla  da  Nəşidlər 

İslam  dinində  qadağan  edilmiş  musiqiyə  çevrilir  ki,  buna  da  əl-Ğinə 

deyilir. İmam Şatibi – rahmətullahi aleyhi – deyir ki:  “Günüüzdə bir çox 

insanların  etdikləri  kimi  (bədəvi)  ərəblərdə  melodik  oxuma  tərzi  yox  idi. 

Onlar  şerləri  mənalı  (ifadəli,  təsirli,  aydın,  səlis)  surətdə  söyləyər, 

indikilər  kimi  (səslərini  gözəlləşdimək)  üçün  müəyyən  kurslar 

keçməzdilər.  Səslərini  yumşaldar  və  uzadardılar,  musiqidən  xəbəri 

olmayan ərəblər kimi...”

176

.  

                                                        

174

 Əhməd 2/50, Beyhəqi 1199, Səhih Əbu Davud 4031. Peyğəmbər – sallallahu 

aleyhi  və  səlləm  –  buyurdu:  «Başqasının  sünnəti  (adət  ən-ənələri)  ilə  əməl  edən 

bizdən deyildir». Səhihul Cəmi 5439. Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – 

buyurdu:  «Kişi  dostunun  dinindədir.  Buna  görə  də  kiminlə  dostluq  etdiyinizə 

baxın». əl-Albani «Səhihul Cəmi» 3539.  

175

 “Raudatut Talibin” 8/206, “Sublus Salam” 4/238, “Buluqul Amani” 22/40.  

176

 “əl-İtisam” 1/368.  

---

 

45 

Nəşidlərin  qadağan  olunmasına  qarşı  çıxan  müsəlmanların  bir  çoxları 

görürsənki cahillikdə musiqi ilə yaşayan, nəfəs alan, musiqinin fanatı olan 

kimsələr olublar. Lakin tövbə edib İslamı qəbul etdikdən sonra, musiqinin 

haram  olduğunu  bildikdən  sonra  əvəz  olaraq  (nəfsi-istəklərini 

sakitləşdirmək)  üçün  Nəşidləri  tapdılarr.  Məst  oxunma  tərzinə  (səsin 

gözəlliyiə)  görə  Nəşidlər  bir  çoxları  üçün  Allahın  haram  etdiyi  musiqini 

əvəz  etmişdir.  Günümüzdə  isə  bir  çoxları  Nəşidlərin  mənasını  başa 

düşmədiyi halda belə onları dinləyirlər. Nəşidlərin mənasını bilməyən bir 

kimsə  haradan  bilə  bilər  bu  Nəşidlərin  nəyə  dəvət  etdiyini,  kimləri  tərif 

etdiyini.  Məgər  azdı  müəyyən  cəmaatlara  çağıran  Nəşidlər,  İxvan  əl-

Muslimin  cəmaatını  onların  başçılarını  tərif  edən  nəşidlər.  Lakin  haqqı 

axtaran,  öz  nəfsi-istəklərinə  qalib  gələn  bir  kimsə  üçün  yuxarıda  qeyd 

edilən dəlillər kifayət olmalıdır ki, bundan tövbə edib çəkinsin.  

Səid  b.  Museyyib  –  rahmətullahi  aleyhi  –  deyir  ki:  “Mən  musiqiyə 

nifrət  edirəm,  lakin  şeri  sevirəm”

177

.  İmam  b.  Abidin  –  rahmətullahi 

aleyhi  –  deyir  ki:”Musiqi  –  haramdır”

178

.  İmam  b.  əl-Həc  əl-Maliki  – 

rahmətullahi  aleyhi  –  deyir  ki:  “Həqiqətən  şerlər  qadağan  olunur  nə  vaxt 

ki, onları uzada-uzada oxuyarlarsa”

179

.  

Müasir  Sələf  Alimlərinin  “İslam  Nəşidlərinin”  Qadağan  olunması 

Barəsində  Fətvaları:  Onlar  qeyd  edirlər  ki,  Nəşidlər  barəsində  alimlər 

arasında  fikir ayrılığı  vardır.  Lakin  qeyd  etmək  istəyirəm  ki,  günümüzdə 

olan Nəşidlərin qadağan olunmasında alimlər arasında heç bir fikir ayrılığı 

yoxdur.  

Şeyx əl-Albani – rahmətullahi aleyhi – dən “İslam Nəşidləri” barədə 

soruşduqda  o,  dedi:  “İslam  Nəşidləri”  adlandırılan  bu  (şerlər)  əvvəllər 

Sufilərin (digər məzhəb və təriqətlərdən) əsas fərqlənmə sifəti idi. Bir çox 

cavanlar  da  bu  kimi  Nəşidləri  sözlərinə  görə  -  Peyğəmbər 

–

  sallallahu 

aleyhi və səlləm 

–

 

 tərif etməkdə həddi aşdıqları və Ona 

–

 sallallahu aleyhi 

və  səlləm 

–

 

  Allahdan  qeyrisinə  yönəldikləri  üçün  (dua  etdikləri  üçün) 

məzəmmət  edirdilər.  Sonra  isə  yeni  Nəşidlər  meydana  çıxdı.  Mən 

inanıram  ki,  bu  Nəşidlər  əvvəlki  Nəşidlərdən  qaynaqlanaraq  meydana 

çıxdılar.  Köhnə  (Sufi)  Nəşidlərində  olduğu  kimi  bu  Nəşidlərdə  şirk  və 

cahilik  (bütpərəstlik)  sözlərindən  bir  şey  yoxdur.  Lakin  hər  hansı  bir 

kimsə  Allahın  Kitabına,  Peyğəmbər 

–

  sallallahu  aleyhi  və  səlləm 

–

 

  in 

Sünnəsinə  və  Saleh  Sələflərin  yoluna  baxdığı  zaman  orada  günümüzdə 

olan  “İslam  Nəşidləri”  adlandırılan  Nəşidlərdən  heç  bir  əsər-əlamət 

                                                        

177

 AbdurRazzaq 19743, əl-Albani “Səhih”.  

178

 “Xaşiyə İbn Abidin” 4/322.  

179

 “əl-Mədxəl” 3/106.  

---