46
tapmaz. Hətta bu Nəşidlər dəyişilərək əvvəlki (Sufi) nəşidlərinə oxşamasa
da belə, hansıki onların sözlərində Peyğəmbər
–
sallallahu aleyhi və
səlləm
–
tərif etməkdə həddi aşmaq vardır, iki səbəb bu Nəşidlərin də
qadağan olunması üçün bizə kifayət edər: 1. Bu Nəşidlər Sələflərin
mənhəcindən (üsul, yol, qayda) deyildir. 2. Gerçəklik (həqiqət) – şahidi
mən özüməm. Çox təhlükəlidir, artıq müşahidələrimizdən görürük ki,
gənc müsəlmanlar daha çox Nəşid oxuyur və əylənirlər. Bu onları o, qədər
məşğul edir ki, onlar Quran oxumaq, Allahı zikr etmək və Peyğəmbər
–
sallallahu aleyhi və səlləm
–
salavat gətirməkdən belə yayınırlar”
180
. Şeyx
əl-Albani
–
rahmətullahi aleyhi -
«İslam Fiqhində Çalğı Alətləri» adlı
əsərində deyir ki: «Bir neçə kəlimə söyləmək istəyirəm və Allahın izni ilə
xeyirli və faydalı olan risaləni bu sözlərlə bitirmək istəyirən o, da “İslam
Nəşidləri” barəsindədir: Yeddinci bölümdə söylənilməsi caiz olan və
olmayan şer haqqında danışdıq. Eyni şəkildə ondan öncəki bölümlərdə də
bayram (Ramazan və Qurban) və toy məclislərində qadınların dəf
çalmalarından başqa bütün çalğı alətlərinin haram olduğunu da açıqladıq.
Bu son bölümdən də aydın oldu ki, Uca Allaha yalnız Allahın şəriət etdiyi
yollardan qeyri yollarla yaxınlaşmaq qadağandır. Allahın haram etdiyi bir
yolla Allaha necə yaxınlaşmaq caiz ola bilər? Buna görə də elm adamları
Sufilərin musiqilərini haram görmüş və bunu halal qəbul edənlərə qarşı da
mübarizə aparmışlar. Oxuyucu bu qaydaları bildikdən sonra çox açıq bir
şəkildə Sufilərin musiqiqsi ilə “İslam Nəşidləri” arasında hökm tərəfdən
heç bir fərq olmadığını görər. Hətta bunda başqa bir müsibət də var:
Əxlaqsız musiqilər kimi Nəşidlərin (Təlxin) oxunması, Ritm olaraq şərq
və qərb musiqilərinə bənzəməsi, dinləyənləri hərəkətə gətirərək oynadan,
coşduran olmasıdır. Bununla da aydın olur ki, onlara qulaq asmaqda
məqsəd Nəşidlərin sözləri deyil, əyləncə və musiqidir. Bu da şəriətə zidd
olan bir şeydir ki, bu da kafirlərə və həyasızlara bənzəməyə çalışmaqdır.
Bundan sonra isə bir hərəkət də ortaya çıxa bilər: O, da Qurandan üz
döndərmək və ondan uzaq düşmək. O, vaxtı bu nəşidləri dinləyənlər
Peyğəmbər
–
sallallahu aleyhi və səlləm
–
in Uca Allahı buyurduğunda
olduğu kimi Allahın ərz etdiyi şikayətinə daxil olmuş olurlar:
«Allah
Rəsulu: Ya Rəbbim! Həqiqətən mənim qövmüm bu Quranı büstbütün
tərk etdilər, dedi». (əl-Furqan 30)
181
. Mən yaxşı xatırlayıram: Bura
Əmmana hicrətimdən iki il öncə Dəməşqdə müsəlman gənclərdən birisi
mənası etibarı ilə pislik olmayan bir neçə Nəşid söyləməyə başladılar.
180
“Bəyənu Mufid Hukmu ət-Tamsil əl-Nəşid” 27-36.
181
İbn Kəsir – rahmətullahi aleyhi - deyir ki: «Müşriklər Quranı dinləmir və onu
eşitmək də istəmirdilər».
47
Bunu bir kassetə yazmışdılar. Aradan qısa bir müddət keçmişdi ki, onunla
bərabər dəf də çalınmağa başlandı. Sonra bunu dəf halaldı deyə toy
mərasimlərində qulaq asıldı. Daha sonra kassetlərə köçrülərək yayıldı. Bir
çox nüsxələri çıxdı. Bir çox evlərdə dinlənilməyə başlandı. Bunun tək
səbəbi nəfsin qalib gəlməsi və şeytanın hiylələrini bilməməkdir. Şeytan
onları Quranı öyrənmək bir tərəfə, onu dinləməkdən, hörmət etməkdən də
qoydu. Ayədə buyrulduğu kimi Quran onlar tərəfindən tərk edildi. «Kafir
olanlar dedilər ki: Bu Quranı dinləməyin və oxunduğu zaman mənasız
səslər çıxardın» (əl-Fussilət 26). Quran onlara oxunduğu vaxt çox danışar
və mənasız sözlər deyərdilər ki, Quranı dinləməsinlər. Bu da Quranı
dinləməyi tərk etməyin və ona iman etməyi tərk etməyin bir şəkilidir. Onu
təsdiq etməyi tərk etməkdə onu tərk etməyin bir şəkilidir. Onun üzərində
düşünməyi, onu anlamağı tərk etməkdə onu tərk etmək şəkillərindəndir.
Lazımınca əməl etməyi, əmirlərinə uyub qadağalarından çəkinməyi tərk
etmək də onu tərk etməyin bir şəkilidir. Quranı buraxıb şerə, hər hansı bir
sözə, musiqiyə, əyləncəyə yönəlmək də onu tərk etməyin
şəkillərindəndir». əl-Albani deyir ki: “Nəşidlər – bidətdir”
182
.
Daimi Fətvalar Komitəsi №3259, Hicri 1400-ci il, 30 il bundan qabaq
deyirlər ki: “(Bir şeyi də unutmayaq ki, 30 il bundan qabaq olan
Nəşidlərlər ilə indiki Nəşidlər arasında göylə yer qədər fərq vardır.
Günümüzdə olan musiqi studiyaları, Nəşidlər bəstələnən kompyuterlər,
arxa plandan (fondan) gələn müsiqi səsləri və s. 30 il bundan qabaq yox
idi). Səhabələr şer və Huda adlanan şerlər söyləyərdilər. Xəndək
döyüşündə, məscid tikintisində, cihada gedərkən”.
İbn Bazz – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: “İslam Anaşidləri (şerləri)
müxtəlifdir. Əgər onların sözlərində xeyirə dəvətdən və onu
xatırlamaqdan, Allaha və Rəsuluna itaətdən, vətəni düşmənlərin
hiyləsindən qorumağa çağırışdan, düşmənlərə qarşı hazırlıq görməkdən və
s. buna bənzər sözlər olarsa bunda heç bir qəbahət yoxdur. Lakin
Nəşidlərin sözlərində günaha dəvət, kişi və qadınların bir məclisdə olaraq
bir-birilərinin qarşısında soyunmalarından və s. günahlar olarsa bu zaman
bunları dinləmək qadağandır”
183
. İbn Bazz – rahmətullahi aleyhi – deyir
ki: “İslam Nəşidləri” barəsində olan sualın açıqlanmasına ehtiyac vardır.
Bu suala bir mənalı cavab vermək olmaz. İstənilən şer və ya Nəşid, istər
İslami adlansın istərsə də yox, vacib olan (nəşidlərin sözlərində) pak (saf)
şəriətə zidd olan bütün şeylərdən uzaq olmasıdır. Əgər Nəşidlərin
sözlərində xeyir olarsa – gözəl əxlaqı və mərhəmətli olmağı tərif edən,
182
“Silsilətul Huda Vən Nur” № 22,25,71,313.
183
“Məcmuul Fətava” 3/437.