2-Cİ NƏŞR Əlavə VƏ DÜZƏLİŞLƏR
Yüklə 0,82 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İslam Nəşidləri (Şerlər)
- “İslam Nəşidlərinin” Qadağan Olunmasına Birinci Səbəb – “İslam Nəşidlərini” Dəvət Məqsədilə İstifadə Etmək Olarmı
- Bidət – Bəd
40
(üzərinə simlər çəkilmiş üçkünc qutuşəkilli musiqi aləti) və s. kəmağıl və fasiq musiqiçilərdə olan bu alətlər ixtilafsız haramdır. Lakin kim bu məsələdə ixtilaf olduğunu söyləyərsə atrıq xəta etmiş və nəfsi-istəyi onu kar, kor və doğru yolla getməyə mane olmuşdur” 153 . İbn Rəcəb – rahmətullahi aleyhi - deyir ki: “Musiqi alətlərinin icazəli olması barəsində Saleh Sələflərdən heç bir fikir (söz) yoxdur. Bu kimi əməli yalnız daha sonrakı nəsillər Zahirilər və Sufi əqidəsində olanlar icazə vermişlər. Onların bu rəyləri isə qəbul edilmir. Kim ki, bu əməlin icazə verilməsi barəsində nə isə deyərsə artıq azmışdır” 154
. İbn Kəsir – rahmətullahi aleyhi - deyir ki: “İmamlar musiqi alətlərinin qadağan olunması barəsində İcma olduğunu söyləyiblər.” 155 . İmam Şatibi – rahmətullahi aleyhi - deyir ki: “Ərəblərdə musiqi alətləri ilə şer söyləmək onların adətlərindən deyildir” 156 . İbn Teymiyyə – rahmətullahi aleyhi - deyir ki: “Üç xeyirli əsirdən heç kimsə Saleh Sələflərdən Hicazda, Şamda, Yəməndə, Misirdə, İraq və Xorasanda bu cür fıştırıq, əl çalmaq və baraban səslərinə qulaq asmazdılar. Həqiqətən bu onlardan sonra ikinci yüzillikdə (dinə) salınmışdır. İmamlar bunları gördükləri zaman qadağan etməyə başladılar” 157
. İslam Nəşidləri (Şerlər) – Nəşid – şer və ya yüksək səslə şer söyləmək deməkdir 158
. Günümüzdə melodik şəkildə Nəşid oxumaq şer söyləmək kimidirmi? “İslam Nəşidlərinin” qadağan olunması barədə Sələf alimləri arasında heç bir ixtilaf yoxdur. Sələflərdən heç kəs Nəşidləri Allaha dəvət, Allaha yaxınlaşmaq üçün bir vasitə (üsul) etməyi, həmçinin Nəşidlərdə cəlb edici gözəl (kişi və qadın) səslərində istifadə etməyi, başı əsdirərək, səsi incələdərək, qrup halında, xor şəkilində onları oxumağı, arxa plandan (fondan) sintezator, təbil (baraban) və s. alətlərdən istifadə edərək Nəşid (şer) söyləməyi qadağan ediblər. Şer formasında olan mahılara gəldikdə isə: “Tələffüzü şer formasında olub, dəvət və ibadət vasitəsi kimi istifadə edilmirsə, xor və melodik (səsi incələdəcək, başı əsdirəcək) şəkildə oxunmursa bunda heç bir qadağa yoxdur”. İnsanların bu gün adlandırdığı “İslam Nəşidləri” çox yüzilliklər bundan qabaq da var idi. Lakin illər keçdikcə bu adlar dəyişməyə başladı.
153
“Kaffu ar-Rua” 124. 154
“Nuzhətu Əsmə” 69. 155
“Məsələtus Səma” 472. 156
“əl-İtisam” 1/368. 157
“Məcmuul Fətava” 11/569. 158
“Lisanul Arab” 13/256, “Qamus əl-Muhit” 411. 41
Əvvəllər bu Nəşidlər “Təqbir” “Qəsidə” adlanırdı. Onlar ortaya çıxdığı zaman ümmətin alimləri bu kimi əməlləri bidət və zəlalət adlandırdılar. İmam Əhməd – rahmətullahi aleyhi – dən soruşurlar ki: «Qəsidə oxuyan kimsələr barəsində sözün nədir?”. Şeyx: “Bu bir bidətdir və bu işlə məşğul olan kimsələrlə eyni məclisdə oturmayın” dedi 159
. İslam dinində “İslam Nəşidləri” deyilən bir anlayış yoxdur. Bu ifadənin özünü İslama nisbət etmək belə qadağandır. Lakin günümüzdə bir çox qadağan olunmuş şeyləri İslama nisbət edilər: İslam Fəlsəfəsi, İslam Musiqisi, İslam filimləri, İslam Teatırı və s. halbuki İslamın bunlarla heç bir əlaqəsi yoxdur. “İslam Nəşidlərinin” Qadağan Olunmasına Birinci Səbəb – “İslam Nəşidlərini” Dəvət Məqsədilə İstifadə Etmək Olarmı?: “İslam Nəşidlərinin” qadağan olunmasına başlıca dəlil günümüzdə onların Allaha və Onun dininə dəvət metodu (vasitəsi) kimi istifadə olunmasıdır. Onun vasitəsilə insanlar Allaha yaxınlaşmağı axtarırlar. Bir qrup oxuyur, digər qrup isə qulaq asır. Nə Quranda, nə də Sünnədə əsası olamyan istənilən bir şey (söz, əməl) Allahın dininə nisbət edilərsə Bidətdir və rədd olunandır.
sürmək deməkdir. Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – in vəfatından sonra ibadət və Allaha yaxınlıq niyyətilə qondarılmış, lakin nə Quranda, nə də Sünnədə dəlili olmayan hər hansı bir etiqadi sözə və əmələ deyilir. Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Şübhəsiz ki, sözlərin ən doğrusu Allahın kəlamı, yolların ən xeyirlisi Muhəmməd - səllallahu aleyhi və səlləm - in yoludur. Əməllərin ən pisi sonradan uydurulanlardır. Sonradan uydurulub dinə salınan hər bir əməl (iş) bir bidətdir, hər bir bidət isə bir zəlalətdir (sapmaqdır), hər bir zəlalət isə oddadır 160
. İbn Ömər - radıyallahu anhu – deyir ki: «İnsanlar gözəl görsələrdə hər bir bidət zəlalətdir» 161 . Aişə – radıyallahu anhə – rəvayət edir ki, Peyğəmbər - səllallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Hər kim bizim bu işimizlə əlaqəli ondan olmayan bir şeyi sonradan ortaya çıxararsa o, rədd olunacaqdır (Başqa rəvayətdə: Hər kim bizim işimizə uyğun olmayan bir əməl etmiş olarsa o (əməl) rədd olunacaqdır)» 162 . Əli - radıyallahu anhu – deyir ki: «Əgər din ağıla görə olsaydı (xufun) alt tərəfinin məst edilməsi, üst tərəfin
159 Məsələtus Səma 124. 160 Müslim «Şərhu Nəvəvi» 6/153-156, Əhməd 3/319,371, Nəsəi 3/188-189, Beyhəqi «Sünnənul Kubra» 3/214. 161
Darimi. 162
Buxari 2697, Müslim 1718. Yüklə 0,82 Mb. Dostları ilə paylaş:
|