Ekologik omillarning muhitga ta’siri
Ular oziqni tutishga juda ko’p kuch va energiya
sarf qiladi. Parazitlarda esa oziq spektri ancha tor
bo’ladi.Chunki ma’lum tur organizmda yashashga
parazit qanchalik moslashgan bo’lsa, uning
ko’payish imkoniyatlari shuncha yuqori bo’ladi.
Ekologik omillarning muhitga ta’siri
•
Tabiiy muhitda ekologik holat o'zgarsa, albatta, shu yerning ekologik
omillarining o'zaro nisbati ham o'zgaradi. Shuning uchun turli
hududlarning chegaralovchi omillari bir xil emas. Masalan, shimolda
ma'lum turlarning ko'payishi, tarqalishini chegaralovchi omil issiqning
yetishmasligi boisa, janubiy tumanlarda esa namlik, ozuqaning
yetishmasligi va yuqori harorat chegaralovchi omillar hisoblanadi. Bir
ekologik omilning o'zi bir tur uchun bir vaqtda, bir joyda chegaralovchi
omil boisa, keyinchalik esa shu omilning mohiyati o'zgaradi. Ekologik
omillarni guruhlashda, shu omillar ta'sirini sezadigan organizmlar
holatlariga nisbatan olish bilan birga, ularning moslashish darajasini ham
bilish kerak. Chunki ekologiyaning asosida organizmlarning muhitga
moslashish qonunlari, ya'ni organizm bilan uning muhiti o'rtasidagi o'zaro
bog'liqlikni o'rganish yotadi. Tabiiy muhitda davriy omillarning o'zgarishi
natijasida ikkilamchi davriy omillarning o'zgarishi kelib chiqadi.
Ikkilamchi davriy omillar birlamchi davriy omillar bilan qanchalik yaqin
va aloqador bo'lsa, ikkilamchi davriy omillarning muntazamligi shunchalik
aniq ko'rinadi. Jumladan, havoning namligi ikkilamchi omil bo'lib, harorat
bilan doim o'zaro bog'langan.
Mavzu yuzasidan savollar:
1. Faktorial ekologiya nima?
2.
Ekologik omillarning qanday
klassifikatsiyasi mavjud
?
3.
Abiotik komponentlar qaysilar
?
4.
Biotik komponentlar qaysilar
?
5.
Ekologik omillarning muhitga ta’siri
qanday
?
E`tiboringiz uchun
tashakkur
Dostları ilə paylaş: | 
