21. yüzyılda pek çok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkede sosyal belediyecilik anlayışıyla yerel yönetimler sosyal politikada etkin rol almaktadır

SEKIL 2

Yenişehirlizade Ahmet Efendi . (Kaynak: Erkan Serçe - 150.Yılında İzmir Belediyesi Tarihi 1867 - 2017 Cilt I -II /Apikam Yayını)

1895'te Evliyazade Hacı Mehmet'in istifası üzerine vekaleten atanan Eşref Paşa döneminde belediye örgütsel olarak gelişir. Bu dönemde, İzmir Belediyesi'nin elde ettiği gelir ve yürüttüğü hizmetlerin son derece sınırlı olduğu, Eşref Paşa'nın dar gelir olanaklarını genişleterek hizmet vermeye çalıştığı bilinmektedir. . (Kaynak: Erkan Serçe - 150.Yılında İzmir Belediyesi Tarihi 1867 - 2017 Cilt I -II /Apikam Yayını)
Meşrutiyetin ilanının ardından Temmuz 1909 seçimlerinde belediye reisi olan Uşakizade Muammer Bey'in çalışmaları övgüye değer bulunmuştur.
Kazım Paşa'nın kısa süren görevinin ardından Aydın Valiliği'ne atanan Mahmut Muhtar Paşa yeni caddelerin açılması, belediye hizmet alanlarının (Buca gibi) yeni dairelere bölünmesi fikirleri nedeniyle belediye meclisiyle çatışır.
Süreç, Muammer Bey'in azledilmesine ve istifa etmesine, Ali Nazım Bey'in belediye reisi olmasına dek uzar.



SEKIL 3

Yenişehirlizade Ahmet Efendi . (Kaynak: Erkan Serçe - 150.Yılında İzmir Belediyesi Tarihi 1867 - 2017 Cilt I -II /Apikam Yayını)

1895 yılında kurulan İzmir Suları Anonim Şirketi 1898 Eylül'ünde belli noktalara ve halk çeşmelerine su vermeye başlamıştır. Ancak şebekenin yaygınlaştırılmamasına ilişkin su sorunu Cumhuriyet dönemine kadar sürmüştür.




SEKIL 4

Yangından sonra Birinci Kordon . (Kaynak: Erkan Serçe - 150.Yılında İzmir Belediyesi Tarihi 1867 - 2017 Cilt I -II /Apikam Yayını)

 Ali Nazım Bey'in yönetimindeki belediye, valiliğin talimatları doğrultusunda oluşturulmuş, 1911'deki belediye seçimleri sonrasında, teamüllere uymayan bir yaklaşımla en az oyu alan Dr.Taşlızade Edhem belediye başkanı olarak atanmıştır.
 Dr. Taşlızade Edhem başkanlığındaki yeni belediye heyeti şehri belediye mıntıkalarına ayırmış, zabıta talimatnamesi İstanbul'dan sonra İzmir için de kabul edilmiştir Balkanlar'da başlayan karışık sürecin İzmir yereline tezahür etmesi sonucu ortaya çıkan siyasi çekişmeler, 1913 yılında Aydın Valiliği'ne atanan Nazım Paşa'nın yeni belediye seçiminde Kantarağası Ali Bey'in yerine Evliyazade Refik Bey'i atamasına dek sürmüştür.
1914 yılında İttihat ve Terakki yönetiminin etkili ismi Rahmi Bey'in Aydın Valisi Nazım Paşa'nın yerine hizmet verdiği 1913 - 1918 İzmir'deki görev dönemi istikrar ortamını getirir.
 1919 yılında belediye seçimlerinde etnik çoğunluğu kanıtlama çabası görülür. Osmanzade Hacı Hasan Paşa'nın Şubat 1919'da başlayan belediye reisliği, şehre hakim siyasi ve toplumsal çalkantılar ve üstüne Yunan işgaliyle birlikte hizmetlerin verilemediği bir dönemdir. Sevr Anlaşması'yla birlikte işgal kuvvetleri yüksek komiserliği işgal sırasında başlattığı yapılanmayı belediye yönetiminde değişikliğe gitmeden vilayete yaymıştır. İşgal döneminde Eşrefpaşa Zührevi Hastalıkları Hastanesi kapatılmış, doktor ve yöneticilerinin görevlerine son verilmiş; hastane ayakta hasta bakılan bir dispanser olmuş, Gureba Hastanesi'nin (halen Konak'taki Devlet Hastanesi) yatak sayısı azaltılmış; dönemin belediye başkanı Hacı Hasan Paşa işgal yönetimiyle iyi geçinerek maaş artışı almış; 30 Ağustos Zaferi'nin ardından Türkler'in İzmir'e ilerlediğini duyunca körfez vapuruyla Güzelyalı'daki evinden Midilli'ye kaçmıştır.
 İşgalden sonra geçici olarak görev yapan Vali Abdülhalik Bey ve görevi sırasında oluşturulan belediye meclisi gizli oyla Şükrü Kaya'yı belediye başkanı seçmiş; milletvekili oluşuyla görevi kısa sürmesi nedeniyle, bir kez daha Evliyazade Refik başkan olarak görev yapmıştır.
 1922 yangının getirdiği zorluklar ve ihtiyaçlar büyürken Şeyh Sait ayaklanmasının ardından gelen Takrir - i Sükun Kanunu İzmir Belediyesi'ne bir nebze istikrar getirmiştir.
 1922 yangınını geçiren belediye Uşakidaze Muammer Bey döneminde gerekli donanım alınarak itfaiye kadrosunu 40 kişi yükseltilmiştir.
 1923 yılı Cumhuriyet dönemi ile başlayan uygarlık yolunda somut adım atabilme çalışmalarında belediyelere büyük görev düşmüştür.
 1924'te belediye meclis yapısını yenilemek için yapılan seçimde Halk Fırkası adayları meclisi oluşturmuş, Uşakizade Muammer Bey yeniden İzmir Belediye Reisi olmuştur. Kokaryalı'da sinemada çıkan yangın belediye yönetimindeki çatışmaları su yüzüne çıkarmış, Uşakizade Muammer Bey sağlığını öne sürerek istifa etmiş; 8 Aralık'ta meclis üyesi de olan eski vali Aziz Akyürek belediye reisi seçilmiştir. Aziz Akyürek döneminde; belediyede düzenli çalışma koşulları belirlenmiş; Hoizler Şirketi kanalizasyon planı yaptırılmış, Türk şirketi aracılığıyla mezbaha kurulmuş, elektrikli tramvay işletmesi gerçekleştirilmiş ve Darağaç'ta elektrik fabrikası hizmete girmiştir.
 1925 - 1930 yılları arasında İzmir'de iki belediye seçimi daha yaşanmış, Aziz Bey'in ardından Dr. Hulusi Alataş, Sezai Söker bey görev yapmış; kanunun da etkisiyle basın belediyeye yönelik eleştirel tavırdan kaçınmıştır.
1930 yılında 1580 sayılı Belediyeler Kanunu belediyelerin hizmet alanını genişletmiş ve görevlerini ayrıntılı biçimde tanımlamıştır. Yeni kanunla belediye meclisi seçilir ve belediye başkanı Sezai Söker olur. İktisadi buhran etkisiyle düşen belediye gelirleri ve sel felaketi dolayısıyla, Sezai Bey için zor bir dönem olur; istifa eder ve yerine 1931'de Behçet Salih (Uz) seçilir.
Seçildiği dönemde iflas halinde olduğu bilinen İzmir Belediyesi 1922 - 1930 döneminde bir tek Gazi Bulvarı'nı yapabilmiştir.1930 'lu yıllarda İzmir Belediyesi; inşaat işlerinde cadde açmaya, yolları kaplamaya ve kanalizasyon çalışmalarına öncelik vermiştir.
Yangın sahasının imarına ilişkin plan, İzmir Belediye Meclisi'nin kabul ve Vilayet İdare Meclisi'nin onayıyla Ağustos 1925'te yürürlüğe girer. 1930 yılına dek İzmir'de canlı bir inşaat sektörü oluşur. 1932'de yürürlüğe konulmuş plan (Danger - Prost) uygulamadan büyük ölçüde ortadan kalkmıştır. Plana uygun tek yapılaşma Cumhuriyet Meydanı düzenlemesi olmuştur.
1928 - 1930 yıllarının tüm dünyada olduğu gibi İzmir Belediyesi'nde de bütçe sorunları nedeniyle talihsiz yıllar olduğu, İş Bankası borcunun Behçet Uz ve Şükrü Kaya çalışmasıyla bir kısmının 1939, Hazine borcunun ise 1944'te sonlanabildiği raporlanmaktadır.
 1930 'lu yıllarda İzmir Belediyesi; inşaat işlerinde cadde açmak, yolları kaplamak ve kanalizasyon çalışmalarına öncelik vermiştir. Yolların ağaçlandırılması, eski mezarlıkların parklara dönüştürülmesi, Bahribaba Parkı ağaçlandırılması, Halkapınar Şehitler etrafında küçük bir bahçe inşa edilmesi, Cumhuriyet Meydanı ve,1929'da İtalya'ya sipariş edilen Gazi Anıtı açılışı gerçekleştirilmiştir.
 Üç kez üst üste belediye reisi seçilen ve 10 yıl boyunca görev yapan Behçet Uz milletvekili seçildiği dönemde arkasında sorunları büyük ölçüde giderilmiş bir İzmir bırakmış, Rene Danger planı çerçevesinde olmasa da yangın yeri imar edilmiş, mali yapı düzelmiş, bir kısım bataklık kurutulmuş, mezarlıklar düzeltilerek yeşil alanlar genişletilmiş ve kente Suat Yurdkoru'nun önerisiyle Kültürpark kazandırılmıştı.
2. Dünya Savaşı başladığında itfaiye sivil savunma çalışmalarına ağırlık verse de 1929 - 1946 yıllarında istatistiki verilerde itfaiye ekiplerinin başarısından, mali düzenden söz edilir.
1939 - 1945 döneminde İzmir Belediyesi bütçede açık vermemekle birlikte imar faaliyetlerini en aza indirmiştir.
 1938 tarihli beş yıllık çalışma planında yer alan bataklıkların kurutulması meselesi 46'dan itibaren İzmir'i sıtma mücadele alanına itmiş; Hıfsızsıhha Kanunu ile birlikte Behçet Uz ile hızlanan sıhhi denetimler, 1985 yılına kadar işlevselliğini sürdüren Sıhhi Zabıta Talimatnamesi ile etkin hale gelmiştir.
 1913 yılında suların şehre getirilmesini sağlayan künklerle başlayan su hizmetleri, 1941'de 24 bin metrelik şebekeye ulaşmıştır. 1944'te imtiyazlı su şirketinin satın alınarak belediyeye devriyle ortak bir idare kurulmuş, mezbaha, havagazı, otobüs işletmeleri mülhak bütçeli idareler şeklinde yönetilmiştir. Bu idareler 1945'te Eshot olarak tek çatı altında elektrik, su, havagazı, otobüs ve tramvay hizmetleri olarak işlerlik kazanmıştır.


SEKIL 5. İktisat Vekaleti'nin yürüttüğü fuar idaresi
 İktisat Vekaleti'nin yürüttüğü fuar idaresi ise Kültürpark ve Turizm Müdüriyeti, İzmir Enternasyonel Fuarı adıyla İzmir Belediyesi'ne 1940 'ta geçmiştir.
 1941 - 49 döneminde Reşat Leblebicioğlu ve kısa bir dönem Hulusi Selek görev yapmıştır.
1950- 1960 yıllarında tek seçim yapılmasına rağmen İzmir belediye başkanlığı Rauf Onursal, Selahattin Akçiçek, Enver Dündar Başar ve Faruk Tunca, Sefa Poyraz, Enver Saatçigil ile devam etmiştir. Vali muavinliğinden belediye başkanlığına gelen Rebi Başol, gecekondulara tapu verilmesi, hizmet götürülmesi, ulaşım ücretlerinin düşürülmesi gibi uygulamalarıyla dikkat çekmiştir.
 1950'den itibaren DP döneminin hakim şehircilik anlayışı ile belediyeleri popülist eğilimlere duyarlı uygulamalara yönlendirmiştir. Rauf Onursal'ın 1951'de ilk olarak dile getirdiği, Le Courbisier'in de aralarında olduğu mimarlar ile yapılan görüşmelerde bir kaç kez oluşturan ve tadilata uğrayan imar planı düzenlemeleri kapsamında başta Konak sitesini içeren düzenlemeler dahilinde Sarı Kışla'nın yıkımı da 1959- 60 yıllarında tamamlanmıştır. Önceliğin yol çalışmalarına verildiği, Varyant Yolu'nun 1952'de ulaşıma açıldığı bir dönem olmuştur.
Naldöken, Karşıyaka'yı çevreleyen alanlar, gerideki vadiler 1960'lardan itibaren gecekondu alanı haline gelir. Gazi ve Fevzipaşa Bulvarı'ndaki araba tamirhaneleri, hurda demir ticarethaneleri 1960 askeri müdahale döneminde vali ve belediye başkanı olan Burhanettin Uluç tarafından kaldırılır, gecekondu denetimleri artırılır. 1963'te başkanlığa atanan Rebi Başol da gecekondulara ılımlı yaklaşır. 
1963'te ilk kez belediye seçimlerinin yapılacağı duyurulur ve seçimi Osman Kibar kazanır. 1963 - 1973 yıllarında görev yapan Osman Kibar, sokak ve caddelerin asfaltlanması için uğraşır. 73 seçimleri geldiğinde kentte gecekondular iyice artar. Bu seçim dönemiyle belediyeler yoğun bir şekilde politikleşir.
1972'de İzmir'de 12 belediye bulunur.İzmir'de içme suyu kıtlığının Osman Kibar'a seçimi kaybettirdiği ifade edilir. 1960'larda başlayan su sıkıntısı Emiralem, Halkapınar, Bornova Çimentaş, Menemen kaynaklarının temini çalışmalarıyla giderilmeye çalışılmıştır.