A. Mirzayev, A. Sotvoldiyev mashinasozlik texnologiyasi
Yüklə 1,63 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Tishli gildiraklarni nazorat qilish.
- 0 ‘rganilgan materialni mustahkamlash uchun mvollar.
| 12,6-rasm Diskli shever bilan silindrik tishli g‘ildirakni shevinglash.
a) umumiy ko‘rinish, b) va v) bir o'tishli shevinglash sxemasi Bunda ishlov beriladigan tishli g‘ildirak opravkada (12,6 г - rasm) dastgoh stoli markazlariga joylashtiriladi. Shever tishh g4ildirakni ustida 15° burchak ostida g'ildirak bilan vintli juf hosil qilganday holda joylashadi. Aylantiriladigan she\ :r ishk*\ beriladigan tishli g‘ildirakni aylantiradi. Bunda u o‘q bo‘yick< ilgarilanma - qaytma harakat qiladi. Bu vaqtda shever tishni butun uzunligi bo‘yicha qirmdi qirib oladi. Shever stolni har bir harakatiga mos holda vertikal harakat ham qiladi. Stolni har bit harakati oxirida shever teskari aylanib tishni teskari (oiqa) tomoniga ishlov beradi. 105 11.1-jadvalda misol tariqasida har xil ko‘rinishga ega bo‘lgan konusli tishli g‘ildiraklami texnologik marshrutlarini keltiramiz. 11.1-jadval har xil ko‘rinishga ega bo‘lgan konusli tislili g‘ildiraklami texnologik rnarshrutlari ----- Amal № 1----------- IAmal № Konusli tishli g ‘iidiraklarning co‘rinishi Gardishli Gupchakli Valikli Amal № Amal tarkibi Amal tarkibi Amai tarkibi Teshiklami 005 kengaytirish, toretslami yo‘nish va orqayonini yo‘nish Mahkamlash 010 teshiklarini parmalash Old tomonidan Gupchakdagi 005 teshikni parmalash va toretslarni yo‘nish Teshikni va 010 shlitsalarni sidirish G‘ildirakni Toretslami 005 frezerlash va markazlash Valik tomonidan 010 boshlang‘ich ishlov berish G‘ildirak tomonidan 015 konusli yuzalarni va 015 tashqi yuzasi 015 boshlang‘ich yo‘nish toretslarni boshlang‘ich yo‘nish 020 Orqa toretsni iilvirlash bo‘yicha boshlang'ich yo‘nish 020 G‘ildirakni yakuniy yo‘nish 020 Valik tomonidan yakuniy yo‘nish 025 Teshikni sidirish 025 Tishlami boshlang1ich kesish 030 Old tomonidan 030 Tishlarni yakuniy 025 G‘ildirak tomonidan yakuniy yo‘nish 030 Valik uchidagi konusli yuzalarni va toretslami yakuniy yo‘nish kesish rezbalami kesish Tishlami G‘ildirakni Tishlami 035 boshlang1ich kesish 035 chiniqtirish (obkatka) 035 boshlang6ich kesish 106 040 Tishlami yakuniy kesish 045 G‘ildirakni chiniqtirish (obkatka) 050 Teimik ishlov berish 0 ‘matish teshigini 040 lermik ishlov berish 045 Teshiklami jilvirlash 050 Shlitsalami kalibrlash Tishlami 040 Tishlami yakuniy kesish 045 G‘ildirakni chiniqtirish (obkatka) 050 Temiik ishlov berish Valikni jilvirlash 055 va orqa toretsni jilvirlash 055 jilvirlash 055 060 Tishlami jilvirlash 060 G‘ildirakni juftini tanlash 065 G‘ilirakni juftini tanlash 060 Tishlami j il virlash 065 G‘ilirakni juftini tanlash Tishli g'ildiraklarni nazorat qilish.Tishli g‘iidiraklarni nazorat qilish amallararo va barchc mexanik ishlov berish amallaridan so‘ng olib boriladi. Chiziqh oTchamlar, tashqi уa ichki silindrik yuzalaming diametrian o‘lchov aniqligi darajasini inobatga olib turli o‘lchov asbobl&n yordamida tekshiriladi yoki chegaraviy o‘lchash kal’brlandur: foydalaniladi. Tishlami tayyorlash sifati qadam oichagic.-:аг, tish oTchagichlar, shabronlar yoki evolventalli yuza'a oMchagic’nlari yordamida nazorat qilinadi. Tishli g‘ild:: il yuazalarning o‘zaro joylashuvchi ulaming sirtqi va raoi»«- urinishlari hamda o‘zaro perpendikulyarlik talablari maxtus indikatorlik, qayta sozlanuvchi ustunlarga ega bo‘lgan moslamada markazlarga o‘matilan holda nazorat qilinadi. 3': holda tishli g‘ildirak har ikki sirt tomonidan markaziy teshikiv. ega bo‘lgan opravkaga o‘rnatiladi. 0 ‘rganilgan materialni mustahkamlash uchun mvollar.Tishli g‘ildiraklaming qaysi turlarini bilasiz? Tishli gildiraklami tayyorlashda ularga qanday texnil talablar qo‘yiladi? 107 Tish g‘ildiraklari qaysi materiallardan tayyorlanadi va ular uchun xomashyo turlarini sanab bering? Tishli g'ildiraklami turlari bo‘yicha mexanik ishlov be- rish ketma-ketligini keltirib о‘ting. Tishli g‘ildiraklami qaysi usullari yordamida nazorat qilinadi? 108 Ill BO‘LIM YIG‘ISH TEXNOLOGIK JARAYONLARI XIII BOB MASHINA VA MEXANIZMLARISHLAB CHIQARISHDA YIG‘ISH JARAYONLARINI 0 ‘RNI YA HAJMI Mashina va mexanizmlami yig ‘ish jarayonlari bu detallami turli usullar yordamida bir-biriga biriktirish va mahsuiot bos:i qilish dernakdir. GOST 2.101-68 ga asosan mahsulotni quyidagi turlarni inavjud: detallar, yig‘ma birikmalar, komplekslar v? komplektlar. Detal (vint, bolt, vtulka, val, tishli g‘ildirak, shatun, tirsak. ilgak va xokazo) bir xii materiallardan yig‘ish amallarim qo‘Hagan holda tay\’orlangan mahsulotdir. Yig‘ma birikma, uning tashkil euvtchi qismlari bir-biri bilan yig‘ish amallari yordamida biriktirish natijasida hosil qilingan mahsulot (reduktor, dastgoh, tezliklar qutisi va shu k£.bilardir). Yig‘ma birikmaning murakkablik darajasini ifodalasb ucnim birikma, birikmaning bir qismi, mexanizm, agregat, mashuia kabi tushunchalaridan foydalaniladi. Kompleks, bu bir necha murakkab mahsulotlar bo‘lib, ular bir- biri ishlab chiqaruvchi korxonada yig‘ilmaydi, ammo nb; birgalikda o‘zaro bog‘liq boMgan xizmat vazifasini bajaradi (avtomobillarga texnik xizmat ko‘rsatish komplekslar, oznqa tayyorlash komplekslari va xokazo). Komplekt, bu bir necha mahsulotlar yig‘indisi bo‘lib, uhr bir-biri bilan ishlab chiqaruvchi korxonada yig‘ilmayd\ amjr-o umumiy ko‘rinishdashidagi yordamchi xarakterdag; xizmat vazifasini bajaradi (ehtiyot qismlar komplekti, а$Ъо’>! г komplekti, biriktirish detallari komplekti va xokazo). Yigish yordamida hosil qilingan birikmalami quyiddgi turlari mavjud: 109 qo‘zg‘almas va ajralmm birikmalar (payvand, kleylash. zo‘riqish o‘tkazishi bilan hosil qilingan birikmalar va xokazo); Yüklə 1,63 Mb. Dostları ilə paylaş:
|