A n a r əsərlər I hekayələr, povestlər
Yüklə 2,48 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ASQILIQDA İŞLƏYƏN QADININ SÖHBƏTİ
107 rəhmdillik göstərirdi: –Yox, mən demirəm. Belə fikir hər adamın, hər kişinin başına gələ bilər. Amma həmişə adam özünü ələ almağı da bacarır. Şüurla hərəkət eləyir. Ürəyə çox da aludə olmur. Ürək quş kimi bir şeydir. O, daima uçmaq, pərvaz etmək istəyiylə çırpınır. Amma onun üstündə çox böyük yük var. Əqlin, məsuliyyətin, rəylərin, tanışlıqların, öyrəncəli həyatın yükü. O bu yükləri atıb uça–qaça bilmir. Bizim redaktor cavanlıqda şer yazırmış. O mənim hekayəmin üstündən qələm çəkmək istəmirdi. O mənə kömək eləmək istəyirdi. –Bilirsən nə var. Qoy sənin qəhrəmanın da belə fikirlərə düşsün. Küçəyə çıxsın. Telefonla zəng eləsin. Nömrənin yarısını yığsın. Lap qoy axıracan yığsın. Əziz səsi eşitsin, sonra telefonu assın. Mən dedim: –Səsi eşitsə telefonu asa bilməz. –Yaxşı onda elə nömrəni yığıb assın. Evinə, ailəsinin yanına qayıtsın. Başa düşsün ki, onun səadəti məhz ailəsindədir. Onda hekayənin ideyası da düzgün olar: İnsanda olan məsuliyyət hissi onun eqoist istəklərinə qalib gəlməlidir. Elə deyilmi? Mən dedim: –Elədir – və özüm də təəccüb elədim ki, bu cür sadə və aydın ideya nədənsə mənim başıma gəlməmişdi. –Yaxşı onda get, hekayənin axırını düzəlt, çap eləyək. Mən ayağa durdum. O məni qapıyacan ötürdü. Ona elə gəlirdi ki, hələ məni tamamilə qane edə bilməmişdir. –Yox bilirsən, nə qədər həyata oxşasa bir o qədər yaxşıdır. Axı həyatda heç kəs bu cür gedib zəng eləmir. Mən dedim: –Düzdür. Zəng eləmirlər. Eləyəndə də nömrəni yarıya qədər çəkib asırlar. Mən evə gəldim. Hekayəni bir də oxudum. Əvvəlinə dəymədim. Vüsalın nömrənin yarısını çəkdiyi yerdən ta axıra
108 qədər hamısını pozdum. Əvəzinə belə yazdım: "Vüsal telefonun dəstəyini asdı və evə qayıtdı. O başa düşdü ki, onun səadəti məhz ailəsindədir. Ondakı məsuliyyət hissi eqoist istəklərinə qalib gəldi. Mən əlyazmamı kənara qoydum. Papiros yandırdım. Masamın ardından durmaq istəyirdim ki, Vüsal dedi: –Yox, mən evə qayıtmadım. –Nə? Necə yəni qayıtmadın? –İndi ki mən orda telefonu asdım, onda çıxıb o biri avtomatdan zəng elədim. Mən dedim: –Qərənfilə –Yox, Dənizəyə. Vüsal dedi: –Məsələ adda deyil. Mən onsuz yaşaya bilmirəm. Əgər məni məcbur eləsələr ki, mən evə qayıdım, nə olar, sabah zəng elərəm. Ya biri gün, ya bir ay sonra. Mən dedim: –Axı redaktor… Vüsal dedi: –Mən redaktor–zad tanımıram. Redaktorun nə həddi var mənim həyatıma qarışır. Görəsən sənin o redaktorun başa düşmür ki, bir qadını həyatından artıq sevmək nə deməkdir? Mən dedim: –Nə bilim. Deyirlər o arvadını yaman çox istəyir. Hər dəfə işdən qayıdanda ona marmalad alır. –Bunun mətləbə dəxli yoxdur. –Elədir. Amma əsas məsələ odur ki, həyatda belə olmur. Vüsal dedi: –Həyat sizə qalsın. Mən əsər qəhrəmanıyam. Həyatda olmur, qoyun heç olmasa kitablarda olsun. Radio veriliş başladı. Yox, deyəsən, radio deyildi, televizor idi.
Mən dedim: 109 –Yaxşı, qoy sən deyən olsun. Nə cür istəyirsən o cür hərəkət elə. Vüsal dedi: –Biz bir daha görüşməyəcəyik. Mən Qərənfilin yanına gedirəm. Mən dedim: –Dənizənin. Niyə çaşdırırsan? Dənizə – bir gör nə gözəl addır. –Ən gözəl ad sevdiyinin adıdır. Mən dedim: –Düzdür. İndi ki, belə oldu, məndən Qərənfilə salam de. –Yaxşı. Əlvida. –Gülə–gülə. Mən pozduğum yerləri təzədən yazdım. Hekayənin axırına isə bu cümləni əlavə etdim: "O gedirdi, çünki getməyə bilməzdi. Ayrı nə etsəydi yalan olardı, saxta olardı". Sonra mən hekayəni bir də başdan ayağadək oxudum. Sonra cırıb zibil qutusuna atdım. Zibil qutusu meyvə qabıqlarıyla dolu idi. Kağız parçaları yerə səpələndilər. Mən onları yığışdırdım və qaz piltəsində yandırmağa başladım. Mən kağızların necə yanmasına tamaşa edirdim. Onlar büzüşürdü, sonra qanrılıb qalxır, sonra kül olub sovrulurdular. Mən oda baxırdım. Orda mənim hekayəm yanırdı. Eşq haqqında, bir də puç xəyalar haqqında yazdığım hekayə. Ədəbi gedib–qayıtmayacaqdan danışan hekayəm. Bütün kağızlar qaraldı. Bir kağız parçasının bir tərəfi qalmışdı. Mən onu götürdüm. Yalnız bir neçə hərf hifz olunmuşdu. "Duuuu……. Duuuuu……..Du". O biri otaqdan Sürəyyanın səsi gəldi: –İlyas çay içmək istəyirsən? Mən dedim: –Hə. Pis olmazdı. Balaca Solmaz çağırdı: –Ata gəl televizora baxaq.
110 –Gəlirəm qızım. Deyəsən televizorda maraqlı kino göstərirdilər. Görərsən bu gün "Baharda" nə gedir. Seans yəqin ki 8.30- dadır. Hava qaralanda.
Bakı 111
ASQILIQDA İŞLƏYƏN QADININ SÖHBƏTİ
Bizim idarədə, ağrın alım, beş yüzə qədər işçi var. Hərənin də bir cür, bir fason paltosu var. Mod deyirsiniz, nə deyirsiniz. Amma, allaha and olsun, hamısını bircə-bircə tanıyıram. Nömrə-zad olmasa da, heç vədə birinin paltosunu başqasınınkiynən dəyişik salmaram. Da, ay bala, yeddi ildi burda işləyirəm, elə olacaq dana. Hələ, desəm bəlkə inanmayasan, hansı paltonu harda asmağı da bilirəm. Görürsən, məsəlçün kim ki, kimnən bir səmtdə olur, onlar elə işə də bir gəlib gedirlər. Odu ki, onların elə paltolarını da yan-yana asıram. Hə, sözüm onda deyil... Bu əhvalat ki, danışıram, yəni əhvalat deyəndə, bir əhvalat da yoxdu. İki-üç il bundan əvvəl, bax, bu yeri ki, görürsən, indi ora meşin palto asmışam ha, bax, həmişə o nömrəyə iki palto asırdım. Paltoların rəngi də yadımdadı. Arvad paltosu sarıydı, özü də çox əntiqə şeydi. Kişi paltosu qaraydı. Özü də köhnə, nimdaş: qolu-zadı getmişdi. Mən burda işləyəndən bəri bu iki paltonu bir təhvil almışam, bir qaytarmışam. Görürsən, ildə-ayda bir dəfə elə düşürdü ki, işə gəlmirlərdi. Gəlməyəndə ikisi də gəlmirdi. Elə bil azarlayanda da bir yerdə azarlayırlardı. Bilmirəm də, ay bala, ər-arvaddılar yainki yar-yoldaş. Hər nəysə, mən ki, o paltoları bir dəfə də ayrı asmadım. Hə, bir dənə də şərfləri vardı, belə ağ yun şərflər olur e, kişi şərfləri. Hə, bax ondan bir dənəsi vardı. Həmişə onu kişi paltosunun cibində təhvil alardım. Amma soyuq. olanda o şərf arvad paltosunun üstündə gələrdi. Mən əvvəl sarı paltonu alıb altdan asardım, ustündən də qara kişi paltosunu. Ay keçirdi, il keçirdi, bu paltolar bir gəlirdi ki, bir gəlirdi. İstəyir işə tez gəlsinlər, istəyir gec, həmişə mən bax bu yeri
Yüklə 2,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|