yönelik ve finansal kurumlar›n bunlar› içine
çekebilecek birtak›m mekanizmalar
gelifltirmeleri gerekiyor. Ciddi boyutlarda
tasarruflar söz konusu. Bunlar› Türk
piyasalar›na çekebilirsek çeflitli yollarla
herhalde eksikli¤ini hissetti¤imiz tasarruflar›n
bir bölümünü sa¤lam›fl olabiliriz diye
düflünüyorum. Bilmiyorum siz o konuda
çal›flmalar yap›yor musunuz. Sizler neler
yap›yorsunuz?
‹brahim D
Dönmez Galiba temel sorun flu. ‹flçi
grubu diyoruz ama art›k iflçi grubu demek de
do¤ru de¤il. Bir k›sm› art›k sermaye sahibi,
giriflimci haline geldi. Tasarruflar›n Türkiye’ye
gelifline bakarsan›z, ço¤unlukla flöyle gelmifltir,
konut için gelmifltir mesela. Daha sonra da reel
yat›r›mlar yoluyla geldi. Sorun flu. Orada çok
say›da banka var. Türk bankas› var. Fakat
oradaki Türk bankalar› o paralar›n Türkiye’ye
havale yoluyla gelmesinden sorumlu
tutuluyorlar. Onun d›fl›nda baflka bir konuyla
ilgilenmiyorlar. Bu sefer oradaki paran›n
oradaki reel sektöre aktar›lmas› konusunda
baflka birtak›m kanallar o bofllu¤u dolduruyor.
Ve o kanaldan gelen paran›n hiçbir yasal
güvencesi olmadan herhangi bir düzenlemeye
tabi olmadan birtak›m riskleri de beraberinde
getiriyor.
Bu hem o paray› buraya getirenler
aç›s›ndan risk hem de o paray› gönderen
aç›s›ndan risk. Bu alan›n doldurulmas›n›n
yollar›ndan biri bankalar›n kendilerini sadece
orada havaleye arac› kurum olmaktan ç›kar›p
oradaki kiflilerin tasarruflar›n›n Türkiye’ye
yönlendirilmesinde aktif rol üstlenmesiyle
çözülebilir gibi geliyor bana.
Çünkü onlar›n orada oldukça
genifl bir flube a¤› var. Bu
olmadan bu sorun
çözülemeyecek diye
düflünüyorum. E¤er böyle
giderse o insanlar art›k bir daha
tasarruflar›n› Türkiye’ye
yönlendirmeyecekler. Çünkü her
defas›nda yönlendirdiklerinde
bafllar›na birtak›m olaylar geliyor.
Arda A
Akarsu Kuveyt Türk
olarak oradaki potansiyeli
yaklafl›k 2-3 senedir
izlemekteydik. Bununla ilgili bir yönetim
kurulu karar›m›z var. Netice olarak geçti¤imiz
ay bir temsilcilik açt›k. Daha sonra bunu
flubeye dönüfltürmeyi planl›yoruz. Bu da bizim
aç›m›zdan Körfez ile bizim aram›zda bir köprü
olduktan sonra yurtd›fl›ndaki vatandafllar›m›za
burada bir köprü vazifesi olmaya yönelik ilk
ad›m›m›zd›r.
M. R
Rauf A
Atefl Arda Bey’e ben bir fley
soray›m. Orada da Türkiye’yi izleyenler
aras›nda Türkiye’den giden bankac›lar var m›?
Böyle bir yerleflim oldu mu?
Arda A
Akarsu Özellikle Bahreyn’de, bizim
Kuveyt Türk olarak orada flubemiz var. Ayr›ca
ana orta¤›m›z Kuwait Finance House’un
Bahreyn’de kurulu bir bankas› var. Ve
Türkiye’deki belli bafll› bankalar›n orada
flubeleri var. Di¤er ülkelerde de öyle, Birleflik
Arap Emirlikleri’nde olsun, Kuveyt’te olsun,
Türk bankac›lar var. Yabanc› bankalar›n içinde
yer alan Türkler var. Ve burada tabii Türkiye’yi
izlemek de bir avantaj getiriyor. Özellefltirme
‹daresi’nde çal›fl›rken, çeflitli vesilelerle örne¤in
Tüprafl’›n halka arz› esnas›nda Amerika’ya, bir
kere hiç unutmuyorum, San Diego’da bir fona
gittik, Tüprafl’› pazarl›yoruz. Sabah›n alt›s›nda
bize randevu vermifl bir han›m orada, NY
saatini de takip ettikleri için, oturduk Tüprafl
genel müdürü, yönetim kurulu baflkan› falan.
Bize ilk olarak o s›rada Türkiye’deki bir
muhalefet partisinde olabilecek muhtemel
de¤iflikli¤i, muhalif bir kiflinin iflte genel
baflkan› devirmeye çal›flt›¤›n› filan sordu. 23-24
yafl›nda bir han›m. Hepimiz flafl›r›p birbirimize
bakm›flt›k filan yani. San Diego’da bir han›m
ç›k›p partiyi soruyor diye. fiimdi birazc›k buna
26 /
2004
Toplant›ya Capital Dergisi
Yay›n Yönetmeni VOLKAN A
AKI
da kat›ld›.
hissedar olarak oradaki ortaklar›m›z› buna
katarak. Bu konuda da asl›nda çok büyük bir
potansiyel var.
‹lhami K
Koç Bir de flunu da gözlemliyoruz
gördü¤üm kadar›yla. Ayn› zamanda Körfez
ülkeleri de yeni bir yat›r›m alan› haline geldi.
Örne¤in, Dubai’de 65-70 milyar dolarl›k devam
eden yat›r›m var. 2 bin 400 proje var.
Dolay›s›yla d›flar›ya yat›r›m akmas›n›n yan› s›ra
belki Körfez ülkelerine de devaml› yat›r›m›n
akabilece¤i veya Körfez ülkelerindeki kiflilerin
daha önce Avrupa’da veya Amerika’da olan
yat›r›mlar›n›n da kendilerine geri döndü¤ü bir
süreç de yaflan›yor.
Arda A
Akarsu Büyük bir yap›lanma hareketi
var orada. Biraz da biz yapt›¤›m›z geziler
esnas›nda bizlerin orada çok fazla
bulunamamas›ndan yak›n›yoruz. Geri
döndü¤ümüzde buradaki müteahhitleri bir
flekilde haberdar etmeye çal›fl›yoruz. Bence
onlar›n da teminat mektubu ve benzeri
birtak›m s›k›nt›lardan dolay› bu bölgeye
aç›lamama gibi durumlar› var ama buradan
oraya gidecek yat›r›mc›lar›m›z aç›s›ndan büyük
bir boflluk var.
‹brahim A
Akarsu fiimdi KOB‹’lerin
finansman›ndan bahsederken sermaye
piyasalar›ndan, bankac›l›k kesiminden yeterli
ölçüde yararlanamad›¤›n› söyledik. Sermaye
piyasalar›ndan da çok yararlanam›yorlar.
Borsaya da bu maliyetle bir flirketin girmesi
çok zor. Kültürel faktörler var. Biraz kotasyon
flartlar›na uymuyorlar. SPK olarak biz bunlar›
düflündük tafl›nd›k, bunlara odaklanm›fl bir
piyasa kurulursa acaba bunlar sermaye
piyasalar›ndan yararlan›r m› diye... KOB‹
piyasalar›na yönelik bir temel düzenleme
yapt›k. Daha küçük maliyette belki ‹MKB
kotüne giremeyecek flirketlerin ve s›rf
Anadolu’daki bu tür flirketlere odaklanm›fl,
sadece ifli bu olan ve tan›t›m› yapan bir
piyasan›n kurulmas›n›n yararl› olaca¤›
düflüncesiyle böyle bir piyasan›n kurulufl
haz›rl›klar› da devam ediyor. ‹nflallah baflar›l›
olur ve hisse senedi arz› yoluyla birtak›m KOB‹
flirketleri de sermaye piyasalar›m›za gelmifl
olurlar.
M. R
Rauf A
Atefl Ne zaman start verilir bu ifle?
‹brahim D
Dönmez Kurulufl haz›rl›klar› devam
ediyor. Kurulufl s›ras›nda KOB‹’lere yak›n
oldu¤unu bildi¤imiz TOBB; Arac› Kurulufllar
Birli¤i gibi kurumlar ifltirak edecekler. Temel
düzenlemeleri asl›nda yap›ld› ama kurulufl
süreci devam ediyor.
benzetiyorum. Körfez de bizi hakikaten
yak›ndan takip ediyor art›k.
‹brahim D
Dönmez Yak›ndan takip ediyorlar
da Türkiye’de yap›lm›fl bir IPO ya da halka
arzda ilgileri oluyor mu? Hisse senedi alal›m
diyorlar m›? Ya da risk sermayesi, giriflim
sermayesi olarak hangi mekanizmalar›
kullanmak istiyorlar. Nas›l bir tan›t›m yapmak
gerekir onlar› buraya getirmek için?
Arda A
Akarsu Geçti¤imiz hafta içinde bizden
uluslararas› sektör olarak adland›rd›¤›m›z bir
ekibin Bahreyn ve Kuveyt’i ziyareti oldu.
Burada biz, TMSF ve Özellefltirme ‹daresi
portföyündeki flirketlerin olabilecek sat›fl
stratejilerini, kendimizce tespit etti¤imiz afla¤›
yukar› de¤erleri, gittik tan›tt›k ve çok büyük bir
ilgiyle karfl›laflt›k. Ne kadar gidilip tan›t›labilirse
ben o kadar çekilebilece¤ine inan›yorum.
Burada tabii bir eksik de flu. Halka arzlarda,
uluslararas› arzlarda tamamen bugüne kadar
eksik b›rak›lm›fl bir bölge. Avrupa’ya bir
roadshow yap›l›yorsa o tarafa da art›k
yap›lmas› gerekir diye düflünüyorum.
‹brahim D
Dönmez Benim gözlemledi¤im bir
fley oldu. Oradaki yat›r›mc›lar›n baz›lar›,
özellikle kurumsal yat›r›mc›lar, Türkiye’deki
flirketlere do¤rudan yat›r›m yapmaktansa,
özellefltirme kapsam›nda, bunlar zaten yurt
d›fl›ndaki uluslararas› flirketlerin hissedar›
olduklar› için, uluslar aras› flirketlerin yat›r›m
yapmas› durumunda dolayl› olarak
yapabileceklerini düflünüyorlar. Asl›nda o
vas›tayla da dolayl› olarak çok ciddi bir
takipleri var. Fakat benim gözlemledi¤im
kadar›yla halen Türkiye’yi biraz da anlamaya
çal›flan bir flekilde inceleme safhas›ndalar.
M. R
Rauf A
Atefl Peki Türkiye’de gayri
menkullere ilgileri var m›? Bir gayrimenkul
yat›r›m ortakl›¤› modelimiz var Türkiye’de.
Mesela orada yap›lm›fl bir halka arzda ilgileri
nas›l olabilir? Yani çok geliflmeye aç›k bir
alan...
Arda A
Akarsu Evet. Yani özellikle yapt›¤›m›z
bu ziyaretlerde karfl›laflt›¤›m›z en önemli
sorulardan biri de zaten gayrimenkul. Yani hep
ABD’de olsun, Londra’da olsun oradan
edindikleri gelirlerle burada edinebilecekleri
potansiyel gelirleri karfl›laflt›r›yorlar. Bizim
bununla ilgili o potansiyeli de görmemizden
dolay› Körfez Gayrimenkul isimli bir ifltirakimiz
var. Bunu da gayrimenkul ortakl›¤›na
dönüfltürmeye yönelik ya o flekil veya yeni bir
gayrimenkul yat›r›m ortakl›¤› flirketi alarak veya
bir joint venture fleklinde bir flekilde de
2004
/ 27