Ali Akbar Amneziya (2010)

 
83
Cəmiyyətdə ləyaqətli, şərəfli və vicdanlı bir insan kimi tanınmasa da, Rövşənin özü haqqında formalaşdırdığı intellektual 
imici danılmazdır. Mən də onun konformizmini, yaltaqlığını ağlına, savadına bağışlayanlardan biri olmuşam. Hələ uzun 
illər əvvəl, ilk dəfə onu ekranda görəndə, zəkasına və sərhəd tanımayan həyasızlığına mat qalmışdım.  
AzTV-də efirə gedən məşhur, yüksək reytinqli “Gənc ixtiraçı” adlı verilişdə 14-dən 30 yaşa qədər istənilən  şəxs öz 
ixtirasını nümayiş etdirə  və münsiflər heyətinin seçəcəyi birinciliyə iddia edə bilərdi. 19 yaşlı Rövşən bu müsabiqədə 
ikinci yeri qazananda, mən universitetə  təzə  qəbul olunmuşdum. Onu da deyim ki, Rövşənin provokativ ixtirası 
tamaşaçılarda istehzaya, bəzilərində isə hətta hiddətə səbəb olmasaydı, münsiflərdən bəlkə də birinci yeri alardı.  
Söhbət, bağırsaq qazının səsini boğan, cəmiyyətdə “osturaq aparatı” adını alan cihazdan gedir. Rusdilli Rövşənin 
“Permol”
8
 adını verdiyi plastik aypara formasındakı cihaz, suya davamlı  səs dinamikləri olan və içəri tərəfdən unitazın 
çevrəsinə  bərkidilən, Rövşənin öz dili ilə desək “analoqu olmayan” bir qurğuydu. Rövşən, öz ixtirasının çox effektli 
olduğunu və cihaza 5 il zəmanət verdiyini fəxrlə deyirdi. 
Canlı efir vaxtı, Rövşən cihazın işə yaradığını sübut etməkdən ötrü, studiyadan bir nəfər könüllünün səhnədə 
quraşdırılan səyyar unitaza oturaraq qaz buraxmasını xahiş etsə  də, ictimai yerdə osturmağa razı olan könüllü 
tapılmamışdı. Heç kəsin unitaza yaxın durmadığını görən və münsiflər tərəfindən layiqli qiymət almamaqdan ehtiyat 
edən Rövşən, sonda məcbur qalıb “səsin eşidilməyəcəyinə amma qoxunun yayılacağına” dair xəbərdarlıq edərək, özü 
unitaza oturmuşdu. Gücənməyə başlayan Rövşənin alnında puçurlanan tər damcılarını, qızaran sifətini kameralar xüsusi 
canfəşanlıqla çəkir, iri planda tamaşaçılara göstərirdi. Otuz-qırx saniyə sonra, səhnəyə yaxın oturan tamaşaçılar yüngül 
qoxu hiss etməyə başladılar. Amma buraxılan qazın səsini eşidən olmamışdı. Bəzi skeptiklər, Rövşənin unitaza oturub 
qazını səssiz buraxdığını desə də, gənc ixtiraçının növbəti dəfə “onda buyurun siz oturun və bərkdən qaz buraxın” təklifi 
ilə razılaşan olmamış, hətta iki-üç nəfər Rövşəni söyə-söyə studiyanı tərk etmişdi. 
O gün, ekranları qarşısında oturan tamaşaçılar arasında ona inananlar, ixtirasını bəyənənlər də oldu, söyüb lənətləyənlər 
də. Məsələn atam başını bulayıb: 
- Gör nə günlərə qalmışıq – demişdi. – Abrımız, həyamız gedib. Sənin kişi boyuvu yerə soxum! 
Mən isə atam qədər hiddətlənməmişdim. Nəinki hiddətlənmək, gənc ixtiraçının çılğınlığına gülmüşdüm də. Nə üçünsə 
Rövşənin bu hərəkəti məndə  rəğbət oyatmış, ona qarşı simpatiyam yaranmışdı. Xalqı  ələ saldığını, doladığını 
düşünürdüm, çünki mənim nəzərimdə Permol, adi bir susturucudan ziyadə, xalqın sifətinə vurulan şapalaq idi. Yeri 
gəlmişkən onu da deyim ki, o illərdə xalqa nifrətim sərhəd tanımırdı.  
Sonrakı günlərdə, “Gənc ixtiraçı” müsabiqəsinin ikinci yer laureatı Rövşən Zabitoğlunun, cihazın patentini kiməsə satdığı 
xəbərləri yayıldı. Hətta deyilirdi ki, İqtisadi  İnkişaf nazirliyi “Hamı yerli mal alsın, xeyir vətənə qalsın” kampaniyası 
çərçivəsində, Permolun kütləvi istehsalını maliyyələşdirəcək. Lakin yarım ilə yaxın vaxt ötsə də, Rövşən Permolu istehsal 
etməyə razılıq verən bir şirkət, qurum tapa bilmədi. Belə bir şayiə də gəzirdi ki, bəzi oliqarxlar fərdi qaydada özləri üçün 
bu qurğulardan düzəltdirib evlərində, bağlarında işlədirmişlər. O cümlədən bürokratlar arasından da Permola rəğbət 
göstərənlər olubmuş. Doğrudan da, qısa müddət sonra Rövşənin bəzi yüksək vəzifəli məmurlarla yaxınlaşması, bu 
iddiaya inanmağa əsas vermişdi. 
Di gəl ki, Rövşənin sevinci uzun sürmədi. 
Günlərin bir günü Permolun susduruculuq funksiyasını yerinə yetirmədiyi, Rövşənin fırıldaqçı olduğu söhbətləri yayıldı. 
Dedi-qodulara görə, nazirlərdən biri bu cihazı evində quraşdırmış  və evdə qonaqlar olan vaxt, arxayınca tualetə girib 
doyunca qaz buraxıbmış. Otağa qayıdanda isə övladları  və  həyat yoldaşı ilə yanaşı, bütün qonaqların qıpqırmızı 
olduğunu, gözlərini ondan qaçırtdıqlarını görəndə, hər şeyi başa düşüb pərt olubmuş. Onu biabır edən Permola, ən çox 
da qurğunun ixtiraçısı Rövşənə nazirin qəzəbi tutub və deyilənlərə görə nazir onu cəzalandırıbmış.  
Nazirin onu necə cəzalandırdığı haqda dəqiq heç nə bilinməsə də, bu hadisədən sonra Rövşən düz iki ilə yaxın gözə 
görünmədi, adam arasına çıxmadı. Onun öldüyünü, xaricə sürgün edildiyini, DTN-nin zirzəmisində yatdığını, hətta nazirin 
şəxsən özü tərəfindən zorlandığını deyənlər olsa da, mənim bu versiyalardan birinə, ya da bir neçəsinə inanmaq üçün 
heç bir əsasım olmadığından, Rövşənin bir gün özünün ictimaiyyət qarşısına çıxıb hər şeyi açıqlayacağı anı gözləyirdim.  
Elə də oldu. 
Qeybə çəkilməsi kimi, zühuru da qəfil oldu. Özü də “Nə? Harada? Nə vaxt?” oyunlarının Respublika klubunun başçısı 
qismində ortaya çıxıb, qısa müddətdə rusdilli gəncliyin parlaq simalarından birinə çevrildi. Yenə də, şəhər əfsanələrinə 
inanası olsaq, onu bu vəzifəyə “Bakılı qaqaşlar” KVN komandasının kapitanı Anar Abıyev gətirmişdi. Dəmdəməki adam 
olan, Qənirə Milliyə yaxınlığı ilə lovğalanan, intellektualizmə, fərqliliyə iddia edən və iqtidardakı azərbaycandillilərdən 
üstün olduğuna inanan Anar Abıyev həm də Milli Məclisin üzvüydü.  
Zaman bəzən amansız, qəddar olur. 
Rövşənlə yaxınlıq Anara düşmədi, işləri dolaşığa düşdü, illər boyu pillə-pillə yüksəldiyi karyera zirvəsindən  şappıltı ilə 
üzü aşağı, yerə çırpıldı. 
Gənc ixtiraçını öz himayəsinə götürdükdən üç il sonra keçirilən növbəti parlament seçkilərində, Anar iqtidara yaxın molla 
biznesmen, dörd yanacaq doldurma məntəqəsinin sahibi Hacı  Əflatuna uduzmuşdu. Bu isə o demək idi ki, Anar 
gözləmədiyi yerdən, “dostum” dediyi prezident administrasiyasının rəhbəri Həsən Abdullazadədən zərbə almışdı. Özü də 
bu zərbə, ondan aldığı birinci zərbə deyildi.  
                                                 
8
 Permol – Перди молча – Yavaş ostur. 

---