Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti hisoblash usullari

 
 
 
 
 
 
 
 
 
2-savol. Matematika o’qituvchisining darsga tayyorgarlik tizimi. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Matematika bo’yicha sinfdan tashkari ishlar deb darsdan tashkari vaktda 
o’kuvchilar bilan olib boriladigan majburiy bo’lmagan mashgulotlarga tushuniladi. 
Ikkita yo’nalish mavjul: boshkalardan dastur materialini o’zlashtirishda orkada 
kolayotgan o’kuvchilar bilan ishlash(ko’shimcha sinfdan tashkari mashgulotlar); 
matematikani o’rganishga boshkalarga karaganda kizikish va kobiliyat ko’rsatayotgan 
o’kuvchilar bilan ishlash
.
Birinchi yo’nalish
maktablarda amalga oshiriladi, individual 
asosda olib boriladi. Asosiy maksadi, matematika kursi bo’yicha o’kuvchilar 
bilimidagi kamchiliklarni o’z vaktida bartaraf etish xisoblanadi. Uning 
kuyidagi xususiyatlari mavjud: ko’shimcha sinfdan tashkari mashgulotlar 3-4 
o’kuvchi bilan olib boriladi, ular bir xil bilim saviyasida, kobiliyati bir xil; bu 
mashgulotlar individuallashtirilgan; bir xaftada bir marta, individual reja 
bo’yicha uy ishi bilan ko’shib olib boriladi; takroriy o’tilgandan so’ng yakuniy 
nazorat o’tkazilib, baxo ko’yiladi; ta’limiy xarakterga ega, “ didaktik 
materiallar” dagi mustakil ish yoki nazorat ishlardan foydalaniladi; o’kituvchi 
o’zgarishni taxlil etib boradi, tipik xatolarni o’rganadi va bartaraf etish 
yo’llarini izlaydi.
Ikkinchi yunalishda
esa kuyidagi asosiy maksadlar ko’zda tutiladi: 
o’kuvchilarda matematikaga turgun kizikishni uygotish va rivojlantirish; 
o’kuvchilar 
bilimlarini 
kengaytirish 
va 
chukurlashtirish; 
matematik 
kobiliyatlarni optimal rivojlantirish; matematik tafakkur madaniyatini tarkib 
toptirish; mustakil ijodiy ko’nikmalarni shakllantirish; matematikaning amaliy 
axamiyati xakidagi tasavvurlarni kengaytirish; matematik modellashtirish 
axamiyatini tushunish; jamoa faoliyatini vujudga keltirish; faol matematik 
faoliyatga ko’rsatishga tayyorlash
. 
Sinfdan va maktabdan tashkari ishlar uch xil bo’ladi: bular sinfdan 
tashkari ishlar; maktabdan tashkari ishlar; sirtki ishlar. 
Sinfdan tashkari ishlarning eng tarkalgan turi bo’lib, kuyidagi turlari 
mavjud: matematik to’garak, matematik xaftalik, matematik kecha, viktorina 
va konkurslar, matematik musobakalar, maktab matematik olimpiadalari, 

---

193