Anadolu university journal of art & design cilt / volume sayi / number aralik / december 2016 issn: 2146-7692
Yüklə 19,39 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Heitor Villa-Lobos
- Joaquin Rodrigo
121 SANAT & TASARIM DERGİSİ Segovia ile tanışması sonrası gitar için birçok sonat, prelüd, süit ve varyasyon formunda eser- ler vermiştir. Bestecinin Concierto del Sur adlı bir de gitar konçertosu bulunmaktadır. Eser- lerindeki bestecilik özellikleri nedeniyle Segovia Ponce hakkında “diğer besteciler (dönemin uluslararası ün kazanmış Batı müziği bestecileri) gibi yazabiliyor” diyerek, bestecinin eserle- rinin, oluşturmaya çalıştığı yeni gitar repertuvarındaki önemini vurgulamak istemiştir (Long, 1999). Ponce’un bir başka özelliği ise özellikle lavta için eserler vermiş Sylvius Leopold Weiss, Allesandro Scarlatti gibi Barok Dönem bestecilerinin eserlerini imitasyon yoluyla kendi mo- dern müziğiyle bir araya getirmesidir. The Suite in A minor, Prelude in E majör for Guitar and Harpsichord ve Balletto for Guitar adlı eserleri bu çalışmalarına örnek olarak gösterilebilir. The Suite in A minor adlı eserinde besteci geleneksel barok partita sıralamasına uyarak Prelude, Allemande, Sarabande, Gavotte I ve II ve Gigue bölümlerinden oluşan bir süit bestelemiştir. Ponce’un gitar için yazdığı sonat formundaki eserler, günümüz gitar repertuvarının teknik kabiliyet ve müzikalite açısından zorlayıcı eserleri olmakla birlikte hâlâ popülerliğini korumak- tadır. Günümüzün yeni nesil gitaristleri Segovia’nın bıraktığı yorumlardan uzaklaşarak, beste- cinin isteklerine ve eserin ihtiyacına uygun yorum çalışmaları yapmaktadırlar. Ponce’un farklı bestecilerin müzikal kimliklerini taklit edebilme yeteneği görsel 11’de verilen Romantic Sonata adlı eserinde de görülmektedir. Besteci Franz Schubert’e ithaf ettiği eserinde lirik melodileri uyumlu armoni ve gelişmiş modülasyonlarla birlikte kullanır. Görsel 11. Manuel Ponce’un Romantic Sonata isimli eserinin ilk bölümü, sayfa 1 122 ANADOLU ÜNİVERSİTESİ Heitor Villa-Lobos Heitor Villa-Lobos’u üç dönemde incelemek doğru olacaktır: Sahip olduğu otodidakt eğitim- le birlikte 1923’e kadar ülkesi Brezilya’yı gezerken duyduğu yerel form ve ezgileri müziklerinde kullandığı dönem, Arthur Rubinstein’ın genç Villa-Lobos’un solo piyano eserlerinden etkilen- mesiyle bulunan sponsor desteğiyle 1923 – 1930 yılları arasında Paris’te müzik eğitimi aldığı ve eserlerinde Fransız müziği etkisinin baskın olduğu dönem, 1930’da ülkesi Brezilya’ya dönerek, yerel müzik materyallerini Batı müziğinin armonik dili ve form yapılarıyla harmanladığı dö- nem (Andreson, 2013). 1930 yılı sonrasında Brezilya’da ulusal müzik eğitiminden sorumlu kişi olması, hem ülkenin eğitiminde önemli katkılar yapmasını hem de kazandığı ün sayesinde kendi neslinin müzikal lideri olmasını sağlamıştır. Villa-Lobos’un gitar için bestelediği eserlere bakıldığında, bestecinin Chopin’in piyano eser- leriyle bir bağ kurduğunu görmek mümkün olacaktır. Brezilya müziğinin o dönemde önemli kültürel müzik formlarından biri olan “Choro” dans formunu, özellikle Chopin’in müziğinde görülen Mazurka, Vals, Polka gibi küçük çaplı formlarla birleştirmiştir. “Suite Populaire Bresili- enne” adlı çalışmasının bölüm başlıkları şöyledir: • I. Mazurka – Choro • II. Schottish – Choro • III. Valse – Choro • IV. Gavota – Choro • V. Chorinho Chopin ile ilgili bir başka benzerlik ise, Segovia’nın gitar müziğine pedagojik anlamda katkı yapması için besteciye sipariş verdiği Douze Etudes çalışmasıdır. Gitar için günümüzde bile vazgeçilmez bir kaynak olarak kullanılan bu 12 etüt yapısal anlamda Chopin’in piyano için on ikişerli iki albüm olarak bestelediği etütlere bir gönderme olarak görülebilir. Görsel 12. Heitor Villa-Lobos’un Douze Etudes Çalışması’ndan Etüt no.1 123 SANAT & TASARIM DERGİSİ Gitar için yazdığı 5 Preludes, Gitar Konçertosu, gitar ve şan için Bachianas Brasileiras no.5 bestecinin Brezilya müziğinin ritmik ve melodik özelliklerini kullandığı diğer önemli eserleri- dir. Joaquin Rodrigo Joaquin Rodrigo, yeni klasikçi akımın önemli bir temsilcisidir. Kariyeri boyunca devamlı- lığını koruyan müzikal dili, İspanyol halk müziği elementlerinin kullanımıyla zenginleşmiştir. Eserlerinde kullandığı dans formları 16. yüzyıl telli çalgı müziklerine göndermelerde bulunur (Wade, 2008). Görme engelli bir piyanist olarak hiç gitar eğitimi almamasına rağmen, kariyeri boyunca 25 kadar solo gitar eseri bestelemiştir. Her biri Alexandre Lagoya, Renato Tarrago, An- gelo Gilardino, Sigfried Behrend ve Andres Segovia gibi dönemin önemli gitar yorumcularına ithaf edilmiş bu eserler, artistik özellikleriyle 19. yüzyıl İspanyol gitar müziğini modernleştire- rek, gitarın İspanya kültüründeki etkin kimliğini yeniden yapılandırmıştır. Ancak besteci solo gitar eserlerinden çok konçertolarıyla ve orkestra için bestelediği eser- leriyle tanınmaktadır. Kariyeri boyunca, keman, çello, piyano, gitar ve arp için senfonik çapta eserler vermiştir. Solo gitar ve orkestra için üç, iki gitar ve orkestra için bir ve dört gitar ve or- kestra için bir olmak üzere toplam beş gitar konçertosu bulunmaktadır. Gitar müziğinin kült eserlerinin başında gelen Concierto de Aranjuez bestecinin 1939’da, Regino Sainz de la Maza’ya ithafen bestelediği ilk solo gitar konçertosudur. Hızlı – yavaş – hızlı sıralamasıyla konçerto üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölüm geleneksel Flamenko özellikleri taşıyan, gitarın üç zamanlı ve iki zamanlı ritmik yapıların peşi sıra çalındığı, hemiola özellikli tematik unsurla başlar. Besteci, klasik konçertoların ilk bölüm – “Allegro” geleneğini bozarak, temayı önce gitarda seslendirir, sonra orkestra aracılığıyla tekrar eder. Solist çalgının orkestra ile birlikte çaldığı pasajlardan çok, solist – orkestra – solist – orkestra sıralamasıyla oluşturulan bir üslup benimsenmiştir. Bu üslup, Barok Dönem konçertolarındaki kompozisyon tekniklerini çağrıştırmaktadır. Görsel 13. Joaquin Rodrigo’nun Concierto de Aranjuez isimli konçertosunun birinci bölümü - ana tema Yüklə 19,39 Mb. Dostları ilə paylaş:
|