Ankara 2015 T. C. MİLLÎ EĞİTİm bakanliği açik öĞretim okullari

ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ 1
56
Harita. 02.04: : II. Dünya Savaşı Öncesi ve Savaş Sırasında Japonların Ele Geçirdiği Yerler

---

ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ 1
57
c. Pasifik Savaşları
Japonya 1942 yılına 
gelindiğinde Uzak Doğu’da 
üstünlüğü elinde bulun-
duruyordu. 1941 yılı son-
larına doğru Hong Kong’u 
ele geçirerek Malezya, Fili-
pinler ve Borneo’ya asker 
çıkardı. Hollanda 100.000 
esir vererek bu bölgedeki 
hâkimiyetini kaybetti. 1942 
yılında Filipinler, Birmanya, 
Cava, Sumatra, Singapur 
Japonların eline geçti.
7-8 Mayıs 1942’de Mercan Denizi’nde yapılan savaşta Japonlar Müttefik do-
nanmasına karşı üstünlük sağlayamadılar. ABD donanmasının toparlandığını gören 
Japonlar 4 Haziranda ABD’nin Midway üssüne saldırdı. Japonlar bu savaşta 4 uçak 
gemisi ve 250 uçak kaybetti. Bu gelişme Pasifik’teki savaş için bir dönüm noktası 
oldu. Bu deniz savaşları ile Japonların Pasifik’teki ilerleyişleri durduruldu. 
C. BARIŞA DOĞRU
1. Avrupa’da Savaşın Sona Ermesi
 14 – 24 Ocak 1943’te Roosevelt ve Churchill, Kazablanka Konferansı’nda mih-
ver devletlerin kayıtsız şartsız teslim alınması kararını aldılar ve harekete geçtiler. 
Kuzey Afrika’yı ele geçiren ve İtalyanları bölgeden atan müttefikler, İtalya’yı işgal 
etmek üzere Sicilya’ya 10 Temmuz 1943 günü kuvvet çıkardılar. Mihver kuvvetleri 
çok sayıda esir verdiler. İtalya’daki Mussolini iktidardan düştü ve Abruzzes dağların-
da bir otelde hapsedildi. Genelkurmay Başkanı Mareşal Badoglio başbakan oldu ve 
Müttefikler nezdinde barış girişiminde bulundu. Müttefikler, bu teklifi kabul ettiler 
ve 3 Eylül 1943’de İtalya ile ateşkes anlaşması imzaladılar. İtalya’nın savaştan çekil-
mesi, Almanya için bir darbe oldu. Akdeniz hemen hemen müttefiklerin egemenliği 
altına girmiş oluyordu. Almanya bu düzenlemeye tepki olarak Kuzey İtalya’yı işgal 
etti. Mussolini’yi tutsak olduğu yerden bir hava harekâtıyla Almanya’ya kaçırdılar. 
Daha sonra Almanlar, Roma’yı ele geçirerek müttefiklere karşı güçlü bir savunma 
hattı kurdu. Müttefikler ancak 1944 Haziran’ında Roma’ya girip 1945 yılının başında 
Kuzey İtalya’yı ele geçirebildiler.
İtalya ‘da bu gelişmeler meydana gelirken Almanlar, Sovyet cephesinde  de 
güçlüklerle karşılaşıyordu. 1943 sonbaharında Sovyetler Kiev’i alarak Almanları Din-
Resim 02.07: Pearl Harlbour Baskınında Vurulan Bir ABD 
Uçak Gemisi

---

ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ 1
58
yeper Nehri’nin batısına çekilmek zorunda bıraktılar. Sovyetler 1944 Mayıs’ında da 
Kırım’ı alarak Tuna’ya doğru ilerlemeye başladılar. 
6 Haziran 1944’te müttefikler, Fransa’nın Normandiya kıyılarına çıkartma yap-
maya başladılar. Almanların çok iyi tahkim ettikleri Normandiya kıyılarında müt-
tefikler ağır kayıplar vermelerine rağmen başarılı oldular ve 26 Ağustos 1944’te 
Fransa’nın güneyinden gelen birliklerle birleşerek Paris’e girdiler. Müttefikler 3 Ey-
lülde de Ren nehrini aşarak Alman topraklarına girdiler. Doğuda ise Sovyet ordusu 
Polonya ve Baltık ülkelerine girdi. 23 Haziran 1944 de Ruslar genel bir saldırıya geçe-
rek Romanya, Bulgaristan, Macaristan ve Yugoslavya’yı, 1945’te ise Çekoslovakya’yı 
işgal etti.
II. Dünya 
Savaşı’nın son-
larına doğru ya-
pılacak barışın 
esaslarını be-
lirlemek ama-
cıyla Roosevelt, 
Churchill ve Sta-
lin arasında 4-11 
Şubat 1945’te 
Yalta Konferan-
sı yapıldı. Kon-
ferans sonun-
da Sovyetlerin 
Japonya’ya karşı 
savaşa girme-
si, Almanya’nın 
dört işgal bölge-
sine ayrılması, 
Birleşmiş Milletlerde Güvenlik Konseyi’nin devamlı üyeleri için veto ilkesi kabul edil-
di. SSCB kurulacak olan Birleşmiş Milletlerde üç sandalye ( Sovyetler Birliği, Belarus, 
Ukrayna) aldı. 
Resim 02.08: Müttefiklerin Normandiya  Çıkartması
Tarihin gördüğü en büyük çıkartma olan Normandiya çıkartması, 100 km’lik 
bir kıyı boyunca yapıldı.1000 uçaktan oluşan bir filo, 3 tümenlik bir kuvveti hava-
dan indirdi. Aynı anda 4000 çıkartma gemisi de denizden çıkartma yaptı. Çıkart-
mayı 11.000 avcı ve bombardıman uçağı destekledi. 16 Haziran’da müttefikler kı-
yıya 700.000 asker, 100.000 kamyon, otomobil ve tank çıkarmış bulunuyordu.
E
BİLGİ NOTU

---

ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ 1
59
Almanya müt-
tefik kuvvetler tara-
fından işgal edilmeye 
başlandı. Berlin’de 
sokak muharebeleri 
yapılıyordu. Muhare-
belerin başbakanlık 
binasına geldiği sıra-
da 30 Nisan 1945’te 
Hitler, intihar etti. 
2 Mayıs’ta Berlin, 
müttefiklere teslim 
oldu. Hitlerin yeri-
ne bıraktığı Amiral 
Doenitz, temsilcisini 
7 Mayıs 1945 günü 
Amerikalı General 
Eisenhower’in karar-
gâhına göndererek 
kayıtsız şartsız teslim 
belgesini imzaladı. 
 
Resim 02.09: (Soldan sağa) Churchill, Roosevelt ve Stalin, Yalta 
Konferansı’nda
Resim 02.10: Berlin’i İşgal Eden Ruslar Bayraklarını Asarken

---

ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ 1
60
Bunun üzerine müttefikler, Berlin yakınlarında Potsdam’da 17 Temmuz- 2 
Ağustos tarihleri arasında bir konferans topladılar. Konferansa ABD adına Truman 
(Başkan Roosevelt 12 Nisan 1945 de ölünce yerine Harry S. Truman geçmiştir.), SSCB 
adına Stalin katıldı. Konferansa İngiltere adına katılan Churchill, ülkesinde yapılan 
seçimler sonucunda yenilgiye uğrayınca yerini rakibi Attle’ye bıraktı. 
Potsdam Konferansı’nda, Almanya’nın teslim olmasından sonra ortaya çıkan 
sorunlar, yapılacak olan barış antlaşmalarının şartları belirlendi. Almanya, dört işgal 
bölgesine ayrılarak ABD, İngiltere, Fransa ve SSCB yönetimine bırakıldı. Almanya için 
askerî ve ekonomik kısıtlamalar getirildi. Almanya’da demokratik bir rejim kurma 
konusunda bu dört devlet anlaştı. Avusturya’nın da dört işgal bölgesine ayrılması, 
İtalya ile şartları ağır olmayan bir barış antlaşması yapılması kararlaştırıldı. Potsdam 
Konferansı’nda devletlerin kendi çıkarlarını öne çıkarmaları, anlaşmazlıklara da ne-
den oldu. Bu anlaşmazlıkların artması daha sonra dünyanın başlıca iki nüfuz alanına 
ve bloka ayrılmasına yol açtı.
Resim 02.11: Attle ( İngiltere), Truman ( ABD) ve Stalin (SSCB), Potsdam Konferansı’nda

---