Aqşin Babayev
Yüklə 5,04 Kb. Pdf görüntüsü
|
_______________________________________________ Nazim Hikmət qalaktikası 79 -Rica edirəm vaxtınız olanda danışın, lütfən, Zəkəriyyə Bakıda neylirdi? -Yaxşı,-dedim.-Bu istirahət günü Adanaya getməliyik. Yolda danışaram. Hər şeyə maraq göstərirdi şoferimiz Fərrux. Ən böyük məşğuliyyəti qəzetlərdi. Hər şeydən xəbərdardı. Bəli, istirahət günü Adanaya gedəndə Fərruxa Zəkəriyyə haqqında danışdım və Bakıda Zəkəriyyə ilə bağlı günlər birər-birər gözlərim önündən gəlib keçdi. Yaxşı yadımdadır. Bir dəfə Moskvada Nazimin evində qonaq olarkən söhbət Zəkəriyyədən düşdü. Nazim onu soruşdu. Özü də bir dəfə yox. Bir neçə dəfə. Hətta Zəkəriyyədən xeyli söhbət edib evdən çıxandan sonra da yolda mənə tapşırdı: -Muğayat olun ondan. Zəkəriyyə çox böyük adamdır. O vaxt Zəkəriyyə Sərtəllə bərabər Azərbaycan radiosunda bir türk də işləyirdi. Affan İkmek əfəndiydi adı. Nazim onu da məndən soruşdu: -Affan əfəndi necədir? -Yaxşıdır.-dedim. -Ondan da muğayat olun.-dedi. - Zavvalının başı çox bəlalar çəkib həm Türkiyədə, həm Sovetlərdə. Vaxtilə, bu Allahın yazığını – gül kimi adamı sizinkilər “xalq düşməni” kimi tutub həbs ediblər. Keçmiş ola. İndi yaşı çoxdur Affan əfəndinin, amma möhkəm adamdır. Elə adamlar çox yaşayır. Ancaq çox yaşamadı Affan əfəndi. Bir gün küçəni keçəndə maşın vurdu onu Bakıda. Taleyin oyununa, özü də təsadüfi oyununa qurban getdi. Bir şeir də yazmışdım ona. Sonluğu belə idi: Baxışında dərd-ələm, Aqşin Babayev_______________________________________________ 80 O dərdə mən bələdəm. O dərd Nazimin dərdi... Nazimlə dərd bölərdi, Bizim Affan əfəndi. Bir payız günü getdi, Bir payız günü itdi, İlk bahar sorağında, Arzusu gözlərində, Həsrəti dodağında... Affan əfəndi ilə söhbətdə bir şeyi hiss eləmişdim ki, onun Zəkəriyyə Sərtəldən xoşu gəlmirdi.Ancaq onun xanımı haqqında çox böyük rəğbət hissilə danışırdı. Zəkəriyyə zövq sahibi idi. Muzeylərə, teatrlara birgə gedərdik və mən hiss edərdim ki, həm Zəkəriyyə, həm də Səbihə xanım musiqini, rəssamlığı, heykəltəraşlığı gözəl bilirlər. Xüsusən Niyazi heyran etmişdi onları. Arif Məlikovun “Məhəbbət əfsanəsi” baletinə baxmağa gələndə Opera və Balet teatrımızın müdiriyyəti Zəkəriyyəni, Səbihə xanımı böyük məhəbbətlə qarşıladı. Çox keçmədən Niyazi gəldi və özünəməxsus tələffüz çalarıyla Sərtəllərlə türkcə söhbət etdi. Söhbət çox tez bir vaxtda yönünü dəyişdi. Nazim Hikmətdən danışdılar. Niyazi fəxrlə dedi: -Nazim bizim – Azərbaycanın şairidir. Səbihə xanım incə təbəssümlə əlavə etdi: -Nazim hamımızındır. Nazim dünyanındır. Sərtəllərə müdiriyyət lojasında yer verildi. Qabaq sıralarda oturanlar nəsə yeyirdilər. Zəkəriyyə heç vaxt dilini saxlamaz, sözü gələndə deyərdi. Üzünü mənə çevirdi: -Canım, teatrda da yemək yeyərlər? _______________________________________________ Nazim Hikmət qalaktikası 81 Cavab vermədim. Əsər başlandı. Nazim Hikmətin sehirli sözü, Arif Məlikovun cazibədar musiqisi Niyazi möcüzəsində şirin, əfsanəvi bir nağıl dünyası idi. Bu nağıl dünyasında mənə elə gəlirdi ki, Zəkəriyyə nəinki yemək yeyənləri, lap məmləkəti Türkiyəni də unutmuşdu. Əsər bitəndə ayaq üstə durub əl çaldılar Sərtəllər. Zəkəriyyə mənə dedi: - Bu əsərə iki dəfə baxmaq lazımdır. Bir dəfə əsərin özünə, bir dəfə də ancaq mayestro Niyaziyə. Dühadır Niyazi. Ümumiyyətlə, türklər Niyazini çox sevərdilər. Türkiyədə qaldığım müddətdə qəzetlərdə “Niyazi bəyin həyatından fıkralar” (lətifələr) başlığı altında yazılar çıxırdı. İkisi yadımdadır. Birincisi buydu ki, bir dəfə banketdə Niyazidən soruşurlar: “Xanımınız nə içər? Şampanmı, konyakmı? Niyazi gülə-gülə deyir: xanımım neçə illərdir mənim qanımı içər” İkincisi isə futbolla bağlıdır. Bir dəfə Niyazi Türkiyədə- İstanbulda imiş. Orkestrlə məşq edirmiş. Birdən məşqi saxlayır və deyir: “Bugün hələlik bu qədər. Sağ olun. Səhər görüşərik”. Səbəbini soruşurlar. Niyazi deyir: “Axı bugün futbol var. Bizim “Neftçi” sizin “Qalatasaray”la oynayır.” Orkestr üzvlərindən biri elə bilir ki, çarə tapıb.”Mayestro,- deyir.-Yan otaqda televizor var. Televizorda lütfən tamaşa edin futbola. Sonra məşqimizi davam etdirək. Daha stadiona lüzum qalmaz. Vaxt itirməyək”. Niyazi belə cavab verir: “Futbola televizorda baxmaq, gözəl bir xanımın qolunu maşa ilə tutmağa bənzəyir. Haydı əfəndilər, getdik stadiona”. Qəzet son iki cümləni qara şriftlərlə yığmışdı, oxuyanlar uğunub gedirdilər. Niyazi həqiqətən böyük dühaydı. Heykəli torpağımızda ucaldılacaq sənətkardır. Zəkəriyyə bu “sənət möcüzəsini” dərhal duymuşdu və evə dönəndə, ancaq “Maestro”- dan danışırdı. Bakıda qaldığı müddətdə Zəkəriyyə Niyazilə sıx əlaqə saxlayırdı. Təbiətən çox səxavətli, süfrəsi Aqşin Babayev_______________________________________________ 82 həmişə açıq olan Niyazi Zəkəriyyə üçün nələr etmirdi. Zəkəriyyə Sərtəl qayğı dənizində üzürdü. Hərə bir iş görürdü onunçun. Yenə bir dəfə Moskvadaydım. Nazim Hikmət Zəkəriyyəyə çatdırmaq üçün bir bağlama verdi mənə. Üstünə məktub da qoymuşdu. Bakıya gəldim, bağlamanı Zəkəriyyə bəyə verdim. Pərdəlik imiş. – İlahi, necə gözəl insanmış bu Nazim. Özü seçib pərdəliyi evimiz üçün, - dedi Səbihə xanım. - Vallah. Zəkəriyyə, bu pərdənin cizgilərinin hərəsi bir söz deyir. Bir şey də yadıma düşdü. Bir dəfə Nazim mənim ev şəraitimin çətinliyini bildi. Əkbər demişdi ona. Nazim dərhal rəfdən bir kitab götürdü. Öz əsəri idi. Vəli Axundova yadigar yazdı ( O vaxt Vəli Axundov Mərkəzi Komitənin birinci katibi idi.) və dedi: –Çox həssas insandır o. Kitabı ver, dərdini anlat. Utanma. O günkü avtoqraf məsələsi olmasın ha... “O günkü avtoqraf məsələsi” o idi ki, Nazim Hikmətin pyesinə baxdığımız günlərin birində tənəffüs vaxtı hamı kimi mən də Nazimin kitabını ona tərəf uzadıb “avtoqraf” aldım. Güldü Nazim Hikmət. Gülüşünün mənası təxminən bu idi ki, “ay zalım, sən ki, səhərdən axşamacan mənimləsən, bu kitabı evdə ver də mənə. Burda yad adam kimi niyə davranırsan?” Hə bilim. Utanırdım. Və bu utancaqlıq təkcə böyük sənətkar qarşısında deyildi. Hardasa çəkingənlik, gərəksiz mütilik məni çox geri qoydu həyatda. Təsəvvür edin ki, Nazim Hikmət məni Moskvada aspiranturaya düzəldirdi. Əkbər də az zəhmət çəkmədi bu işdə. Bu şad xəbəri Moskvadan evə, yoldaşıma da yazdım. Yazdım yığış, Moskvaya köçürük. Yüklə 5,04 Kb. Dostları ilə paylaş:
|