Aqşin Babayev
Yüklə 5,04 Kb. Pdf görüntüsü
|
Aqşin Babayev_______________________________________________ 64 məqalələrindən biri də “Ədalət” qəzetinin 13 sentyabr 2003-cü il tarixli sayında çap olunmuşdur. Məqalə belə adlanır: “Nazim Hikmətə iki baxış”. Müəllif yazır: “Ümumiyyətlə götürsək, hər hansı bir hadisəni və cəmiyyətdəki olayları iki rəngdə görmək kimi bir xasiyyətimiz var bizim. Qara və ağ rəngdə. Buna xata da demək olar. Kimimiz Nazim üçün nifrət türküləri söylərkən, kimimiz də heyranlıq şarkıları oxuduq”. (Çox təəssüf ki, Tofiq Abdini çox erkən itirdik. Allah rəhmət eləsin!) Nəhəng şəxsiyyətlərə həmişə ikili münasibət olmuşdur. Ölməz Sabirin “Yoxsa bu ayinədə əyri görürsən özünü” fikri həmişə müasirdir. Banklarda çek dəftərləri olan milyarderlər, acından ölənlərə rəhm etməyənlər, hər şeyi qara eynək arxasından görənlər Nazimi necə sevə bilər? Ortada bir kommunistlik də varsa! Tutaq ki, biz, “Sözüm Nazim Hikmət düşmənlərinədir” adlı məqaləmdə dediyim kimi, Nazimin kommunist ruhlu şeirlərini yandırdıq. Yerdə qalan əsərlərinə sənət nümunələri demək olmazmı? Mən elə şairlər göstərə bilərəm ki, kommunist ideologiyası öldükdən sonra onların da əsərləri ölüb. Amma Nazim Hikmət axı belə şair deyil. Onun “İnsan mənzərələri” epopeyası, dram əsərləri, vətən həsrətli şeirləri poeziya və dramaturgiya xəzinəsinin gözəl nümunələri deyilmi? Nihilistlər elə güman edirlər ki, vaxt gələcək Nazim Hikmət tarix səhnəsindən tamamilə silinəcək. Onlar ağıllarına da gətirə bilməzdilər ki, Nazim Hikmət yaradıcılığı türk balalarının dərsliklərinə salınacaq, onun haqqında sənədli filmlər çəkiləcək və bir gün mətbuatda belə xəbər işıq üzü görəcək: nəhayət, Türkiyədə - Antalyada şairin heykəli ucaldıldı! Nazim haqqında film çəkildi! Film haqqındakı xəbəri oxuyuruq: “Dünyaca ünlü şair Nazim Hikmətin 18 ilini əhatə eləyən bir zaman kəsiyini ekrana daşıyan “Mavi gözlü dev” filmində şairin rolunu Yetkin Dikincilər, həyat yoldaşlarını isə _______________________________________________ Nazim Hikmət qalaktikası 65 Başak Köklüqaya ilə Pelin Batu canlandıracaqlar. Filmin rejissoru Biket İlhan, operatoru isə Metin Belgindir. “Mavi gözlü dev” filmi üçün Türkiyənin Turizm və Kültür Bakanlığından 35 milyard türk lirəsi ayrılmışdı.” N.Hikmət tədqiqatçılarından biri də Azərbaycan Respublikasının Türkiyədə-İstanbulda Baş konsolu işləmiş şair Abbas Abdulladır. Onun “Gördüyüm və sevdiyim Nazim Hikmət” adlı kitabı Nazim irsinin öyrənilməsi sahəsində qiymətli bir əsərdir. Həcmcə kiçik olmasına baxmayaraq, burada çox maraqlı faktlar vardır. Abbas Abdulla yazır: “Mən Nazimi bir türk kimi tanımışam və bir türk kimi sevmişəm. Sovetlər Birliyində türk sözü, türk milləti bizim üçün qadağan olunanda o, bizim və özünün türk olduğunu var səsi ilə elan edirdi. Bütün bunları dilə gətirdiyimə görə Türkiyədə millətçilər də, solçular da mənə düşmən kimi baxırdılar. Sağçıların kommunisti milliyyətçi kimi təqdim etməyim xoşlarına gəlmirdi, solçuların da onun kommunistliyini dilə gətirməməyim. Mən sözümdən dönmürəm, Nazim Sovetlər Birliyində türk idi və türkçü idi.” * * * Nazim Hikmət yaradıcılığının tədqiqi ilə əlaqədar çox xoş sözlər eşitmişəm. Ünvanıma səmimi sözlər deyilib. İstər Azərbaycanda, istər Rusiyada, istər Türkiyədə. Sovet dövründə bu mövzuda heç bir tənqidi söz eşitməmişdim. Müstəqillik dövründə demokratiyadan sui-istifadə edən cızmaqaraçılar əleyhimə zəminsiz sözlər söyləməyə başladılar. “Ədəbiyyat” qəzetinin 15 noyabr 2002-ci il tarixli nömrəsində Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Katibliyinin “Düşmən ocaq başında” adlı məlumatında deyildiyi kimi: “Kimlər qaldı təhqir etmədikləri – Bəxtiyar Vahabzadə, Aqşin Babayev_______________________________________________ 66 Qabil, Anar, Fikrət Qoca, Elçin, Vaqif Səmədoğlu, Sabir Rüstəmxanlı, Nizami Cəfərov, Aqşin Babayev, Ələkbər Salahzadə və daha kimlər, kimlər...” Bunların məndən istədikləri nə idi? Nəyə görə məni tənqid edirdilər? Birinci mətləb. Nə üçün mən Rəsul Rza poeziyasını Nazim Hikmətlə müqayisə edirəm. Hətta birisinin fikrincə, Rəsul Rzanı Nazim Hikmətlə eyni gözdə görmək Nazim Hikmətə guya təhqirmiş. Görəsən niyə? Görəsən bu “birisi” başa düşmür ki, Rəsul Rza Azərbaycan ədəbiyyatının yenilikçi şairi, parlaq simasıdır. Görəsən bu “birisi” qanmır ki, Nazim Hikmət türk poeziyasında nə deməkdirsə, Rəsul Rza da Azərbaycan poeziyasında o deməkdir. Görəsən bu “birisi” niyə Rəsul Rza yaradıcılığında məhz “Lenin” poemasını görür? Əvvəla, “Lenin” poeması Səməd Vurğunun “Zamanın bayraqdarı” əsəri kimi sənətkarlıq baxımından çox yüksək səviyyəli sənət nümunəsidir. İdeya baxımından bu günlə tərs-mütənasib olsa da, bu əsərlər şeir-sənət baxımından yüksək sənətkarlıqla yazılmış nümunələrdir. Bundan başqa, məgər Rəsul Rzanın yüzlərlə şeiri, “Qızıl gül olmayaydı”, “Xalqın şairi” poemaları və başqa əsərləri, cəsarətli ictimai fəaliyyəti onun nəhəng bir şair, şəxsiyyət olduğuna dəlalət etmirmi? Rəsul Rza Azərbaycan Ensiklopediyasının birinci cildini həyatı hesabına çap etdirəndə, bu “birisi” ya bu dünyada yox idi, ya da hələ döşəmənin üstündə iməkləyirdi. İkinci mətləb. Guya Nazim Hikmət şifahi xalq ədəbiyyatının əleyhinə olub. Həmin “birisi” yazır: “Nazim Hikmət milli folklordan gələn hər şeyə qarşı üsyan etmişdi.” Bəs onda “Fərhad və Şirin”, “Yusif və Züleyxa” kimi monumental əsərlər folklor deyilmi? Nazimin xalq ruhunda yazdığı şeirlər şifahi xalq ədəbiyyatının təsiri deyilmi? Bütün bunlar göstərir ki, Nazim Yüklə 5,04 Kb. Dostları ilə paylaş:
|