Aqşin Babayev
Yüklə 5,04 Kb. Pdf görüntüsü
|
_______________________________________________ Nazim Hikmət qalaktikası 257 kövrələcəklər. Gözlərini mənə dikdilər, üzərimdə səkkiz cüt göz (bir də maqnitafon işlədən polis gəlmişdi) məni diqqətlə müşahidə edir, şeirlərin məndəki təsirini anlamağa çalışırdılar.” Təkcə Əziz Nesin yox, ümumiyyətlə Nazimi sevənlər, şeirlərini əzbər deyənlər təqib olunurdu. Bu haqda çox oxumuşdum. Təqib olunanların bir neçəsi ilə görüşmüşdüm də. Mömin Ağaoğlu da bunlardan biri idi. Əslən azərbaycanlı olan, uzun illərdən bəri Türkiyədə yaşamış, ömrünün son günlərini Bakıda, Mərdəkanda keçirmiş mərhum Mömin Ağaoğlu mənim xahişimlə Nazim Hikmətə aid xatirələrini yazmışdı. Həmin xatirələr çap olunmayıb, məndədir. M.Ağaoğlu yazırdı: “Bir gün Səbihə adlı bir qız mənə Nazimin “Həyat arkadaşıma məktub” şeirini verdi. Mən də bu şeiri məktəbə gətirib İhsan adlı arkadaşımla bərabər bağçanın xəlvət bir yerində dönə-dönə oxuduq. İhsan bir surətini yazıb özü üçün götürdü. Mən də mənə aid olanı tarix kitabımın arasında gizlətdim. Bu şeir Bursa həbsxanasında yazılmışdı. Həmin il mən orta məktəbin son sinifində oxuyurdum. Günlərin bir günü məktəbin sinif qapılarına süngülü əsgərlər qoyuldu və deyildi ki, heç kəs sinifdən çıxmamalıdır. Tarix dərsi idi. Qəflətən beş zabit içəri girib siyirmələrimizi açmağa və yoxlamağa başladılar... Sonra başa düşdüm ki, yoxlama Nazimin şeirlərilə əlaqədar imiş. Mən ikinci sırada oturmuşdum. Tarix kitabım da qarşımda idi. Yüzbaşı Şəfiq bəy kitabı açan kimi Nazim Hikmətin “Həyat arkadaşıma məktub” şeirini gördü və götürdü. Arxasında duran minbaşı Həmdi bəyə göstərdi və məni süngülü əsgərin önündə məktəb komandanının otağına gətirdilər. İçəri girdiyim zaman İhsan arkadaşımı orada gördüm. Demə digər sinifdə oxuyan İhsanın da surətini yazıb götürdüyü şeiri tapıblarmış. Bizi həbs etdilər.” Aqşin Babayev_______________________________________________ 258 Türkiyədə işlədiyim illərdə də (1972-75), Nazimin 100 illik yubiley günlərində də (2002-ci ilin aprelində tədbirin keçirilməsi təxirə salınsa da, üç gün İstanbulda oldum) mən hər addımda Nazim Hikmətə bəslənilən böyük sevginin şahidi oldum. Dünyanın bir çox yerlərində, o cümlədən bizim Azərbaycanda da Nazimə böyük sevgi var. Əvvəl də dediyim kimi, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti möhtərəm İlham Əliyevin məlum sərəncamına əsasən Nazim Hikmətin “Seçilmiş əsərləri”nin latın qrafikası ilə nəfis tərtibatla işıq üzü görməsi ədəbi aləmdə böyük hadisə oldu. * * * Yaxşı yadımdadır. Yazıçılar Birliyində Nazim Hikmətin 100 illiyi münasibətilə nəşr olunmuş “Günəşi içənlərin türküsü” kitabının təqdimat mərasimi keçirilirdi. Kitabın tərtibçisi tanınmış türkşünas Qadir İsmayıl idi. Ancaq onun qəfil ölümü gözlənilməz oldu, hamımızı sarsıtdı. Anar müəllim tərtib işini öz boynuna götürdü. Və dəyərli bir kitab ərsəyə gəldi. Kitaba mənim iki məqaləm daxil edilmişdi. Təqdimat mərasimi 2002-ci il noyabr ayının 27-də Yazıçılar Birliyinin Natəvan klubunda oldu. Məclisdə Türkiyənin Azərbaycandakı səfiri cənab Əhməd Ünal Çeviköz də iştirak və çıxış etdi və Nazim Himətin “Dəvət” şeirini oxudu. Tədbirin əvvəlində Nazimin öz səsindən çıxışını verdilər. Həyəcanlandım. Bilirsiniz niyə? Çünki həmin çıxışı Bakıda “İnturist” mehmanxanasında mən lentə yazmışdım. O vaxt radioda işləyirdim. Sonra həmin lent yazısı radionun qızıl fonduna daxil oldu, yayıldı, əldən-ələ gəzdi. Mənim üçün bu çıxışın səslənməsi çox gözlənilməz oldu. Keçən günlərə qayıtdım. Nazim Hikməti gördüm. Gəncliyimi gördüm. Çıxış edəndə də bunu dedim. Həyəcanlandığımı dedim. Həmin tədbiri işıqlandıran “qəzetçi” mənim bu _______________________________________________ Nazim Hikmət qalaktikası 259 həyəcanımı qanmadı. Həyəcan sözünü istehza ilə dırnaqda verdi. Bu, əlbəttə, çox adi bir şeydir. Amma, qəribədir, bugünə qədər unuda bilmirəm. 2002-ci ildə şairin 100 illiyinin YUNESKO xətti ilə Nazim Hikmət ili elan edilməsi sənətkarın həm vətəndaşlığının qaytarılmasına, həm də dünya miqyasında tanıdılması işinə bir daha yardım etdi. Türk mətbuatı bu hadisəni belə qarşıladı: “Nazim Hikmət Ran vətəndaş olur Nazim Hikmət 100-cü doğum ilində türk vətəndaşlığına qovuşacaq. 2002-ci ilin bütün dünyada “Nazim Hikmət ili” olaraq qəbul edilməsi üçün xüsusi bir komitə yaradıldığını bildirən Mədəniyyət naziri Talay, Nazim Hikmətin türk vətəndaşlığına qəbulu üçün Səadətdin Tantanla görüşdüyünü, mövcud mövzu ilə bağlı Daxili İşlər Nazirliyi ilə zəruri çalışmalara başlayacaqlarını ifadə etdi. 2002-ci ilin beynəlxalq miqyasda “Nazim Hikmət ili” qəbul edilməsi üçün hazırlanan layihə çərçivəsində üç əsas məsələ üzərində iş getməlidir. Bu məsələlər aşağıdakılardır: Nazim Hikmət Bilgi Mərkəzinin yaradılması, Nazim Hikmət əsərlərinin nəşri və Nazim Hikmət sənədli filmi... Bundan başqa, Mədəniyyət Nazirliyinin iştirakı ilə hazırlanan “Nazim Hikmət şarkıları” adlı Video-SD kitabı da satışa buraxılacaq.” Yeri gəlmişkən, Nazim Hikmətin “Ran” soyadı ilə əlaqədar bir məqama da aydınlıq gətirmək istəyirəm. Rəsmi sənədlərdə şairin adı belə göstərilir: “Nazim Hikmət Ran.” Ran nə deməkdir? Nazim Hikmətdən Moskvada olarkən bunu soruşdum. O belə dedi: “Bir zamanlar Türkiyədə soyad məsələsi meydana çıxdı. O vaxt qırmızı rəng solçuluq, kommunistlik deməkdi. Mən də “Nar” kəlməsini seçdim. Amma tərsinə yazdım: “Ran”. Yüklə 5,04 Kb. Dostları ilə paylaş:
|