AzərbAycAn respublikAsı
Dövlət neft fonDu
illik HesAbAt 2017
illik HesAbAt 2017
113
112
Min Azərbaycan
Manatı ilə
Qiymətləndirmə
kateqoriyası
Mubs 39-a
uyğun balans
dəyəri
(31 dekabr
2017-ci il
tarixinə
yekun qalıq)
Yenidən
qiymətləndirmə
təsir
MHbs 9-a
uyğun balans
dəyəri
(1 yanvar
2018-ci il
tarixinə
ilkin qalıq)
Mubs 39
MHbs 9
gözlənilən
kredit itkiləri
Digər
pul vəsaitləri
və onların
ekvivalentləri
kreditlər
və debitor
borcları
Amortizasiya
olunmuş
dəyərdə
qiymətləndi-
rilən
2,747,381
-
-
-
2,747,381
borc qiymətli
kağızlara
investisiyalar
borc qiymətli
kağızlara
investisiyalar
Fvtpl
ödəniş
tarixinədək
saxlanılan
Fvtpl
(məcburi)
Fvtpl
45,492,913
5,337,216
-
-
-
-
-
(294,903)
45,492,913
5,042,313
Cəmi borc
qiymətli kağızlara
investisiyalar
50,830,129
50,535,226
kreditlər və debitor
borcları
kreditlər
və debitor
borcları
Amortizasiya
olunmuş
dəyərdə
qiymətləndi-
rilən
2,397
-
-
-
2,397
Cəmi kreditlər
və debitor borcları
2,397
2,397
sair maliyyə
aktivləri
Fvtpl
Fvtpl
(məcburi)
1,440,247
-
-
-
1,440,247
Cəmi sair maliyyə
aktivləri
1,440,247
1,440,247
Cəmi maliyyə
aktivləri
55,020,154
54,725,251
maliyyə aləti üzrə kredit riskinin dəyişməsi ilə əlaqədar olaraq
mənfəət və ya zərərin tərkibində ədalətli dəyərdə qiymətləndi-
rilən və sair məcmu gəlirlər kimi əks etdirilən maliyyə öhdəliklə-
rinin ədalətli dəyərindəki dəyişikliklərdən başqa, maliyyə öhdə-
liklərində əhəmiyyətli dəyişikliklər gözlənilmir.
yeni standart, həmçinin maliyyə göstəricilərinin təqdim olun-
ması ilə bağlı əlavə məlumatların açıqlanmasına dair tələbləri
və dəyişiklikləri özündə əks etdirir. bu tələblər gözlənildiyi kimi,
xüsusilə yeni standartın qəbul olunduğu il ərzində Fond tərə-
findən maliyyə alətləri ilə bağlı açıqlanan məlumatların xüsu-
siyyətini və həcmini dəyişdirəcək.
MHBS 15 “Müştərilər ilə müqavilələrdən yaranan gəlir” (28
may 2014-cü ildə dərc olunub və 1 yanvar 2018-ci il və ya bu
tarixdən sonra başlayan illik dövrlər üçün qüvvəyə minir).
yeni standartın təqdim etdiyi əsas prinsipə görə gəlir mal və
xidmətlər müştəriyə ötürüldüyü zaman əməliyyat qiyməti ilə
tanınmalıdır.
birlikdə satılan mal və xidmətlərdən yaranan gəlir hər bir mal
və ya xidmət üzrə ayrıca tanınmalı, təklif edilən endirim və
güzəştlər müvafiq olaraq həmin mal və xidmətlər üzrə bölüş-
dürülməlidir. ödəniş hər hansı səbəbə görə dəyişərsə və bu
zaman məbləğin dəyişmə riski əhəmiyyətli olmazsa, məbləğin
minimal hissəsi tanınmalıdır. müştərilər ilə müqavilələrin təmin
edilməsi ilə bağlı xərclər kapitallaşdırılmalı və müqavilədən fay-
daların əldə edildiyi müddət ərzində amortizasiya edilməlidir.
31 dekabr 2017-ci il tarixində başa çatan il üzrə Fondun gəlir axın-
larının ilkin təhlilinə, ayrı-ayrı müqavilələrin şərtlərinə və həmin
tarixdə mövcud olan faktlara və şəraitə əsasən Fondun rəhbərliyi
sadələşdirilmiş keçid metodunun tətbiqi baxımından yeni stan-
dartın 1 yanvar 2018-ci il tarixindən etibarən qəbul edilməsinin
konsolidasiya edilmiş maliyyə hesabatlarına əhəmiyyətli dərəcə-
də təsir edəcəyini gözləmir. buna baxmayaraq, qiymətləndirmə
maliyyə hesabatlarının təsdiqləndiyi tarixə tam aparılmamışdır.
MHBS 16 “Lizinq” (13 yanvar 2016-cı ildə dərc olunub və 1 yan-
var 2019-cu il və ya bu tarixdən sonra başlayan illik dövrlər
üçün qüvvəyə minir). yeni standart lizinqin tanınması, qiy-
mətləndirilməsi, təqdimatı və açıqlanması ilə bağlı prinsipləri
müəyyən edir. bütün lizinq müqavilələri icarənin başlandığı
tarixdən icarəyə götürənin aktivdən istifadə hüququ, eləcə də
müvafiq dövrlər ərzində icarə ödənişləri həyata keçirildiyi halda
maliyyələşdirmə əldə etməsinə gətirib çıxarır. müvafiq olaraq,
mhbs 16 lizinqin mubs 17-də nəzərdə tutulduğu kimi əməliyyat
və ya fəaliyyət lizinqi kimi təsnifləşdirilməsini ləğv edir və bunun
əvəzində icarəyə götürənlər üçün vahid uçot metodu təqdim
edir. icarəyə götürənlər aşağıdakıları tanımalıdır: (a) icarəyə
verilən aktivin dəyərinin aşağı olduğu hallar istisna olmaqla, 12
aydan artıq müddəti olan bütün icarə müqavilələrindəki aktiv
və öhdəlikləri və (b) mənfəət və ya zərər və sair məcmu gəlir
haqqında hesabatda icarəyə verilmiş aktivlərin icarəyə verilmiş
öhdəliklər üzrə faizlərdən ayrıca amortizasiyası. mhbs 16 ma-
hiyyət etibarilə icarəyə verənin mubs 17-də nəzərdə tutulan
uçot tələbini qüvvədə saxlayır. müvafiq olaraq, icarəyə verən
lizinq müqavilələrini əməliyyat və ya maliyyə lizinqi kimi təsnif-
ləşdirməkdə və onları ayrıca uçota almaqda davam edir. ha-
zırda Fond yeni standartın onun konsolidasiya edilmiş maliyyə
hesabatlarına təsirini qiymətləndirir.
MHBS 17 “Sığorta müqavilələri” (18 may 2017-ci ildə dərc olu-
nub və 1 yanvar 2021-ci il və ya bu tarixdən sonra başlanan
illik dövrlər üçün qüvvəyə minir). mhbs 17 şirkətlərə sığorta
müqavilələrinin uçotu üzrə mövcud praktikanı tətbiq etməyə
icazə verən mhbs 4-ü əvəz edir. mhbs 4-ə əsasən investorlar
analoji sığorta şirkətlərində maliyyə nəticələrini müqayisə et-
mək və üzləşdirməkdə çətinlik çəkirdilər. mhbs 17 sığortaçının
təkrar sığorta müqavilələri daxil olmaqla, bütün növ sığorta
müqavilələrinin uçotu standartının prinsiplərinə əsaslanan ye-
ganə standartdır. bu standartın tələbinə görə sığorta müqa-
vilələri qrupları (i) müqavilələrin yerinə yetirilməsi üçün nağd
pul axınları üzrə mövcud olan bütün məlumatları müşahidə
edilə bilən bazar məlumatlarına uyğun olaraq nəzərə alan ris-
kə görə düzəldilmiş gələcək nağd pul axınlarının diskont dəyəri
ilə (müqavilələrin yerinə yetirilməsi üzrə nağd pul axınları); (ii)
müqavilələr qrupu üzrə bölüşdürülməmiş mənfəəti (müqa-
vilələr üzrə servis marjası) toplamaqla (dəyər öhdəlik olduqda)
və ya çıxmaqla (dəyər aktiv olduqda) tanınmalı və qiymətləndi-
rilməlidir. sığortaçılar sığorta müqavilələri qrupundan yaranan
gəliri sığorta proqramını təqdim etdiyi dövr ərzində, eləcə də
riskdən azad olunduğu halda əks etdirəcəklər. müqavilələr qru-
pu üzrə zərər mövcuddursa və ya mövcud olarsa müəssisə dər-
hal zərəri əks etdirəcək. hazırda Fond yeni standartın onun kon-
solidasiya edilmiş maliyyə hesabatlarına təsirini qiymətləndirir.
BMHŞK 22 Xarici valyutada əməliyyatlar və qabaqcadan
ödənişlər (8 dekabr 2016-cı ildə dərc olunub və 1 yanvar
2018-ci il və ya bu tarixdən sonra başlayan illik dövrlər üçün
qüvvəyə minir). bu şərh mubs 21 “xarici valyuta əməliyyatları”
standartının tətbiqi zamanı əməliyyat tarixinin müəyyən edil-
məsi məsələsini aydınlaşdırır. həmin Şərh müəssisənin xarici
valyutada müqavilələr üzrə qabaqcadan ödənişlər etdiyi və ya
qəbul etdiyi halda tətbiq edilir. Şərhdə qeyd olunur ki, əməliy-
yat tarixi ilkin ödənişin həyata keçirilməsi və ya qəbul edilməsi
zamanı yaranan qeyri-monetar aktivin və ya öhdəliyin müəssisə
tərəfindən ilkin tanınma tarixidir. qabaqcadan bir neçə ödəniş
və ya daxilolma həyata keçirilərsə, müəssisə qabaqcadan həya-
ta keçirilmiş hər bir ödəniş və ya daxilolmanın tarixini müəyyən
etməlidir. hazırda Fond bu şərhin onun konsolidasiya edilmiş
maliyyə hesabatlarına təsirini qiymətləndirir.
qəbul edildikdən sonra aşağıdakı digər yeni uçot qaydalarının
Fondun konsolidasiya edilmiş maliyyə hesabatlarına əhəmiy-
yətli təsiri gözlənilmir:
• səhm əsasında ödənişlər, mhbs 2-yə dəyişikliklər (20 iyun
2016-cı ildə dərc olunub və 1 yanvar 2018- ci il və ya bu tarixdən
sonra başlayan illik dövrlər üçün qüvvəyə minir).
• “maliyyə alətləri” mhbs 9-un tətbiqi və mhbs 4 “sığorta
müqavilələri” - mhbs 4-ə dəyişikliklər (12 sentyabr 2016-cı ildə
dərc olunub və yanaşmadan asılı olaraq: müvəqqəti azadolma
metodunu seçən müəssisələr üçün 1 yanvar 2018-ci il və ya bu
tarixdən sonra başlayan illik dövrlər üçün qüvvəyə minir; birgə
tətbiq yanaşmasını seçən müəssiələr üçün müəssisə mhbs 9-u
ilk dəfə tətbiq etdiyi ildən qüvvəyə minir).
• 2014-2016-cı illər üzrə mhbs-lərin illik təkmilləşdirilməsi –
mhbs 1 və mubs 28-ə dəyişikliklər (8 dekabr 2016-cı ildə dərc
olunub və 1 yanvar 2018-ci il və ya bu tarixdən sonra başlayan
illik dövrlər üçün qüvvəyə minir).
• mənfi kompensasiyanı nəzərdə tutan vaxtından əvvəl həyata
keçirilmiş ödənişlərin xüsusiyyətləri – mhbs 9-a dəyişikliklər (12
oktyabr 2017-ci ildə dərc olunub və 1 yanvar 2019-cu il və ya bu
tarixdən sonra başlayan illik dövrlər üçün qüvvəyə minir).
• bmhŞk 23 “mənfəət vergisinin uçotundan yaranan qeyri-müəy-
yənlik” (7 iyun 2017-ci ildə dərc olunub və 1 yanvar 2019-cu il və
ya bu tarixdən sonra başlayan illik dövrlər üçün qüvvəyə minir).
• investor tərəfindən aktivlərin asılı və ya birgə müəssisələrə
satılması və ya ötürülməsi - mhbs 10 və mubs 28-ə dəyişiklik-
lər (11 sentyabr 2014-cü ildə dərc olunub və bmusŞ tərəfindən
müəyyən ediləcək tarixdə və ya bu tarixdən sonra başlayan illik
dövrlər üçün qüvvəyə minir).
ARDNF-NİN KONSOLİDASİYA EDİLMİŞ MALİYYƏ HESABATLARI