Av.Ünzüle Küçüköner a boşanma davalari

Boşanma davası sırasında gündeme gelen, tedbir ve yoksulluk nafakası ile 

boşanma sebebiyle maddi ve manevi tazminat talepleri harca tabi olmadığı gibi, 

vekalet ücreti de takdir edilmeyecektir.  

Boşanma davası sırasında talep edilmeyen ( feragat edilmemiş olması şartı ile ) 

ve bu konuda bir karar verilmemiş olması şartı ile, yoksulluk  nafakası ve boşanma 

sebebiyle maddi ve manevi tazminat  taleplerinin daha sonra, boşanma hükmünün 

kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içerisinde  ayrı bir dava ile istenmesi de 

mümkündür. Bu halde talep harca tabi olup ayrıca vekalet ücreti de takdir 

edilecektir. 

Yargılama sırasında hükmedilen tedbir nafakası karar kesinleşinceye kadar 

devam edecektir.  

HMK md.367 / f.2 “Kişiler hukuku, aile hukuku ve taşınmaz mal ile ilgili ayni 

haklara ilişkin kararlar kesinleşmedikçe yerine getirilemez.” Hükmü gereği, 

Aile hukukundan doğan davalarda kararın icrası ( yoksulluk nafakası, maddi ve 

manevi tazminat) için, kararın kesinleşmesi gerekmektedir. 

Ancak mal rejiminden doğan alacak davalarında, kararın icrası için kesinleşmesi 

gerekli değildir. 

Boşanma davalarında tanık delili önemli bir yere sahip olup, tanık beyanının 

olayların yer,zaman ve tereddüte  meydan vermeyecek şekilde açık olması 

gereklidir. Tanıkların, tarafların kendisine anlattıklarını nakleden ifadeleri, görgüye 

dayanmayan ifadeleri ve inandırıcı olmaktan uzak ifadeleri boşanmaya esas 

alınamaz. 

 

 

---

1-BOŞANMA SEBEBİYLE MADDİ 

TAZMİNAT 

TMK md.174/ f.1  gereği - “Mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenen 

kusursuz veya daha az kusurlu taraf, kusurlu taraftan uygun bir maddi tazminat isteyebilir.” 

TMK 174 md. hükmü  gereği,maddi tazminat talebinin kabulü için; 

1- Talep olması 

2-Zararının mevcut olması (Mevcut veya beklenen menfaatlerin boşanma yüzünden 

zedelenmesi) , 

3- Talep eden şahsın kusursuz veya daha az kusurlu olması  ve   

4- Tazminat istenen eşin kusurlu olması gerekmektedir. 

 

Türk Medeni Kanununun 174/1.maddesi hükümleri, bu konudaki Yargıtay İçtihatları ve 

her olayın kendi içerisindeki özelliği dikkate alınarak, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda,maddi 

tazminat talep eden taraf,karşı taraftan daha ziyade kusurlu olmadığı durumda , mevcut ve 

beklenen menfaatleri boşanma yüzünden haleldar olduğunda (Kusursuz boşanan eş gelecekte, eşin 

desteğini ömür boyu yitirmiştir, gelecekte yoksun kaldığı bu desteği artık kendisi karşılayacaktır, bu 

kayıp talep eden eşin mevcut zararıdır, evlenme ile temin ettiği hayat seviyesinden yoksun kalacaktır, 

evliliğin devamı halinde sağlanması muhtemel yararlardan mahrum kalacaktır.) ,talep eden taraf 

lehine, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, kusurun ağırlığı, çalışma koşulları, maddi desteğin 

başka bir yolla karşılanmasının mümkün olup olmadığı, eğitim düzeyleri, kadının yaşı ve evlenme 

şansı, ortalama yaşam süresi ve hakkaniyet ilkesi gereği maddi tazminata hükmedilmesi talep 

edilebilecektir. 

 

 

---

2.HD.1993/8938 E. 1993/9751 K.sayılı 22.10.1993 tarihli kararında 

“öncelikle belirtmek gerekir ki, istenilen maddi tazminat boşanmanın eki (fer-i) 

niteliğindedir. Yargılamanın her aşamasında yazılı yahut sözlü istenmesi imkan 

dahilindedir. Medeni Kanunun 143/1. maddesi, "mevcut ve hatta muntazar bir menfaati 

boşanma yüzünden haleldar olan kabahatsiz karı veya kocanın kabahatli olan taraftan 

münasip bir maddi tazminat talebine hakkı vardır" kuralını getirmiştir. Görüldüğü 

gibi, maddi tazminatın hüküm altına alınabilmesi için öncelikle bu konuda bir isteğin 

bulunması, boşanma yüzünden mevcut ve hatta muntazar bir menfaatin haleldar olması ve 

istekte bulunanın boşanmada kabahatsiz olması gerekmektedir. Yasa koyucu muntazar 

menfaatin neler olduğunu göstermemiştir. Maddi tazminata esas alınabilecek ve 

boşanma yüzünden haleldar olduğu ileri sürülen menfaatler,  toplumun genel yapısı, ülke 

şartları ve yaşam gerçekleri göz önüne alınmak suretiyle ve herhalde evlilik birliğinin devam 

ettiği dönemde normal koşullar altında bir eşin diğer eşten yapmasını bekleyebileceği ölçüde 

makul, ciddi ve sürekli olmalıdır. Maddi tazminat belirlenirken de haleldar olduğu ifade 

edilen menfaatlerin varlığının kanıtlanması yanında, kabahatsiz eşin eğitim düzeyi, yaşı 

itibariyle evlenme şansını kaybetme oranı ve ileri sürülen isteğin başka bir yolla 

karşılanmasının mümkün olup olmadığının değerlendirilmesi gerekeceği de kuşkusuzdur.” 

denilmektedir.  

 

2.HD 10.12.1993 T.11319 E.12087 K. sayılı kararında “Evlenen kimseler 

birlikte aile birliğinin saadetini temin edecektir (MK. md. 151). Kadının münasip veçhile 

iaşesi birliğin reisi kocaya aittir (MK. md. 152). Görülüyor ki, kadın emeğini, gücünü aile 

birliğine tahsis ederken, geleceği için bir güvence yaratma endişesinde değildir. Çünkü, 

kocasının desteği geleceğini sağlayacaktır. Kusursuz boşanan eş gelecekteki kocanın desteğini 

kaybetmiştir. Desteğin kaybı ise kadına hakkaniyete uygun bir maddi tazminat isteme 

hakkı verir.” denilmektedir.  

 

---

Boşanma sebebiyle maddi tazminat takdiri, talebe bağlı olup, mahkemece re’sen 

takdir edilemeyecektir. 

Boşanma sebebiyle maddi tazminatın faizi ile birlikte ödenmesi talep edilmiş ise 

( faiz talebi isteğe bağlıdır), faizin işlemeye başlayacağı tarih kararın kesinleşmesi 

tarihidir. 

Boşanma sebebiyle maddi tazminat  boşanmanın ferisi (eki) niteliğinde olmakla, 

boşanma dava dilekçesinde, cevap dilekçesinde veya yargılama esnasında hüküm 

verilinceye kadar bu taleplerin aynı davada talep edilmesi de mümkündür.  

Boşanma sebebiyle maddi tazminat  talepleri, ister boşanma dava dilekçesi ile 

birlikte talep edilsin, isterse daha sonra yargılama esnasında hüküm verilinceye 

kadar talep edilsin, her hangi bir harca tabi değildir. 

Boşanma davası sırasında gündeme boşanma sebebiyle maddi tazminat talepleri 

harca tabi olmadığı gibi, vekalet ücreti de takdir edilmeyecektir.  

Boşanma davası sırasında talep edilmeyen ( feragat edilmemiş olması şartı ile ) 

ve bu konuda bir karar verilmemiş olması şartı ile, boşanma sebebiyle maddi 

tazminat  taleplerinin daha sonra, Boşanma davası sırasında talep edilmeyen ( 

feragat edilmemiş olması şartı ile ) ve bu konuda bir karar verilmemiş olması şartı 

ile, boşanma sebebiyle maddi tazminat  taleplerinin daha sonra, TMK md.178 

gereği boşanma hükmünün kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içerisinde ayrı bir dava 

ile istenmesi de mümkündür. Bu halde talep harca tabi olup ayrıca vekalet ücreti 

de takdir edilecektir. 

 

---