Av.Ünzüle Küçüköner a boşanma davalari

Boşanma sebebiyle maddi tazminat talebinin, diğer kişisel alacak talepleri, 

eşya alacağı,  katkı payı veya diğer mal rejiminden doğan alacak talepleri ile 

karıştırılması gerekmektedir. 

HGK,Esas : 2007/2-143,Karar : 2007/146, Tarih : 14.03.2007 “2- 

Davacının maddi tazminat istemi Türk Medeni Kanunun 174/1. maddesine 

dayanmamakta olup, katkı nedeniyle değer artış payına ilişkindir. Bu 

talep boşanmanın ferisi olmayıp nisbi harca tabiidir. Bu konuda Harçlar 

Kanununun 30-32. maddeleri uyarınca nisbi harç alınmadan 

yargılamaya devamla, işin esası hakkında hüküm kurulması doğru 

değildir...) gerekçesiyle maddi tazminat yönünden bozularak dosya yerine 

geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki 

kararda direnilmiştir. ……..davalı taraftan elde edilmiş bulunan iş bu 

servetten hissemize düşen miktara karşılık olarak fazlaya dair talep hakkımız 

baki olarak şimdilik kaydı ile 250.000.000.000 TL. maddi tazminat talep 

etmekteyiz." İfadelerine yer vermiş olduğuna ve bu ifadeler TMK. 

227. maddede düzenlenmiş olan değer artış payına ilişkin 

bulunduğuna göre, Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire 

bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya 

aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.”  

---

2-BOŞANMA SEBEBİYLE MANEVİ 

TAZMİNAT 

4721 sayılı TMK, Boşanmada tazminat ve nafaka / Maddi ve manevi 

tazminat başlıklı “ Madde 174 /f.2 gereği - “Boşanmaya sebep olan olaylar 

yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan diğer taraftan manevi 

tazminat olarak uygun miktarda bir para ödenmesini isteyebilir.”  

 

TMK md. 174 / f.2 hükmü  gereği, manevi tazminat talebinin kabulü için;   

1- Talep olması 

2- Kişilik haklarına saldırı olması  

3- Manevi tazminat istenen eşin kusurlu olması gerekmektedir.   

Türk Medeni Kanununun 174/2.maddesi hükümleri, bu konudaki 

Yargıtay İçtihatları ve yine her olayın kendi özeliği dikkate alınarak, boşanmaya 

sebebiyet veren olaylar sonucu kişisel hakları, şahsi menfaatleri saldırıya uğrayan 

ve evlilik birliğinin sarsılmasında kusurlu bulunmayan eş lehine, tarafların sosyal ve 

ekonomik durumları, paranın alım gücü, tazminata esas olan fiillerin ağırlığı (ruh 

ve beden sağlığına zarar veren, şiddet içeren davranışlar, ağır hakaretler küfürler 

ve onur kırıcı davranışlar v.s.) ve hakkaniyet kuralı dikkate alınarak manevi 

tazminata hükmedilmesi talep edilebilecektir. 

 

---

2.HD 2003/1741 E.2003/3637 K.sayılı 17.03.2003 tarihli kararında “ Boşanmaya neden olan 

olaylarda davacıyı döven, birlik görevlerini yerine getirmeyen davalı tamamen 

kusurludur............ Türk Medeni Kanununun 174/2 maddesi, boşanmaya sebebiyet vermiş olan olaylar 

yüzünden kişilik hakları saldırıya uğrayan tarafın, kusurlu olandan manevi tazminat isteyebileceğini 

öngörmüştür. Toplanan delillerden evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına sebep olan olaylarda 

tazminat isteyen *kadının ağır yada eşit kusurlu olmadığı, bu olayların kişilik haklarına saldırı teşkil ettiği 

anlaşılmaktadır.  O halde mahkemece, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, tazminata esas olan fiilin 

ağırlığı ile hakkaniyet kuralları (TMK. 4 BK. 42,43,44,49) dikkate alınarak * kadın yararına uygun 

miktarda manevi tazminata hükmedilmesi gerekir.” denilmektedir.  

Boşanma sebebiyle manevi tazminat  takdiri talebe bağlı olup, mahkemece re’sen takdir 

edilemeyecektir. 

Boşanma sebebiyle manevi tazminatın faizi ile birlikte ödenmesi talep edilmiş ise ( faiz talebi 

isteğe bağlıdır), faizin işlemeye başlayacağı tarih kararın kesinleşmesi tarihidir. 

Boşanma sebebiyle manevi tazminat  boşanmanın ferisi (eki) niteliğinde olmakla, boşanma dava 

dilekçesinde, cevap dilekçesinde veya yargılama esnasında hüküm verilinceye kadar bu taleplerin aynı 

davada talep edilmesi de mümkündür.  

Boşanma sebebiyle manevi tazminat  talepleri, ister boşanma dava dilekçesi ile birlikte talep 

edilsin, isterse daha sonra yargılama esnasında hüküm verilinceye kadar talep edilsin, her hangi bir 

harca tabi değildir. 

Boşanma davası sırasında gündeme boşanma sebebiyle manevi tazminat  talepleri harca tabi 

olmadığı gibi, vekalet ücreti de takdir edilmeyecektir.  

Boşanma davası sırasında talep edilmeyen ( feragat edilmemiş olması şartı ile ) ) ve bu konuda bir 

karar verilmemiş olması şartı ile,  boşanma sebebiyle manevi tazminat  taleplerinin daha sonra, TMK 

md.178 gereği boşanma hükmünün kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içerisinde ayrı bir dava ile 

istenmesi de mümkündür. Bu halde talep harca tabi olup ayrıca vekalet ücreti de takdir edilecektir. 

 

---

3-YOKSULLUK NAFAKASI  

4721 sayılı TMK,  Boşanmada tazminat ve nafaka/ Yoksulluk nafakası başlıklı “ 

Madde 175 gereği - “Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf, kusuru daha ağır olmamak 

koşuluyla geçimi için diğer taraftan mali gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir. 

Nafaka yükümlüsünün kusuru aranmaz.” Denilmektedir. 

  

TMK 175.md.hükmü gereği yoksulluk nafakası talebinin kabulü  için 

1-Talep olması, 

2-Talep edenin boşanma yüzenden yoksulluğa düşeceğinin belirlenmesi, 

3-Talep eden şahsın kusurunun daha ağır olmaması gerekmektedir.  

Madde düzenlemesi ve Yargıtay Kararları ile eşit kusur halinde de yoksulluk nafakasına 

hükmedilmesi gerekeceği belirlenmiştir. 

  

3.HD 2004/7524 E., 2004/7594 K.sayılı 05.07.2004 tarihli kararında “Boşanmada eşit 

kusurlu eş de diğer şartlar varsa yoksulluk nafakası isteyebilir.”denilmektedir.  

Yoksulluk nafakası takdiri talebe bağlı olup, mahkemece re’sen takdir edilemeyecektir. 

Yoksulluk nafakası boşanmanın ferisi (eki) niteliğinde olmakla, boşanma dava dilekçesinde, 

cevap dilekçesinde veya yargılama esnasında hüküm verilinceye kadar bu taleplerin aynı davada 

talep edilmesi de mümkündür.  

Boşanma davası içerisinde hükmedilen yoksulluk nafakasının başlangıç tarihi boşanma kararının 

kesinleşme tarihidir. Yoksulluk nafakasının başlaması ile tedbir nafakası sona erer. 

 

---