Aynurə paşayeva
Yüklə 1,03 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Məni nə vədə Şuşaya yetirərsən 9 cəlb olunmamışdı. Bu da mövzunun bu gün aktual ol- duğunu göstərir. Tədqiqatın məqsəd və vəzifələri
- Aynurə Paşayeva 10 Tədqiqatın predmeti və obyekti
- Tədqiqatın elmi yeniliyi
- Məni nə vədə Şuşaya yetirərsən
- Aynurə Paşayeva
- İşin strukturu və həcmi
Aynurə Paşayeva 8 lemlərini öyrənmək baxımından dəyərli bir tədqiqat əsəridir. 70-ci illərdən bəri A. Məmmədov, N. Xəli- lov, L. Rəşidzadə Haqverdiyevin yaradıcılığı ilə ya- xından maraqlanmış, bu mövzunu tədqiqata cəlb et- mişlər. 90-cı illərdə fil.f.d. Güldəniz Qocayevanın «Ə. Haqverdiyevin bədii nəsri» mövzusunda yazdığı namizədlik dissertasiyası, 2002-ci ildə çap etdirdiyi «Nagah xəyalıma cəhənnəm düşdü» monoqrafiyasın- da Haqverdiyevin bədii irsi, eləcə də «Xortdanın cə- hənnəm məktubları» povestinin ideya-bədii qaynaqla- rı, nəsrinin təkamül yolları, bədii detaldan istifadə üsulları, təsnifatı məsələləri əsasında tədqiqata cəlb olunur, xarici ölkə xalqları mifologiyası ilə müqayi- sələr aparılmışdır. M. Məmmədovun «Ə. Haqverdiye- vin həyat və yaradıcılığı» kitabında (2008), dos. P. İsayevanın «AMEA-nın məruzələri»ndə çap olunan ««Xortdanın cəhənnəm məktubları» əsərinin mifopoetik strukturundan o biri dünyaya səyahət mo- tivi» məqaləsində (2009) Ə. Haqverdiyevin «Xortda- nın cəhənnəm məktubları» povestindən bəhs olun- muşdur. Göründüyü kimi, bütün dövrlərdə Ə. Haqverdiyev yaradıcılığı haqqında tədqiqatlar aparılsa da, «Xortda- nın cəhənnəm məktubları» povesti ayrıca tədqiqata Məni nə vədə Şuşaya yetirərsən? 9 cəlb olunmamışdı. Bu da mövzunun bu gün aktual ol- duğunu göstərir. Tədqiqatın məqsəd və vəzifələri: «Xortdanın cə- hənnəm məktubları»nı tədqiqata cəlb edilən zaman bir sıra məsələlərə aydınlıq gətirilmişdir. Tədqiqatda aşa- ğıdakı vəzifələr yerinə yetirilmişdir: 1. Əsərin mövzu, süjet və kompozisiyasının özəl- liklərini əks etdirmək. 2. Əsərin mövzusunun ictimai-siyasi dövrlə əla- qəsini aydınlaşdırmaq. 3. Cəhənnəm mövzusunun qaynaqları haqqında məlumat vermək. İslami dəyərlərdən gələn cəhənnəm mövzusu ilə «mənfi tiplər» cəmiyyəti olan cəhənnəm arasındakı oxşar və fərqli xüsusiyyətləri sübuta yetir- mək. 4. Mənfi tiplər cəmiyyətinin surətlərinin ayrı-ayrı səciyyəvi xüsusiyyətlərini verərək tam dolğunluğu ilə əhatəli planda aydınlaşdırmaq. 5. Əsərin tənqidi pafosunu, estetik dəyərini və sə- ciyyəsini müəyyənləşdirmək. 6. Sənətkarlıq, dil və üslub xüsusiyyətlərini araş- dırmaq. 7. Müəllifin bəhrələndiyi folklor nümunələrini üzə çıxarmaq. Aynurə Paşayeva 10 Tədqiqatın predmeti və obyekti: Tədqiqata bir sıra mənbələr cəlb olunmuşdur. Ədibin şəxsi arxivin- dən tapılmış materiallar, onun barəsində yazılan mo- noqrafiyalar, müxtəlif jurnallarda və qəzetlərdə çap olunan məqalələr, yazıçının şəxsi məqalələri, müxtəlif illərdə çap olunmuş və hər nəşrində də üzərində mü- əyyən düzəlişlər edilmiş «Xortdanın cəhənnəm mək- tubları» əsəri, müxtəlif ensiklopediyalardan, nəzəri ki- tablardan istifadə olunmuşdur. Tədqiqatın elmi yeniliyi: «Xortdanın cəhənnəm məktubları» povesti Haqverdiyevin nəsr yaradıcılı- ğının içərisində tədqiq olunsa da, ayrıca tədqiqata cəlb olunmamışdır. Əsər məna baxımından o qədər dərin və çoxşaxəlidir ki, zənnimizcə, deyilməmiş fikirlər hələ də, qalmaqdadır. Ə. Haqverdiyevin «Xortdanın cəhənnəm məktubları» adlı tədqiqatda daha yeni ak- tual problemlərdən bəhs olunmuşdur. Müəllif tarixin müəyyən dövründə zamanın ideologiyasının təsiri ilə təhrif olunan bəzi məqamları aydınlatmağa çalışmış- dır. Belə ki, yazıçının şəxsi arxivindən tapılan mate- riallara istinad edərək islami dəyərləri qoruyub saxla- yan bəzi motivlər ilk dəfə olaraq burada tədqiq olun- muşdur. Surətləri, xarakterləri səciyyələndirərkən əv- Məni nə vədə Şuşaya yetirərsən? 11 vəlki mənbələri sistemləşdirib, yeni fikirləri də içəri- sində bildirilmişdir. Tədqiqatın təcrübi əhəmiyyəti: Tədqiqatın ma- teriallarından tədris müəssisələri, tədqiqatçılar bəhrə- lənə bilərlər. İşin aprobasiyası: Ə. Haqverdiyevin «Xortdanın cəhənnəm məktubları» povestinə həsr olunmuş tədqi- qat işi BDU-nun Klassik Azərbaycan ədəbiyyatı ka- fedrasında yerinə yetirilmişdir. Dissertasiyanın əsas müddəaları Cəfər Xəndan Hacıyevin anadan olması- nın 100 illik yubileyinə həsr olunmuş elmi-nəzəri konfransında «Ə. Haqverdiyevin «Xortdanın cəhən- nəm məktubları» povestində ideya, mövzu, kompozi- siya» (20-21 may, 2010-cu il), AMEA Nizami Gən- cəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyat Muzeyinin 70 illiyinə həsr edilən «Azərbaycan xalqının milli özünü- təsdiqində ədəbiyyat və mədəniyyətin yeri» mövzu- sunda beynəlxalq konfransında «Ə. Haqverdiyevin «Xortdanın cəhənnəm məktubları» povestindəki bəzi surətlərin səciyyəsi» (29-30 noyabr, 2010-cu il), Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyinin bərpasının 20-ci ildönümünə həsr olunmuş «Azər- baycan filologiyasının aktual problemləri» mövzusun- da elmi-nəzəri konfransında «Ə. Haqverdiyevin Aynurə Paşayeva 12 «Xortdanın cəhənnəm məktubları» povestində dil və üslub xüsusiyyətləri» (18-19 may, 2011-ci il), AMEA Azərbaycan Gənc alim, aspirant və magistrlər cə- miyyətinin Azərbaycan Respublikasının dövlət müstə- qilliyinin 20-ci ildönümünə həsr olunmuş «Gənc alimlərin I Elm Festivalı» mövzusunda elmi konfran- sında «Ə. Haqverdiyevin «Xortdanın cəhənnəm mək- tubları» povestində mifik-dini motivlər və atributlar» (13-15 iyul, 2011-ci il), Abbas Zamanovun 100 illik yubileyinə həsr olunmuş «Müasir Azərbaycan filolo- giyası: axtarışlar, problemlər, perspektivlər» mövzu- sunda Respublika elmi konfransında «Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin «Xortdanın cəhənnəm məktubla- rı» povesti və folklor» (18-19 may, 2011-ci il) məqa- lələrində öz əksini tapmışdır. İşin strukturu və həcmi: Tədqiqat işin ümumi xarakteristikasından, üç fəsil, nəticə və istifadə edil- miş ədəbiyyat siyahısından ibarətdir. İşin məzmunu: Girişdə mövzunun aktuallığı, təd- qiqatın məqsəd və vəzifələri, predmeti və obyekti, el- mi yeniliyi, təcrübi əhəmiyyəti, aprobasiyası, struk- turu və həcmi haqqında məlumat verilir. I fəsil ««Xortdanın cəhənnəm məktubları» poves- tində ideya, mövzu, kompozisiya» adlanır. Povestin Yüklə 1,03 Mb. Dostları ilə paylaş:
|