Az ərbaycan Milli Elmlər Akademiyası İnformasiya texnologiyalari institutu
Yüklə 369,39 Kb. Pdf görüntüsü
|
15
və dəstəklənməsi istiqamətində fəaliyyət göstərirlər. 1977- ci ildən başlayaraq Infoterm tərəfindən dilçilik, xüsusən də terminologiyanın müxtəlif problemləri üzrə simpoziumlar təşkil edilir, terminologiya sahəsində mühüm layihələr və proqramlar həyata keçirilir. İnfoterm qlobal
cəmiyyətdə biliyin ötürülməsi və informasiya təminatının həyata keçirilməsi məqsədilə yeni terminoloji mərkəzlərin və şəbəkələrin yaradılması ideyasını irəli sürür və dəstəkləyir. Hal- hazırda İnfoterm aşağıdakı istiqamətlərdə fəaliyyət göstərir: •
t erminologiya sahəsində əməkdaşlıq; •
siyasəti; •
hüquqi məsələlər (müəlliflik hüququ ilə əlaqəli); •
nformasiya və biliyə əlyetərlik; •
terminologiya standartlaşdırılması. Terminologiya biliyin ötürülməsi və ünsiyyət qurma
ğın bütün aspektlərində həlledici rol oynayır və müxtəlif formada təqdim oluna bilər: yazılı və şifahi nitqlə; qeyri- verbal kommunikasiyada; bir və ya bir neçə dildə. Müasir dövrdə, ünsiyyət yalnız insan-insan əlaqələrində deyil, həm də insan-maşın (kompüter) və maşın-maşın 16
əlaqələrində də baş verir. Qloballaşma dövründə insanlar uğurlu əlaqə qurmaq üçün çoxlu vasitələrdən istifadə edə bilərlər. Bu zaman dil siyasəti, təhsil və professional hazırlıq, tərcümə və lokallaşdırma, hüquqi məsələlər (məs., müəlliflik hüququ, intellektual mülkiyyət) və s. kimi, terminologiya ilə şıx əlaqədə olan siyasi, mədəni və iqtisadi faktorlar da nəzərə alınmalıdır. Bu gün terminoloji metodlar informasiya və kommunikasiya vasitələrini daha səmərəli edir və dill
ərarası məzmun
uyğunluğunu təmin edə bilər. Son məqsəd
biznes vasitəsilə e-səhiyyə, e-tədris sahələrində, eləcə də digər e-tətbiqlərdə məzmunun uyğunluğuna nail ol maqdır.
İqtisadi nailiyyət, sosial tərəqqi və dayanıqlı inkişaf üçün xarici əməkdaşlıq böyük əhəmiyyət kəsb edir. Müasir terminologiya menecmenti təkrarçılığın azaldılmasına, vaxt itkisinin olmamasına və problemlərin birlikdə həllinə kömək edir. Bu səbəbdən, əsas fəaliyyət terminologiyanın mövcud, eləcə də yeni metod və vasitələrinin işlənməsi, həmçinin terminoloji sistemlərin layihələndirilməsi və tətbiqində ən son
işlərlə maraqlı
tərəflərin məlumatlandırılmasına yönəlmişdir. İnfotermin fəaliyyəti 17
terminologiya və digər dil və məzmun resursları sahəsində fəaliyyət göstərən müəssisə, təşkilat və şəbəkələrin əməkdaşlığına, eləcə də standartlaşdırma fəaliyyətinə istiqamətlənib. İnfotermin 30 illik fəaliyyət tarixi dörd dövrü əhatə edir [9] . Birinci dövr ˗ 1971-1978-ci illəri əhatə edir, “r eallaşdırma və qurulma” dövrü adlanır. Bu dövrdə, İnfoterm əsas diqqəti texnikada və təbiət elmlərində terminoloji işlə bağlı informasiya və sənədlərin toplanmasına yönəltdi. İnfoterm ilk addım kimi, bütün dünya
üzrə terminologiya təşkilatları ilə ilk müqavilələrini bağlamalı idi. Qeyd etmək lazımdır ki, bu prosesdə Viezelburq mərkəzində toplanan verilənlər İnfoterm üçün rahat
və əlverişli mənbə oldu və əsas diqqət terminoloji standartların toplanmasına yönəldildi. Bu dövrdə Eygen Vyuster İnfotermin fəxri elmi rəhbəri idi. 1972–1973- cü illərdə Avstriya Texnologiya və Tikinti Nazirliyi tərəfindən maliyyələşdirilən “Texnologiya sahəsində
terminologiya standartlaşdırılmasının fundamenti və koordinasiyası üçün mənbələrin yazılması və analizi” kimi yöndəmsiz ad altında elmi-tədqiqat 18
layihəsi həyata keçirildi. Bu dövrdə həyata keçirilən daha bir layihə terminologiya üzrə nəzəri ədəbiyyat haqqında kompüterin oxuyabiləcəyi formada
biblioqrafik informasiya və onların sonrakı nəşri ilə bağlı idi. 1974-1975- ci illərdə daha çox əmək tələb edən layihələr yerinə
yetirən İnfoterm tərəfindən “Terminologiya sahəsində beynəlxalq əməkdaşlıq” adlı birinci Simpozium (1975- ci ildə) təşkil olundu. 1976-
cı ildə YUNESKO tərəfindən İnfotermin fəaliyyətini qiymətləndirmək üçün beynəlxalq ekspertlər qrupu yaradıldı. İnfoterm “Terminologiya üzrə fəaliyyət göstərən təşkilat və mərkəzlərin şəbəkələrinin yaradılması və inkişafı” adlı tədqiqat layihəsində iştirak edir. Bu tədqiqatın nəticəsi olaraq Beynəlxalq Terminologiya Şəbəkəsi (TermNet) yaradıldı. TermNet 1988- ci ildən qeyri-kommersiya təşkilatı kimi qeydiyyatdan keçib, 50-d ən çox üzvü var [10]. TermNet-
in üzvləri terminologiya məhsulu təqdim edən və terminologiya xidməti göstərən, çoxdilliliyin inkişafını dəstəkləyən və proqram təminatı xidmətini göstərən, terminologiya sahəsində fəaliyyət göstərən universitet və təşkilatlardır.
Yüklə 369,39 Kb. Dostları ilə paylaş:
|