Azərbaycan demokratik respublikasi
Yüklə 0,81 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ƏLĠAĞA ġIXLĠNSKĠ
36
Bakıya daxil oldu.
M.H.Hacınski başda olmaqla xüsusi nümayəndə heyəti ilə bolşevik nümayəndələri əvvəlcə A.H.Kazımovun evində, sonra isə B.Cavanşirin mənzilində ultimatumu müzakirə etdilər. Bir yandan hökumət böhranı, digər tərəfdən yaranmış mürəkkəb siyasi şərait nəticəsində həmin gün saat 23-də M.Y.Cəfərovun imzası ilə Azərbaycan parlamenti hakimiyyəti müqavimət göstərmədən bolşeviklərə vermək haqqında qərar çıxardı.
Sovet dövründə pambıqçılıq trestində və ―Azərbaycan şərabşılıq tresti‖ndə hüquq məsləhətçisi vəzifəsində işləmişdir. O, 1938-ci il mayın 15-də Bakıda vəfat etmiş və Şağan kəndində dəfn olunmuşdur.
Mövsüm Əliyev.
37
ƏLĠAĞA ġIXLĠNSKĠ Odlar yurdu. № 23, dekabr 1988.
Qazax qəzasının Qazaxlı kəndində anadan olmuşdur. O, 1875-ci il noyabrın 17-də Tiflisdə xüsusi ikiillik gimnaziyaya daxil olmuş və həmin məktəbi fərqlənmə vərəqi ilə yeddi aya bitirmişdir. Ə.Şıxlinski 1876-1883-cü illərdə Tiflis hərbi gimnaziyasında oxumuş. Sonra Peterburqdakı Mixaylov artilleriya məktəbində hərbi təhsilini başa çatdırmışdır. O, hərbi xidmətə 1886-cı ildə Aleksandropol şəhərində yerləşən 39-cu artilleriya briqadasında başlamışdır.
Ə.Şıxlinskiyə 1888-ci il noyabrın 23-də poruçik rütbəsi,1894-cü il iyulun 15-də ştabs – kapitan, 4 il sonra isə kapitan rütbəsi verilmişdir. 1900-cü il mayın 17-də Zabaykalye artilleriya divizionunda qulluq edən Ə.Şıxlinski birinci batareyanın baş zabiti, 1902-ci il mayın 14-də isə ikinci batareyanın komandiri təyin olunmuşdur. Həmin illərdə Şıxlinski ―Müqəddəs Stanislav‖ (III dərəcə 1894, II dərəcə 1896) və ―Müqəddəs Anna‖ (I dərəcə 1906) ordenlərinə layiq görülmüşdür.
1904-cü ilin martında rus – yapon müharibəsi başlanmışdır. Həmin ilin mayın 1-də kapitan Ə.Şıxlinski 4-cü Şərqi Sibir atıcı artilleriya briqadasına göndərilmişdir. Port – Arturun müdafiəsində iştirak edən Ə.Şıxlinski öz batareyası ilə bir neçə dəfə yaponların hücumunun qarşısını almışdır. Döyüş meydanlarında göstərdiyi qəhrəmanlıqlara görə o, ikinci dərəcəli ―Müqəddəs Anna‖ ordeni ilə təltif olunmuş və noyabrın 13-də podpolkovnik rütbəsi almışdır. Ona həmçinin üstündə ―Qəhrəmancasına fərqlənməyə görə‖ sözləri yazılmış qızıl qılınc, dördüncü dərəcəli, bantlı və qılınclı ―Müqəddəs Anna‖ (qızıldan) və dördüncü dərəcəli, bantlı və qılınclı ―Müqəddəs Vladimir‖ ordenləri verilmişdir. Bunlarla yanaşı, həmin dövrdə Ə.Şıxlinski hər bir zabitin arzuladığı dördüncü dərəcəli ―Müqəddəs Georgi‖ ordeni ilə təltif edilmişdir.
Rus – yapon müharibəsindən sonra Ə.Şıxlinski təhsilini təkmilləşdirmək üçün 1906-cı ildə Sarskoye Selodakı artrilleriya məktəbində oxumuş, 1907-ci il yanvarın 22-də isə həmin məktəbə müəllim dəvət olunmuşdur. Əliağa Şıxlinski burada səhra artilleriyası şöbəsində işləmişdir. Onun rəhbərliyi altında artilleriya
38
üzrə aparılan məşqlər həm nəzəri və həm də təcrübi cəhətdən həmişə fəqlənirdi. 1908-ci il noyabrın 26-da Ə.Şıxlinskiyə polkovnik rütbəsi verilmişdir.
1910-cu il avqustun 4-də Ə.Şıxlinski Vladiqafqaz şəhərində yerləşən 21-ci artilleriya briqadasının 1-ci divizionunun komandiri təyin olunmuşdur. Müstəsna istedadı nəzərə alınaraq o,1912-ci il yanvarın 30-da yenidən artilleriya məktəbinə çağırılmış, əvvəlcə baş rəhbər, bir il sonra isə məktəb rəisinin köməkçisi təyin olunmuşdur. 1914-cü il aprelin 14-də Ə.Şıxlinskiyə artilleriya üzrə general – mayor rütbəsi verilmiş və üçüncü dərəcəli ―Müqəddəs Vladimir‖ ordeni ilə təltif edilmişdir. Bundan əlavə, sərkərdə Fransanın ―Fəxri legion‖ ordeninə layiq görülmüşdür.
1914-cü il avqustun 1-də birinci dünya müharibəsinin başlanması ilə əlaqədar olaraq, artilleriya məktəbi öz fəaliyyətini dayandırmışdır. Həmin il sentyabrın 1-də Ə.Şıxlinski Rusiya imperiyası paytaxtının artilleriya rəisi təyin olunmuş, 1915-ci il yanvarın 31-də isə Şimal – Qərb cəbhəsi komandanlığının sərəncamına göndərilmiş və ağır artilleriya üzrə taktiki döyüş əməliyyatlarına rəhbərlik etmişdir.
1915-ci il sentyabrın 14-dən Ə.Şıxlinski Ali Baş komandanlığın qərargahında çalışmışdır. 1916-cı il aprelin 10-da Qərb cəbhəsinə daxil olan ordunun artilleriya üzrə inspektoru təyin edilən Ə.Şıxlinski bu vəzifədə də özünü görkəmli mütəxəssis kimi göstərmişdir. Xüsusən 4-cü və 10-cu orduların alman qoşunları üzərindəki qələbələri onun rəhbərliyi ilə həyata keçirilmiş artilleriya əməliyyatları sayəsində qazanılmışdır. Buna görə də sərkərdəyə 1917-ci il aprelin 2-də general – leytenant rütbəsi verilmişdir. Həmin il sentyabrın 10-da Ə.Şıxlinski Qərb cəbhəsindəki 10-cu ordunun komandanı təyin olunmuşdur.
Birinci dünya müharibəsi dövründə Ə.Şıxlinskinin sərkərdəlik məharəti birinci dərəcəli ―Müqəddəs Stanislav‖ ordeni ilə (18.11.1915), qılıncı olan birinci dərəcəli ―Müqəddəs Anna‖ (26.5.1915) və qılıncı olan ikinci dərəcəli ―Müqəddəs Vladimir‖ (6.12.1915) ordenləri ilə qiymətləndirilmişdir.
Ə.Şıxlinski səhhətinin pisləşməsi ilə əlaqədar olaraq, 10-cu ordunun komandanlığından 1917-ci il noyabrın 14-də istefaya çıxmış, Vətənə dönmüşdür. Bu dövrdə Azərbaycanda milli hərəkat başlanmışdır. 1917-ci ilin dekabrında Ə.Şıxlinskinin qarşısında Azərbaycan korpusunu təşkil etmək vəzifəsi qoyulmuşdur. Görkəmli sərkərdə bu çətin vəzifənin öhdəsindən gələ bilmişdir. Həmin korpusun hissələri qədim Gəncə ətrafını düşmən ünsürlərdən qorumaqda idi.
1918-ci il mayın 28-də Azərbaycan Demokratik Respublikası elan olundu. Yüklə 0,81 Mb. Dostları ilə paylaş:
|