Azərbaycan döVLƏt neft və SƏnaye universiteti

188 

 

 

Məhlulun 

nömrəsi 

Korro- 

ziya 

cərəyanı 

Korroziy

anın 

sürəti 

Metal 

itkisi 

Səthin 

örtülmə 

mərhələsi 

Korro-

ziyadan 

müdafiə 

A-1 (K) 

0,005019 

0,058169 

0,000587 

0,983 

98,3 

 A-2 (Na) 

0,015066 

0,17461 

0,000519 

0,949 

94,9 

 

Yuxarıdakı  cədvəldən  göründüyü kimi  sonda təbii neft 

turşusunun  allil  və  vinil  efirinin  nitrotörəmələri  əsasında 

alınmış  natrium  və  kalium  duzundan  kalium  duzu  300ppm 

qatılıqda98,3%,  natrium  duzu  95%  C1018  poladını  CO

2 

korroziyasında qorumuşdur. 

 

NEFT VƏ  NEFT MƏHSULLARI İLƏ  ÇİRKLƏNMİŞ 

SULARIN KOMBİNƏ OLUNMUŞ ÜSULLA 

TƏMİZLƏNMƏSİ. 

 

Tələbə:   

 

 

Rəhbər 

Əliyev  Emin Fərid oğlu           prof.Ə.A.Həsənov 

Qrup 349 S 

 

Hal-hazırda neft və neft məhsulları ilə çirklənmiş tullantı 

suları  mexaniki,  kimyəvi,  bioloji,  fiziki-kimyəvi  və  digər 

üsullarla  təmizlənir.  Bu  üsulların  hər  birinin  özunəməxsus 

çatışmazlıqları  mövcuddur.  Bu  nöqsanları  aradan  qaldırmaq 

üçün  neft  və  neft  məhsulları  ilə  çirklənmiş  sular  kombinə 

olunmuş üsulla – ekstraksiya-adsorbsiya üsulu  təmizlənir. 

İşin  məqsədi  enerjiyə  qənaət  edən,  tullantı  suyunu 

çirkləndiricilərin  buraxıla  bilən  qatılıq  həddinə  qədər 

təmizləməyə 

imkan 

verən 

kombinə 

olunmuş  üsulun 

yaradılmasıdır. 

İşin  elmi  yeniliyi  neft  və  neft  məhsulları  ilə  çirklənmiş 

tullantı  sularının  kombinə  olunmuş  üsulla  təmizlənməsinin 

nəzəri 

və 

praktiki 

cəhətdən 

mümkünlüyünün  təsdiq 

olunmasından ibarətdir. 

---

189 

 

Bu  məqsədlə  ilk  əməliyyat  tullantı  sularının  neft 

məhsullarından  təmizləmək  üçün  ekstraksiya    üsulunun 

işlənməsindən  ibarətdir.  Sonrakı  mərhələ  neft  və  neft 

məhsullarını 

udmaq 

qabiliyyətinə 

malik 

sorbentlərin 

seçilməsidir. Bu zaman müxtəlif ağacların yonqarlarından  ist-

ifadə  olunmuşdur.  Bunlara  qoz,  dəmir,  palıd,  çinar,  küknar 

ağaclarının  yonqarlarını  misal  göstərmək  olar.  Alınmış 

adsorbentlərin fiziki parametrləri təyin edilmişdir. Proses üçün 

aparılan tədqiqatlar nəticəsində məlum olmuşdur ki, yüksək tə-

mizləmə dərəcəsi adsorbent kimi küknar ağacının yonqarından 

istifadə  edildikdə  alınır.  Tullantı  suyunda  neft  və  neft 

məhsullarının  buraxıla  bilən  qatılıq  həddi  sanitar  qaydalara 

uyğun  gəlir.  Ekstraksiya  və  adsorbsiya  proseslərinin  texnoloji 

sxemi verilmişdir. 

 

ИЗУЧЕНИЕ ПОЛНОГО  БИОЛОГИЧЕСКОГО 

ПОТРЕБЛЕНИЯ КИСЛОРОДА В ВОДАХ 

НЕФТЕДОБЫВАЮЩЕЙ ПРОМЫШЛЕННОСТИ 

Магистрант:                                  Научный руководитель: 

Исмайлов Фарадж Ровшан              доц.Абдуллаева М.Я. 

II-курс, группа 3346 

Биохимический  спрос  на  кислород  (БПК)  является 

одним  из  наиболее  широко  используемых  критериев  для 

оценки  качества    воды.  Биохимическая  потребность  в 

кислороде 

(БПК) 

представляет 

собой 

количество 

растворенного 

кислорода, 

потребляемого 

микроорганизмами  при  окислении  восстановленных 

веществ  в  водах  и  отходах.  Растворенный  кислород 

является  незаменимым  для  общего  здоровья  водной 

экосистемы. Растворенный кислород необходим для рыб и 

других  водных  организмов.  В  водах,  концентрация 

растворенного  кислорода  представляет  собой  сумму 

процессов,  которые  включают  реаэрацию,  транспорт, 

---

190 

 

фотосинтез, 

дыхание, 

нитрификацию 

и 

распад 

органического  вещества.  Биохимическая  потребность 

кислорода  (БПК)  применяется  на  практике,  чтобы 

количественно  измерить  потребление  кислорода  в  водном 

столбе при распаде органического вещества (углеродистый 

БПК или УБПК) и нитрификации аммиака (азотистый БПК 

или  АБПК).  Как  правило,  в  течение  5  суток  при 

нормальных  условиях  происходит  окисление  ~  70  % 

легкоокисляющихся органических веществ.  

Промышленная  вода  часто  образуется  при  добыче 

нефти  и  газа  на  береговых  и  морских  скважинах. 

Пластовая  вода  -  это  морская  вода  или  пресная  вода, 

которая  была  поглощена  за  миллионы  лет  нефтью  и 

природным  газом  в  геологическом  резервуаре,  состоящем 

из 

пористой 

осадочной 

породы 

между 

слоями 

непроницаемой породы внутри земной коры. 

Пластовая  вода  является  крупнейшим  потоком 

отходов, 

производимых 

в 

нефтегазовой 

промышленности. Это  смесь  разных  органических  и 

неорганических  соединений.  Из-за  увеличения  объема 

отходов  во  всем  мире,  результат  сброса  производимой 

воды на окружающую среду в последнее время становится 

серьезной проблемой.  

В  данной  работе  при  анализе  БПК  определялось 

количество  кислорода,  ушедшее  за  <30  дней  (обычно  5 

суток — БПК

5

)  без  доступа  света  при  20°С  на  окисление 

загрязняющих  веществ,  содержащихся  в  единице  объема 

воды.    Было  исследовано  время  полного  биологического 

разложения органических соединений в нефтедобывающих 

промышленных водах, а также  определена разница между 

концентрациями  растворённого  кислорода  в  пробе  воды 

непосредственно после отбора и после инкубации пробы.  

 

---