M üntəxəbat
Azərhaycanın qədim larixmə dair ya zılı mənbslər
taxıh yam m a dışısınlar. Səni əm in edirəm ki, < ...> bilirsən ki,
qoşun yaxmdadır.
Şərhlər
1.
Şərti tərcümədir; orijinaldakı hanizaram termininin
dəqiq m ənası bəlli deyil. O la bilsin ki, bu hazanu
urum “şəhər başçısı” ifadəsinin yanlış yazılışıdır.
2.
Digər variantı Arranura. Ehtimal ki, akkadca harra-
num “yol” term ininin etimoloji dəyişikliyə uğramış
formasıdır. M ətndə xatırianan toponim brin daqiq
yeri bəlli deyil.
16. Varad-Şarrum un məktubu
M ətnin tərcüməsi aşağıdakı nəşrə əsasən verilir;
J.Lossoe. The Shemshara Tablets. A. Preliminary report.
K obenhavn, 1959.
Tərcümə və şərhlər Allahverdi Əlimirzəyevindir.
Kuvariyə sö yb : bunu onun ağası . Kutilərin qasidi
Şikşambimə, mənim yanım a gəldi və söylədi: “Orada Enduşşe'
kuti mənə песэ hərəkət edəcəyimi dedi. Əgər Şamşi-
Adadın - mənim atam m qoşunlan Şikşambimə yaxınlaşsalar,
döyüşə atılmasmlar. М эп atama qarşı günah işlətmək
istəmirəm. Ə gər onlar зэпэ; “Rədd ol, rədd ol!” desələr, əgər
onlar sənə: “Q al!” desələr bunu o, гпэпэ söybyəcək. Kim bilər
ki, onlann sözləri doğrudur, yoxsa yalan? Bu onlann şəhərinin
fıkri ola da b ib r, olmaya da bibr. Və bu işb ri
ö zb rin in təşəbbüsü i b və ya ola bilsində ki, onların tapşınğı ilo
qəbul etsin b r, kim bilir? Lakin rnon soruşuram və sən bu barədo
V arad-Şarrumun göstərişbrini mənə izah et. Мэп Mutuşuya
qasidə təlim atım ı vermişdim, о т э п э bunu xatırlatdı. Sonra
Etellinu
M utuşunun həm kan Arraphadan^ xəstə gəldi və bu
adam ın xəstələri < ...> т э п э xatırlatdılar və bütün göstərişbri
izah etdibr. Bu əsasdan onlarm sözünə inandım və sonra т э п
onlardan Varad-Şarrumun mıəlumatlarma dair sordum ki, песэ
Ьэгэкэ! edim. Mən Şuşarraya - atamm эИ ilə гэЫ olunan ölkəyə
yaxm laşmaq arzusunda deyıbm ». О т э п э belə dedi. Varad-
Şarrum т э п э xoş xəbərlər gətirdi, bunu bil” .
Şərhlər
Bu kuti ismini Simaşki о1кэ81п1п Zabşali vilayətinin
Ur şэhэгindэki nümayэndэlərindэn birinin adı ~
İndasu i b m üqayisə е1тэк olar. Bu ad elammэnşэli
hesab olunur [Potts D.T. The Archaeology o f Elam.
Formation and Transformation o f an ancient Iranian
state. Cam bridge, 1999].
Arrapha - müasir İraqda Кэгкик şəhəri.
2
.
17. Şepratunun ikinci məktubu
Mətnin 1эгсйтэ81 aşağıdakı nəşrə э8азэп verilir;
Eidem J., Lossoe J. The Shemshara Archives. 1. The Letters.
Kobenhavn, 2001.
Т эгсйтэ уэ şə rh b r Allahverdi Əlimirzəyevindir.
Kuvariyə sö y b ; Bunu sənin qardaşm Şepratu .
М эпэ göndərdiyin mэktubla tanış oldum; orada песэ hərəkət
edəcəyimi deyirsэn. Nipram Şamşi-Adaddan sonra gəldi və de
di: “Yaxşı xəbərlorimin m üqabilindэ Şamşi-Adad т э п э Arrapha
şəhərini zэbt е1тэуэ <şэrait yaratdı>. Bu Şamsi-Adadın sayэsin-
də mümkün oldu (?) və o, oğlu Işme-Daqam 60.000 qoşunla
N urruqumu mühasirəyə almaq üçün göndərdi”. Bunları məktu-
bunda yazıb т э п э göndərdin < ...> bu хэЬэгЬп Şamşi-Adadın
qasidi üçün saxla < ...>
Lullubi hökm darlanna xəbər göndər; onlar sənə qarşı düş-
т э п münasibətdədir. <Çalış> onlarla sülh yarat, düşmənçiliyə
son qoy <. ..>
38
39
M üntəxəbat
Az,>rhaycanın qəıiim tarixuw d a ir ya zıh т эпЬ эЬ г
Q oy N ipram, K ubiya və U lam -taşni Şamşi-Adadın, Yaila-
numun, Sim urram un və bütün lullubilərin qasidləri ilə
gəlsinlər və sən o nlan nəzarətində saxla. Lullubilərlə sülh yarat
və təcili olaraq onlara taxıl göndər. Q oşun yaxınlıqdadır, onları
xəbərdar et (?).
Sonra, Şuruhtuh' - Elam m hökm darı Tabituya növbəti
məlumatı göndərdi; “N ə üçün Itabalhum ölkəsi öz qasidini mə-
nim yam m a göndərmir? Q oşun səfərbər olub; onlar Indaşşuya
qarşı yürüşə hazırlaşır. Indi
kom andan təyin edib
o, N abi-ilini 12 m inlik qoşuna
Şərhlər
1.
Şuruhtuh - Elam da Ebarti sülaləsinin hökm dan I
Sirtuh [е.э. 1800-1772].
2.
Yəni Elam hökm darı Şurahtuh.
3.
Şuşarra uğrunda gedən hərbi-diplomatik çəkişmə-
lərdə Elam hökm dan turukkulara rəğbət bəsləyir və
k u tib rin siyasi nüfuzunun zəifləməsinə çalışırdı.
18. Y adinum un mdktubu
M ətnin tərcüməsi aşağıdakı mətnə əsasən verilir:
Eidem J., Lossoe J. The Shem shara Archives. 1. The Letters.
Kobenhavn, 2001.
Tərcümə və şərhlər A. Əlimirzəyevindir.
Kuvariyə sö y b , bunu Yadinum, sənin oğlun . Mo-
ПЭ çatdırdığın xəbərb rd ə <...> песэ hərəkət edəcəyimi sən>. Ordu, 300 nəfərlik kuti qoşunu çətinlikb <çayı> keçdi.
B eb cə Şikşabbum a‘ girişin tapdılar. Bu çayı nccə
keçdiklərini хэЬэг ver. Yaşub-Adad^ g əb cəkdə gücbnrnəyəcək
<...> qoşun <...> və bu bəlanı ölkədən uzaqlaşdırmayacaq. Çayı
песэ keçm əyi <...>
Şərhiər
1.
D igər m ətn b rd ə ,jəhərin adı “Şikşambim” formasın-
da yazılıb.
2.
Ehtim al ki, Yaşub-Adad Şikşabbum şəhərinin müda-
fıəsinə cavabdeh şəxs idi.
19. I Şam şi-Adadın Kuvariyə məktubu
M ətnin tərcüm əsi aşagıdakı nəşrə əsasən verilir;
Eidem J., Lossoe J. The Shemshara Archives. 1.
Letters. Kobenhavn, 2001.
T ərcü m ə və şərhlər Allahverdi Əiimirzəyevindir.
The
K u variyə s ö y b , bunu sənin ağan :
S ənin gedişindən əvvəl qərarımı göndərirəm; səni bu barə-
də təlim atlandırıraın; “Ə gər Şikşabbum dağıdılsa, Arraphaya,
yanım a gəl. Şikşabbum əgər dağıdılmasa imkan ver ki, qoşun
Şikşabbum u m ühasirəyə alsın və sən öz xoşunla (?) Şuşarraya
yollan. Şuşarranın komandanını xəbərdar et və Şuşarra vilayə-
tindən ö z ü n b qoşun götürüb yanıma gəl!”
Səni b e b təlim atlandınram <...> Ə gər Şikşabbum dağılsa
və sən Şuşarra ölkəsinə yerbşsən, о halda yanıma qayıtmayana-
dək bu m əktubu g iz b . <Əgsr> belə olmasa və sən orada qalmah
olsan,
0
halda Şuşarranın “Yuxarı öikəyə”, hü-
zuruma qoşun göndərsin dediyim kimi məktubu g izb .
Ikincisi, məni narahat cdən Lullim hökrndarının baroındə
sonə dedi-qodu sö y b m əsid ir <...>* !Vleskinurnu“
və onlara and içməyə imkan vermə <...> Tabe-
liyimdə olan yanına göndərirəm və onlar qalacaqlanna> and içəcəkbr.
40
41
Dostları ilə paylaş: |