Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
93 qəşəh paltarı. Əyə, bu nədi, belə adam hardan çıxıf? Geder oğlan, həmən dərvişi taper. Deer: – Dərviş. Deer: – Hə. Deer: – Oxu, pütün maralların hamısı burya gəlsin. Maralların hamısını gətirer bir hasara dolduror, yanına- ca istoldan-zaddan qoyor, oturor. Bular hər yeri gəzellər, ma- ral tapa bilmellər. Gələndə göröllər ki, bura doludu maralnan, balacası nədi, yekəsi nədi. Keçəl də dərvişə deer ki, oxu ki, nə dadı, nə dərmanı var, hamısı maralın başına-əyağına gəlsin. Bu dad baş-əyaxda var ha, ordan qalıf, baş-əyax daddıdı, qoyununmu, malınmı. Oxuyor, üfürör, oxuyor, üfürör... Bu qayda dadı baş-əyağa gəler. Bu oğlannar gəler. Deellər ki, ay oğlan, bu maralın birini bizə satarsan ı mı? Deer: – Sataram, bu şərtə ki, sizin budun ı uza damğa vurom. Razısın ı ızsa, verim, razı deyilsinizsə, gedin. Belə deyəndə böyüh bajanax kiçiyin üzünə baxer, kiçih də böyüyün üzünə baxer, deer: – Neyniyəh, boş-bekar getməhdənsə, peçatdı dayna, cə- hənnəmə vursun. Deellər ki, vur. Buların bud ətinə damğa vuror ki, bular Məhəmmədin quludu. Maralı verəndə kəsməyə, deer ki, əmbə baş-əyağı özümündü. Maralı kəsellər, baş-əyağını Məhəmmət götürör, ətini də bular, qalan maralları da açer buraxer. Quşu da, aslanı da, atı da açer buraxer, paltarını da geyiner, o biri paltarını da atın tərkinə bağlıyıf buraxer. Qatırı axsada-axsada gəler. Gəlif çater. – Əyə, şor motalı gəler, keçəl gəler. Əyə, şor motalı, taf- dın ı mı? Maral tafdın ı mı, ay şor motalı? 94 Deer ki, heş-zad da başarmadım, elə getdim hərrəndim, qayıtdım. Geder öyə, deer: – Ay arvat, ala bu baş-əyağı ləzzətdi pişir. Baş-əyağı ləzzətti pişirer. Qız tərpəner geder anasının yanına, deer: – Ay ana, sənin ı başın ı a dönüm, maral baş-əyağı gətirif keçəl, o maralın baş-əyağınnan bircə qırıx xəlvəçcə gətirem, mənim atama ver. Deer: – Get gəti, a günün ı ağ olmasın, sənin ı dərdin ı öldürör bunu. Gedif bu bir cəm baş-əyaxdan dolduruf gətirer, buna ve- rer. Padşah yiən kimi yaxşılaşer. Tez deer ki, ay arvat, bunnan varmı? Deer: – Olar. Tərpəner. Deer: – Ağız, a günün ı ağ olmasın, o gətirdiyin ı nən varmı? Deer: – Hə, var. Deer: – Onnan bir cəm doldur, gəti. Bu qavı dolduror, xəlvəçcə aparer padşaha. Padşah yiir, oturor. Bir gün bir ayrı padşah bu padşaha deer ki, qızdarı bo- şat, mənim oğlannarıma ver, mənim üç oğlum var, sənin ı də üş qızın, yoxsa davadı. Bu gəler vəzir, vəkili çağırer, deer: – Ayə, ay öyün ı üz yıxılmasın, belə şey var, nağayrax? Deellər: – Ayə, namıs, qeyrət yoxdumu ki, qızdarı boşadıf verə- sən ı ? Davadı, davadı də. 95 Bular bir gün gedellər davıya. O biri padşah qüvvəli olor, buların qoşunnu qırer. Səhər bu kiçih qız yalvarer ki, ayə, a ke- çəl, hamı geder, sən də gedif köməh eləsən ı ə, qoşun gəlif. Deer: – Yaxşı. Geder, genə axsax qatırı gətirer, o qara tüyəngi də – da- yandoldurumu da verer, deer: – Get. Bu geder genə dərənin birində ibışqıyı 85 çəker, tükü tu- tor, heyvannarın üçünü də dəsnən gətirer. Özünü yetirer, quşa da əmr eleer, aslana, ata da, özü də deer: – Hələ öldürmüyün ı , buları döyə-döyə, əzə-əzə, başdarı- na daşı tökə-tökə aparın ı qaytarın ı . Buları döyə-döyə aparellar, nağayrıllar. Bu padşah heş bir şey qanmer. Deer ki, ayə, qoşunun hamısın qırajam, yazıx- san ı , çıx get. Deer: – Yox, dava eliyəjəm. Savaxı əmr eleer heyvannara ki, qırın ı . At taa əlinə keçəni vuror, öldürör, quş da geder dəyirman daşdarını qanadının üsdünə yığıf gətirer, göydən samalyotnan tökən kimi üsdərinə tökör, qırer. At təpiynən, özü qılışnan buları itirellər. Buları itirənnən son ı ra Məhəmmət başınnan yaralaner. Padşahın bir qiymətti dəsmalı varmış, çıxarır bunun başını sarıyır, deer: – Ay oğlan, kimsən ı , nəçisən ı , haralısan ı ? Adresi ver, sa- n ı a hörmət eliyəh, bizə çox köməh elədin ı . Deer: – Yox, mənim adresimi heş kim bilməz. Atı miner, genə gəlif dəriyə çatanda atı, heyvannarı bu- raxer, qatırı minif axsada-axsada gələndə bajanaxları deer: 85 İbışqa – rus dilindəki spiçka sözünün şivə variantıdır. 96 – Ə, şor motalı gəler. Ayə, a şor motalı, qoşunu qırdın ı- mı, ayə, nağayrdın ı ? Lağ eliyif gülüşə-gülüşə gəlellər. Gejə yatellar. Səhər padşah əlan verir ki, hər kəs mənim dəsmalımın yerini bilif man ı a desə, ona nə qədər var-döölət desə, verərəm, mən dəs- malımı itirmişəm. Bu keçəl də həməşə başına qarın geyinif yatermış. Bu səfər qarının altınnan dəsmalın uju belə çıxanda qız görör ki, atasının dəsmalı burdadı. Tərpəner geder deer: – Ay ana. Deer: – Hə. Deer: – Get atamı muşduluxla, dəsmalı tapbışam, di man ı a indi nə verəjəh, desin. Anası deer ki, hardadı? Qız deer: – Keçəlin başında. Tez adam göndərer ki, keçəli bura gətirin ı . Keçəli apa- rellar. Qarını başınnan çıxardanda göröllər ki, bu, həmən oğ- landı. Alnınnan öpör, deer: – Ay bala, sən gerçəhdən, həmən qoşunu qıran adamsan ı ? Oğlan deer: – Hə. Padşah təzədən qırx gün, qırx gejə toy eliyif qızı verer oğlana. Padşahın öz yanında olor. Qız Məhəmmədə deer ki, bizim öyün dalınnan bir cüt ceyran gəlir, olmaya-bilmiyə, on- narın dalıyca gedəsən ı , o ceyrannarın dalıyca gedən gəlmer, gedər-gəlməzdi. Deer: – Nə vədə gəlir o? Qız deer ki, filan vaxdı. Tez əynini geyiner, başını geyi- ner, gözdöör, hazır duror. Ceyrannar gələndə ceyrannarın da- Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|