Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasinin akademiK Ə. HÜseynov adma Kİbernetika institutu
Yüklə 2,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- «Bir çox layihələr təşkilatın fəaliyyət göstərməsi, habelə sifarişçilər üçün həyati əhəmiyyətə malikdir».
- «Münaqişə bir çox hallarda layihə prioritetləri ilə digər qrupların prioritetləri arasında yaranır».
- «menecerlə layihəni müdafiə edən şəxslər arasında dəyərlə bağlı narazılıq yarada biləcək səviyyədə layihə hələ işlənib hazırlanmamışdır».
s. aiddir. Layihələrdə adətən müvafiq stress halı nəzərdə tutulur, belə ki, hər şey layihənin müddəti, dəyəri və keyfiyyəti ilə ölçülür. Layihənin «verilmiş müddətdə başa vurulması» tələbi ciddi qoyulan zaman çox böyük gərginlik yaramr. «Bir çox layihələr təşkilatın fəaliyyət göstərməsi, habelə sifarişçilər üçün həyati əhəmiyyətə malikdir». Bunun nəticəsi olaraq, layihədən irəli gələn məqsədlərə nail olmağa cəhd edən layihə menecerinin keçirdiyi stressi göstərmək olar. Təqvim planlan ilə bağlı meydana çıxan münaqişə funksional şöbələr arasmda qarşılıqlı əlaqə, işçi heyətinin işə teyin edilməsi, komanda üzvləri, müdirlər və tabeçilikdə olan şəxslər arasında yaranmış vəziyyət ilə bağlıdır. Təqvim planlan ilə bağlı meydana gələn münaqişələr layihədeki işlərin müddəti, ardıcıllığı və təqvim planlaşdınl- ması ile əlaqədardır. Hər hansı bir layihə üçün təqvim planlaşdı nlmasmm «nümunəvi» metodu olmadığı üçün təqvim planlan münaqişələrin əsas mənbələrindən biri sayılır. Belə bir fakt da müəyyənləşdirilmişdir ki, müddətin məhdud olması ləqvim planlaşdınimasmda stress vəziyyətinin yaranmasma səbəb olur. Münaqişə mənbəyinin əhəmiyyətinə görə ikinci yerdə layihənin prioriteti durur. Layihənin prioriteti - layihənin uğurla həyata keçməsi naminə layihədəki işlərin hansı ardıcıllıqla yerinə yetirilməsində iştirakçılar arasmda fikir ayrılığı ilə bağlı olan vəziyyətdir. Bu münaqişə təkcə layihə komandası və digər köməkçi qruplar arasmda yox, həm də layihə komandasınm öz içində yarana bilər. İnsan əməyi ehtiyatlan ile bağlı yaranan münaqişə demək olar ki, layihə mühitində hər zaman yaranır. Bu sadalanan münaqişə mənbələri bütun münaqişələrin 50%-nin səbəbini təşkil etsə də, digər qalan münaqişə mənbəyi də onlan doğura bilir. 187 Münaqişə hətta müxtəlif funksional və köməkçi şöbələrdən işçilər seçərək layihənin komandasının formalaşması zamanı da baş verir. Eyni zamanda digər rəhbərlərin tabeçiliyində olan işçilərin layihənin dəstəklənməsi üçün işə cəlb edərkən münaqişə yarana bilər. Münaqişələr layihənin həyat fazasından asılı olaraq dəyişir. Layihənin prioritetləri, inzibati prosedur və təqvim plan- lan layihə mənbəyinin üç dominant faktoru kimi qeydə alınır. Bu mərhələdə layihə meneceri öz layihəsinin icrasına böyük bir təşkilatın əsasmda başlamahdu. «Münaqişə bir çox hallarda layihə prioritetləri ilə digər qrupların prioritetləri arasında yaranır». İkinci tip münaqişə mənbəyi olan inzibati prosedur menecmentin layihə təşkilatının layihələndirilməsi, hesabat proseduru, layihə menecerinin səlahiyyəti, ehtiyatlara nəzarət, təqvim planları və texniki göstəricilərin təsdiq edilməsi kimi əhəmiyyətli məqamlarla bağlıdır. Təqvim planlarmm tərtib edilməsi zamanı təşkilat qrupu çox diqqətli olmalıdır. Bu mərhələdə göstərilən münaqişə mənbələrindən irəli gələn ağır nəticələrin yaranmaması məqsədilə səmərəli planlaşdırma işlərinin həyata keçirilməsi tələb edilir. Planlaşdırma mərhələsində layihənin işi planlaşdınlır və planla bağlı əsas qərarlar qəbul edilir. Layihədə daha intensiv hesab edilən üç mənbə aşağıdakılar sayılır: - prioritetlər; - təqvim planlan; - inzibati prosedurlar. Bu mənbələr həm də konseptuallaşdırma mərhələsində mühüm əhəmiyyət daşıyırlar və bəziləri birinci mərhələnin davamı hesab edilir. Təqvim planlan planlaşdırma mərhələsində ikinci, konseptuallaşdırma mərhələsində isə üçüncü mənbədir. Konseptuallaşdırma mərhələsində münaqişə təqvim 188 planlannm təsdiqi ile, planlaşdırma mərhələsində isə təqvim planlannm sıxlığı ilə əlaqədar meydana gəlir. İnzibati prosedurun yaratdığı münaqişə planlaşdırma mərhələsində daha az intensiv olur, texniki fikir aynlığmdan yaranan münaqişə planlaşdırmada daha qabanq şəkildə meydana çıxır, belə ki, texniki tələblər layihə menecerini dəyəri və təqvim planını dəyişdirməyə məcbur edə bilər. Planlaşdırma mərhələsində münaqişə çox da güclü olmur, çünki «menecerlə layihəni müdafiə edən şəxslər arasında dəyərlə bağlı narazılıq yarada biləcək səviyyədə layihə hələ işlənib hazırlanmamışdır». Layihənin icrası mərhələsində münaqişənin əsas mənbələri - təqvim planlan, texniki yanaşma və insan potensialıdır. Bu mərhələdə layihəni icra etmək üçün təqvim plamna riayət etmək çox vacibdir. Burada təqvim planlannm idarə edilməsi və onlara dəstək verilməsi böyük əhəmiyyət daşıyır. Texniki problemlər yanmsistemlərin inteqrasiyası zamanı yaranır. İnsan əməyi ehtiyatınm mənimsənilməsi icra mərhələsində zirvə nöqtəsinə çatır. Bu mərhələdə prioritetlərdən meydana çıxan digər münaqişələr mənbəyinin intensivliyi azalır. Layihənin başa çatdıniması mərhələsində münaqişə mənbələrində doyişüdik baş verir. Üç en əsas mənbəyə təqvim planlan, şəxsi problemlər və insan eməyi ehtiyatlan daxildirlər. Layihənin icrası zamanı təqvim plamnda yaranmış uyğunsuzluq layihənin tamamlama mərhələsinə transfer edilir. Bu mərhələdə şəxsi münaqişə ikinci yeri tutur. Layihə iştirakçı lan gələcəklə bağlı qeyri-müəyyənlik və gərginlik hiss edirlər. Təqvim planına ciddi riayət etmək məqsədilə gərginlik daha da artır. Yeni layihələrin başlanması səbəbindən insan omeyi ehtiyatlan ilə bağlı fikir aynlığı meydana çıxa bilər. 189 Yüklə 2,12 Mb. Dostları ilə paylaş:
|