Azərbaycan mühacirət irsi
61
Qanlı savaşın seyrinə qapılmış və bir sel kimi axan orduya
qatılmış şairdə zəfərin qələbəsinə ümidi də artmaqdadır. Bakını
da bu ümidə iştiraka çağıran şair qazi və şəhidləri də unutmur:
Ey Bakı, sən qorxma, gəldik gələli,
Səninçin atıldıq daim irəli.
Sağ qalanlar analara təsəlli,
Şəhidlərin ruhu gülər, bismillah!
Sağ qalanlar analara təsəlli bir qazi, ölənlər də məmnun və
nəşəli bir şəhiddir. Əsasən, artıq alın yazısının qara olduğu
anlaşılmış olan düşmənin atdığı qurğuşunlar da bizləri öldür-
mür. Halbuki, şairin ərməğan olaraq yolladığı qurğuşunlar
düşmənin çirkli alnını öpməkdədir:
Ey düşmən, alnının yazısı qara,
Öldürməz bizləri vurduğun yara.
Yolladığım qurşun ərməğan sana,
O kirli alnını öpər, Bismillah!
Düşmən, “qudurğan saçmalı boş bir nöbet”dən (növbətdən)
ibarət son müqavimətini göstərir. Əfsus, bu müqavimət
faydasızdır: saxlandığı torpaq onun qanını içəcək və şairin
yurdu ona sipər olmayacaqdır:
Sən mərd olub dursan qarşımda əgər,
Qudurğan saçmalı növbətin keçər.
Sağlamlığın olmaz sana sipər, Bismillah!
Bəli, şair haqlıdır. Görüşlərində və həyəcanlarında olduğu
kimi, kehanetlərində də haqlıdır. Müqəddəs yurd torpaqları
gasıp və qəddar düşmənə sipər ola bilməzdi və olmadı da.
Qəhrəman Qurtuluş ordusu düşməni saxlandığı səngərlərdən
süngüsünə keçirmiş və Xəzərə tökmüşdü. Bakını bürüyən hərb
meydanı düşmən cəsədləri ilə dolmuşdu. “Allah, Allah”
Azərbaycan mühacirət irsi
62
sədalarını top gurultuları və silah səslərinə qarışdıran müzəffər
qurtuluş ordusunun şəhərə girməkdə olduğunu görən düşmən
təslim bayrağı qaldıraraq aman diləmişdi.
İstiqlal savaşını zəfərə çatdıran və bizə hürr və məsud
bir istiqlal həyatından bəhs edən bu möhtəşəm səhifəni
Əhməd Cavad aşağıdakı misralarda əbədiləşdirmişdi:
Yurdumuzda bizə meydan oxuyan,
Murdar cəmdəkləri murdar qoxuyan.
Tək bir səslərini uzaqdan duyan,
Düşmənimiz aman istər, Bismillah! (47, s. 3-5).
“Azərbaycan” aylıq Kültür Dərgisi.
Sentyabr 1953, yıl 2, sayı 6(18)
BAKI YOLLARINDA
(Bakı zəfərinin 17-ci ildönümü münasibətilə)
(1918 – 15 Sentyabr 1935)
Daxildən gələn bir sevgi ilə, diqqət və ehtimalla hər vəsiqə,
əmr, raport və müşahidələr əsasında yazılmış mükəmməl bir
əsər: “Böyük hərbdə Bakı yollarında 5-ci Qafqaz Piyada
Firqəsi...”
Türkiyə Cumhuriyyəti Baş Erkanı (Qərargahı) Hərbi Rə-
yasətinin 4.12.1933 tarixli rəsmi əmri ilə, eyni Firqəyə mənsub
və 1918-ci ildə Bakı uğrunda apardığımız istiqlal savaşına,
əvvəlindən sonuna qədər birbaşa iştirak etmiş Erkanıhərb (Baş
Qərargah) kaymakamı (qəza rəisi) Rüştü bəy kimi səlahiyyətli
bir adam tərəfindən qələmə alınmış olan bu mükəmməl əsərin
qiymət və əhəmiyyəti üzərində çox dayanmağa lüzum varmı?