Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi Aqrar Elm Mərkəzi
Yüklə 5,04 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Müxtəlif sələflərdən sonra bitki sıxlığı və qidalanma şəraitinin qarğıdalının dən məhsuldarlığı və yem vahidi çıxımına təsiri (2012-2013-cü illər orta)
- ƏDƏBİYYAT 1. Мамедов В.А.
- УСЛОВИЯХ ШЕКИНСКОГО РАЙОНА Е.Ф.ИЛЯСОВ, М.Я.РЗАЕВ
Alınan nəticələr göstəri ki, qarğıdalı dəninin struktur göstəricilərinin ən yüksək qiyməti N 160 P 120 +20 ton peyin fonunda müşahidə edilmişdir. Bu fonda sələfdən və hektarda bitki sayından asılı olaraq bir bitkidə qıçanın sayı 1.8-2.2 ədəd, kütləsi 302.0-332.8 qram, uzunluğu 24.0-25.2 sm, diametri 5.9-6.3 sm və 1000 dənin kütləsi 319.0-330.6 qram olmuşdur ki, bu da digər qidalanma şəraitlərinə nisbətən xeyli yüksəkdir. Struktur göstəricilərinin qiymətləri üzrə qarğıdalı sələfinə nisbətən taxıl sələfi üstünlük təşkil etmişdir. Qarğıdalı bitkisinin dən məhsuldarlığı və yem vahidi çıxımına becərmə amillərinin təsirinin öyrənilməsi ilə bir sıra tədqiqatçılar məşğul olmuşlar [3; 4; 5; 6]. Müxtəlif sələflərdən sonra qarğıdalı bitkisinin sahədə paylanmasının və qidalanma şəraitinin düzgün nizamlanması sayəsində hər bitkiyə düşən qida sahəsi optimallaşır, nəticədə bitkilər həyat faktorlarına daxil olan su, qida, istilik, hava və işıqdan səmərəli istifadə etməklə öz böyümə və inkişaflarını sürətləndirir. Bunun nəticəsində məhsuldarlıq yüksəlir. Becərmə amillərindən asılı olaraq qarğıdalının dən məhsuldarlığı və yem vahidi çıxımı 2-ci cədvəldə verilmişdir. Öyrənilən amillər içərisində bitki sıxlığının düzgün müəyyən edilməsi yüksək dən məhsulunun formalaşmasına və yem vahidi çıxımının yüksəlməsinə bilavasitə təsir edir. Belə ki, optimal bitki sıxlığında dən məhsulu nəzərə çarpacaq dərəcədə yüksəlir ki, bunun nəticəsində də hektardan yüksək yem vahidi əldə edilir. Alınmış nəticələr göstəri ki, öyrənilən sələf və qidalanma şəraitlərində ən yüksək məhsuldarlıq və yem vahidi çıxımı hektarda 47 min bitki olmaqla 70 x 30 sm sxemində aparılmış səpinlərdən alınmışdır. Qidalanma şəraitinə gəldikdə isə ən yüksək dən və yem vahidi N 160 P 120 +20 ton peyin fonunda alınmışdır. Bu qidalanma şəraitində qarğıdalı sələfindən sonra bitki sıxlığından asılı olaraq dən məhsuldarlığı 76.0-82.2 s/ha, yem vahidi 101.8-110.1 s/ha, taxıl sələfindən sonra isə müvafiq olaraq 80.0-87.2 s/ha və 107.2-116.8 s/ha arasında olmuşdur. Beləliklə, Şəki rayonunun suvarma şəraitində qarğıdalı bitkisindən ən yüksək dən məhsulu və yem vahidi taxıl sələfindən sonra N 160 P 120 +20 ton peyin fonunda hektarda 47 min bitki olmaqla 70 x 30 sm sxemində aparılmış səpinlərdən alınmışdır. Müxtəlif sələflərdən sonra bitki sıxlığı və qidalanma şəraitinin qarğıdalının dən məhsuldarlığı və yem vahidi çıxımına təsiri (2012-2013-cü illər orta) Cədvəl 2 Sələflər Səpin sxemi və hektarda bitkilərin sayı Dən məhsuldarlığı və yem vahidi çıxımı, s/ha Gübrəsiz N 160 P 120 +20 t peyin N 200 P 140 K 60 Qıçalı dən Təmiz dən Dən çıxımı, % Yem vahidi Qıçalı dən Təmiz dən Dən çıxımı, % Yem vahidi Qıçalı dən Təmiz dən Dən çıxımı, % Yem vahidi Q ar ğı dal ı Hektarda 41 min bitki olmaqla 70x25 sm sxemində səpin. 32.8 25.6 78.0 34.3 88.0 76.0 86.6 101.8 85.8 74.2 86.5 99.4 Hektarda 47 min bitki olmaqla 70x30 sm sxemində səpin. 41.6 32.4 77.8 43.4 96.6 82.2 85.5 110.1 93.7 80.0 85.4 107.2 Hektarda 57 min bitki olmaqla 70x25 sm sxemində səpin 37.2 28.2 75.8 37.8 94.2 78.0 82.8 104.5 91.7 75.6 82.4 101.3 Taxı l Hektarda 41 min bitki olmaqla 70x25 sm sxemində səpin. 38.0 31.0 81.6 41.5 92.2 80.0 86.8 107.2 90.6 79.0 87.2 105.9 Hektarda 47 min bitki olmaqla 70x30 sm sxemində səpin 48.2 38.5 79.9 51.6 102.8 87.2 84.8 116.8 100.4 86.0 85.7 115.2 Hektarda 57 min bitki olmaqla 70x25 sm sxemində səpin 46.0 35.3 76.7 47.3 100.2 84.6 84.4 113.4 97.8 82.2 84.0 110.1 ƏDƏBİYYAT 1. Мамедов В.А. - Влияние минеральных удобрений на структурные елементы урожая и зерна кукурузы на светло-каштановых почвах. // Известия аграрной науки. Тбилиси 2009, том 7, №4, с.79-80. 2. Məmmədova P.M., Rzayev M.Y. - Abşeronun suvarma şəraitində bitki sıxlığı və qidalanma şəraitinin qarğıdalının struktur elementləri və dən məhsuldarlığına təsiri. // “Azərbaycan aqrar elmi” jurnalı, № 4, 2012, s.49-50. 3. Тулакова Е.И. Bлияние удобрений на урожай и качество зеленой массы при орошении, // Ж. «Кукуруза», №7, 1971. 4. Садыков И.М. - Густота стояния растений кукурузы в Азербайджане.// Ж. «Кукуруза», 1968, №10. 5. Rzayev M.Y., Abdullayeva Z.M. - İxtisaslaşmış əkin dövriyyələrində qarğıdalının əkin sıxlığınıın və suvarma rejimlərinin məhsuldarlığa təsiri. //Az.ETƏİ-nin elmi əsərləri məcmuəsi, XXI, 2005, s. 213-217. 6. Халилов Г.Р., Исмаилов С.А., Джафаров М.М. - Удобрение поливной кукурузы.//Ж. «Кукуруза», №6, 1971. ВЛИЯНИЕ ГУСТОТА СТОЯНИЯ И УСЛОВИЙ ПИТАНИЯ НА СТРУКТУРНЫЕ ЕЛЕМЕНТЫ УРОЖАЙНОСТЬ И КОРМОВЫХ ЕДИНИЦ ЗЕРНА КУКУРУЗЫ ПОСЛЕ РАЗНЫХ ПРЕДШЕСТВЕННИКОВ В ПОЛИВНЫХ УСЛОВИЯХ ШЕКИНСКОГО РАЙОНА Е.Ф.ИЛЯСОВ, М.Я.РЗАЕВ Научно Исследовательский Институт Земледелия В статье представлены влияния густоты стояния растений и условий питания на структурные елементы, урожайность и кормовых единиц зерна кукурузы после разных предшественников. Выявлено. что самый высокий урожай и кормовая единица зерна кукурузы получается в посевах после зерновых колосовых предшественников, при густоте посева 47 тысяча растений на гектар и на фоне N 160 P 120 +20 тон навоз. При таких условиях урожайность зерна кукурузы в среднем за 2012-2013 гг. составила 87,2 ц/га, кормовых единиц 116,8 %, ц/га. INFLUENCE OF PLANT DENSITY NUTRITION CONDITION ON STRUCTURAL ELEMENTS YIELD AND FEED UNIT OF MAIZE GRAIN AFTER DIFFERENT PRODECESSORS IN IRRIGATED CONDITIONS OF SHAKI E.F.ILYASOV, M.Y.RZAYEV Research Institute of Crop Husbandry In article deal with information on influence of plant density, nutrition condition on structural elements yield and feed unit of maize grain after different prodecessors. Yüklə 5,04 Kb. Dostları ilə paylaş:
|