Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsinin prezident kitabxanasi
Yüklə 1,55 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- П о с т а н о в л е н и е об установлении государственного флага Азербайджанской Республики
- Ticarət gəmilərinin bayrağı haqqında Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Nazirlər Şurasının qərarı (1 avqust 1918)
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Nazirlər Şurasının milli bayraq haqqında qərarı (9 noyabr 1918) * * *
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsinin PREZİDENT KİTABXANASI ————————————————————————————————————————————————————————————————————
30 Maraqlıdır ki, Hun imperatoru Metenin Çin İmperatoruna göndərdiyi məktubda belə bir cümlə var: «Göy və Yerin doğurduğu, Günəş və Ayın taxta keçirdiyi Türk xanlarının Böyük Kutu ehtiramla Çin İmperatorundan rica edər...» Bu ifadələr də göstərir ki, qədim türklərdə Ay və Günəş kultu, onlara sitayiş və tapınma geniş yayılmışdı. Əgər tarixşünaslıqda qədim türklərlə şumerlilər arasında mədəni əlaqələrin, hətta qohumluğun da istisna olunmadığını, eləcə də hər iki qədim etnosun eyni arealda (Mərkəzi və Ön Asiyada) əsrlərlə kontaktda olmalarını nəzərə alsaq, belə bir ehtimal irəli sürmək mümkündür ki, qədim türklərdə mövcud olmuş Ay və Günəş kultları eynən şumerlilərə, həmçinin sonralar şumerlilərin Orta Asiyadan köç etdikləri Ön Asiyadakı xalqlara da keçmişdir. Beləliklə, Ay və Günəş kultu bir çox qədim Şərq xalqlarında geniş yayılmışdır. Şübhəsiz, qədim şumer abidələrində əks olunmuş ay və səkkizguşəli ulduz («Günəş» anlamında) simvolu əski türk və şumerlilərin Ay və Günəşə olan inamlarının nəticəsi kimi yozulmalıdır. Osmanlı İmperatorluğunun ağ rəngli ayparalı qırmızı bayrağına XVIII əsrin sonunda əlavə edilən və XIX əsrin ortalarında beşguşəli ulduzla əvəz edilən səkkizguşəli ulduz simvolu məhz qədim inamın Ay və Günəş kultlarına tapınmanın nəticəsi idi. Sözsüz, onun sonralar öz yerini müasirlik simvolu hesab edilən 5 guşəli ulduza təhvil verməsi faktı da səkkizguşəli ulduzun (günəşin) qədimliyini sübut edir... Ay və Günəş kultu qədim azərbaycanlılar arasında da geniş yayılmışdır. Azərbaycanda Aya və Günəşə sitayişlə bağlı arxeoloji abidələrdə, eləcə də xalçalar üzərində günəşin simvolu olan səkkizguşəli ulduz təsvirlərinin mövcudluğu göstərir ki, xalqımızın dini, mifik görüşlərində Ay və Günəşin müqəddəsliyi və ona sitayiş, inam və tapınma çox qədimlərlə, əski çağlarla səsləşir. Azərbaycan xalqının maddi mədəniyyətinin şah əsəri olan Qobustan qayaüstü rəsmlərində də səkkizguşəli ulduz təsvirlərinə gen-bol rast gəlinir. Beləliklə, Azərbaycan bayrağında olan və əski Osmanlı İmperatorluğu bayrağından alınmış ay və səkkizguşəli ulduz təsviri qədim inamlarla bağlı olub, biri Ayın, digəri isə Günəşin simvoludur. Müasir heraldika sənətində də günəşin bayraqlarda səkkiz, yaxud on iki şüalı verilməsi halları geniş yayılmışdır. Beləliklə, Azərbaycan bayrağında əks olunan simvolların təhlili göstərir ki, mavi rəng türklüyü, qırmızı rəng müasirliyi, yaşıl rəng islamlığı, aypara və səkkizguşəli ulduz isə qədim inamlarla bağlı olub Ay və Günəşi bildirməyə xidmət edir. Qeyd: Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövrünün bayraqları haqqında materialların hazırlanmasında Misir Mərdanov və Əsgər Quliyevin müəllifləri olduqları “Azərbaycan Respublikasının dövlət rəmzləri” (Bakı, 2001) və İqrar Əliyev və Elmar Məhərrəmovun müəllifləri olduqları “Azərbaycan Respublikasının dövlət rəmzləri” (Bakı, 2008) kitablarından istifadə edilmişdir.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsinin PREZİDENT KİTABXANASI ————————————————————————————————————————————————————————————————————
31 Azərbaycan bayrağına dair sənədlər Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Nazirlər Şurasının Dövlət bayrağı haqqında qərarı (21 iyun 1918) Gəncə şəhəri * * * П о с т а н о в л е н и е об установлении государственного флага Азербайджанской Республики 21 июня 1918 г., г. Гянджа
Признать флагом Азербайджана флаг, изготовленный из красной материи с изображением белого полумесяца и белой восьмигранной звезды на красном фоне. Mənbə: Азербайджанская Демократическая Республика (1918-1920). Законодательные акты (Сборник документов). Баку, 1998, с. 188. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsinin PREZİDENT KİTABXANASI ————————————————————————————————————————————————————————————————————
32 Ticarət gəmilərinin bayrağı haqqında Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Nazirlər Şurasının qərarı (1 avqust 1918)
Постановление правительства о флагах торговых судов (1 августа 1918 г)
Принять для судов Министерства путей сообщения Азербайджанской Республики, как образец, флаги турецких коммерческих судов с небольшими видоизменениями. Mənbə: Адрес-календарь Азербайджанской Республики на 1920 г.. Баку, 1920, c. 28; Aзepбaйджанская Демокpaтичecкaя Pecnyбликa (1918-1920). 3aконoдaтeльные aкты (Сборник документов). Бaкy, 1998, c.339.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsinin PREZİDENT KİTABXANASI ————————————————————————————————————————————————————————————————————
33 Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Nazirlər Şurasının milli bayraq haqqında qərarı (9 noyabr 1918) * * * П о с т а н о в л е н и е о национальном флаге Азербайджанской Республики 9 ноября 1918 г. г. Баку
Национальным флагом признать флаг, состоящий из зеленного, красного и голубого цветов с белым полумесяцем и восьмигранной звездой. Mənbə: Aзepбaйджанская Демокpaтичecкaя Pecnyбликa (1918-1920). 3aконoдaтeльные aкты (Сборник документов). Бaкy, 1998, с. 250. Yüklə 1,55 Mb. Dostları ilə paylaş:
|