21
investisiya mühiti barədə məlumatlar təqdim edilməsində və eləcə də ünvanlı
hüquqi məsləhətlərin verilməsində köməklik göstərir.
İxracın təşviqi
Serbiya İxrac və İnvestisiyaların Təşviqi Agentliyi ixrac yönümlü
şirkətlərdə daha yaxşı İT sənayesi formalaşdırmaq üçün dəstək proqramının
müddətini uzadmaq fikrindədir.
İT şirkətlər proqram təminatının lokallaşdırılması üçün ixrac subsidiyaları
təklif edir və bu proqramın təminatı məhsulların sertifikatlaşdırılması ilə bağlı
xərclər 50-75% arasınada dəyişir.
MDB
Belarus
Belarusda hökumət tərəfindən startaplara birbaşa maliyyə dəstəyi
göstərilir və startap şirkətlər yarndıqdan sonra Belarus banklarından kredit
götürə bilərlər. Buna baxmayaraq startaplar kiçik həcmli maliyyə vəsaiti alırlar
və bu da kreditlərin qismən ödənilməsi üçün istifadə olunur.
Digər tərəfdən Belarusda Yüksək Texnologiyalar Parkı fəaliyyət göstərir.
Parkın hazırda 144 rezidenti var. Parkın rezidentlərinin yarısı xarici şirkətlər və
birgə müəssisələrdir. Parkda yüksək texnologiyalar sahəsinə cəlb edilən
investisiyaların mənşəyi haqqında:
- 45%-i Belaruslu investorlar;
- 55%-i xarici investorlar;
- 24%-i birgə müəssisələr;
- 31%-i tam xarici investisiyalı müəssisələr.
Rezidentlər bütün korporativ vergilərdən azaddır. Lakin park öz
fəaliyyətini təmin etmək məqsədilə rezidentlər öz dövrüyyələrinin 1%-ini
ödəməlidirlər.
Parkda yerləşən şirkətlərin işçiləri üçün gəlir vergisi 10%-ə qədər
azaldılmışdır. Bu isə texnoloji startaplar sahəsində çalışanlar üçün əlavə stimul
verir. “Wargaming Net” və “Nival” kimi böyük oyun şirkətləri Yüksək
Texnologiyalar Parkının rezidentləri arasındadır.
Ukrayna
Ukraynada hökuməti startap infrastrukturunun inkişaf etdirilməsində
maraqlılar və bu özəl vençur maliyyələşdirməsi fondları tərəfindən həyata
keçirilir.
22
Digər bir plan isə yüksək texnologiyalar sahəsində infrastrukturun
yaradılması üçün “Texnopolis” adlanan layihənin həyata keçirilməsidir. “Bionic
Hill” texnoparkının yaradılması isə buna bariz nümunədir.
“Bionic Hill” texnoparkı Kiyevin mərkəzindən 17 km məsafədə yerləşir.
Texnoparkın yaradılması nəticəsində 35.000 işçinin işlə təmin olunması və illik
160 milyon dollar gəlir vergisinin əldə olunması planlaşdırılır. Layihə aparıcı
Ukrayna inkişaf şirkəti olan “UDP”nin təşəbbüsü ilə həyata keçirilir və “UDP”
layihəyə 1 milyard dollar həcmində sərmayə qoyub.
Rusiya
Rusiyada startapların dəstəklənməsində hökumətin geniş və fəal iştirakı
var. Bu sahə üzrə ən böyük iştirakçı “RVC” fondudur. “RVC” Rusiyanın vençur
maliyyələşdirmə fondlarının və vençur kapitalın dəstəklənməsi üçün 2006-cı
ildə dövlət fondu olaraq fəalliyyətə başlamışdır. Fondun 832 milyon dollar
həcmində vəsaiti var və bu vəsait dövlət mülkiyyətində olan vəsaitdir özəl
vençur maliyyələşdirmə fondları ilə birlikdə investisiya edilir.
Digər dövlət dəstəyi göstərən İnternet Təşəbbüslərinin İnkişaf Fondudur.
Fond 2013-cü ildə yaradılıb. Fondun əsas məqsədi üç il ərzində Rusiya
startapları üçün 184 milyon dollar investisiya yatırılmasını sürətləndirməkdir.
Bunda başqa Rusiyada startapların dəstəklənməsi üçün yerli dövlət təşəbbüsləri
də mövcuddur. Buna misal olaraq ən tanınmış və ən böyük texnopark olan
Skolkovo İnnnovasiya Mərkəzini göstərmək olar.
Skolkovo İnnovasiya Mərkəzi
Rusiya dövləti tərəfindən ölkədə startap və sahibkarlıq mədəniyyətini
yaratmaq üçün başladılmış Silikon Vadisinə rəqibi olacaq bir layihədir.
Skolkovonun yaradılması üçün növbəti 7 il ərzində 4 milyard dollar
xərclənəcəyi gözlənilir. Özəl sektordan bir investorun yatıracağı investisiya ilə
birlikdə 2020-ci ilə qədər Skolkovonun yaradılmasına cəmi 15 milyard dollar
xərclənəcək. Skolkovo, Rusiya dövləti tərəfindən başladılmış, ölkə
iqtisadiyyatının təbii resurslardan asılılığını azaltmaq və ölkə daxilində
sahibkarlığın artırılması üçün qurulan hökümət yönlü təşviqdir.
Moskvanın mərkəzindən bir saatlıq məsafədə təxminən 400 hektar
əraziyə malik Skolkovo parkı həm vençur investisiyalara söykənən startap
sahibkarlıq, həm texniki-elmi tədqiqat və həm də təhsil mərkəzi funksiyasını
daşıyacaq. Hal-hazırda sahədə yalnız Hypercube adlanan, polad, şüşə və beton
tikili mövcuddur. Tikili konfrans zalları və iş otaqlarından ibarətdir. Nokia,
23
Samsung və Cisco System kimi iri şirkətlər Skolkovoda öz tədqiqat və inkişaf
mərkəzlərini cəlb etməkdə artıq maraqlı olduqlarını bildiriblər. Skolkova
mərkəzi 13000-dən çox iş yerinin açılma potensialına sahib 1000-dən çox
startap bizneslə əlaqələri olduğunu bildirib.
Skolkovo vergi güzəştləri ilə fəaliyyət göstərən xüsusi iqtisadi zonadır.
Xarici vətəndaşlar xüsusi “Startap Viza” ilə burada fəaliyyət göstərə və işləyə
bilərlər. Bu yolla Rusiya dövləti Amerikaya olan beyin köçünün yeni bir
modelini hazırlamağa çalışır.
Əsas konsept ondan ibarətdir ki, yeni başlayan bizneslər və sahibkarlar
üçün güzəştli və sadələşdirilmiş qanunlar olsun, vergi güzəştləri təklif olunsun
və növbəti on illikdə Rusiya dövləti texnologiya sahəsində yenilikləri ilə dünya
iqtisadiyyatında yeni tempi ilə yeni güclü oyunçuya çevrilsin.
“Microsoft” korporasiyasının baş direktoru Stiv Balmer və “Skolkovo”
Fondunun prezidenti Viktor Vekselberq arasında İKT sahəsində innovativ
fəaliyyətin birgə inkişaf etdirilməsinə dair Niyyət protokolu imzalanıb.
Əldə edilmiş razılaşmaya əsasən, korporasiya innovasiyalar şəhərində
özünün İT Mərkəzini açacaq. “Microsoft”un mütəxəssisləri elmi tədqiqatların
və mühəndis işlərinin emalı üçün platforma həllərinin yaradılması, həmçinin
biznes-proqramlarının işlənməsi ilə məşğul olacaqlar. “Microsoft” Rusiya
universitetləri və elmi təşkilatları ilə birgə tədqiqat proqramlarında da iştirakını
davam etdirəcəklərini bəyan ediblər.
Sənəddə əksini tapmış 3-cü istiqamət isə Rusiyanın perspektivli
startaplarına dəstək göstərilməsindən ibarətdir. Bir neçə il ərzində korporasiya
yeni fəaliyyətə başlayan təxminən 100 İKT-şirkətinə kömək etməyə hazır
olduğunu bildirib. Vəziyyətdən asılı olaraq bu şirkətlərdən hər birinə 50 mindən
yarım milyon dollaradək vəsait ayrılacaq. Startaplara maliyyə köməyindən əlavə
ekspert və texniki dəstək də göstəriləcək. Artıq indidən korporasiya biznesin
inkişafı məsələlərində öz bilik və təcrübəsini bölüşməyə hazır olduğunu bildirib.
Gələcəkdə isə bu sahədə yeni olan soft şirkətlər üçün “Microsoft”un bulud
servisləri əlyetərli olacaq.
“Microsoft” və “Skolkovo” Fondunun əməkdaşlığının 4-cü istiqaməti
innovasiyalar şəhəri ərazisində informasiya texnologiyalarına kollektiv
əlyetərlik Mərkəzinin yaradılmasını nəzərdə tutur.
Sonuncu mərhələ isə “Microsoft”un Skolkovo Texnoloji Universitetinin
yaradılmasında iştirakı ilə əlaqədardır. Universitet tələbələri və aspirantları
korporasiyanın ixtisaslaşdırılmış məktəblərində təhsil ala və iri elmi-tədqiqat
Dostları ilə paylaş: |