Azərbaycan respublikasi məDƏNİYYƏt və turizm naziRLİYİ F. KÖÇƏRLİ adına respublika uşaq kitabxanasi
Yüklə 288,76 Kb. Pdf görüntüsü
|
8
illərə nisbətən azalması bu səbəblərlə izah olunur. Lakin məktəb kitabxanasından fərqli olaraq, uşaq kitabxanasının iş prinsipi daha da geniş, yadda qalan, effektlidir. Çünki kitabxanaya oxucularla bərabər valideynlər də gəlirlər ki, bu artıq irəliyə doğru bir addımdır. Oxucunu cəlb etmək məqsədi ilə kitabxana işçiləri müxtəlif əlverişli üsullardan istifadə edir, oxucunun etik normasına cavab verən çərçivədə hərəkət edirlər. Uşaq kitabxanaları məktəb kitabxanalarından fərqli olaraq dərsliklərlə deyil, uşaq ədəbiyyatı ilə daha zəngindir. Oxucu cəlbinin ən əlverişli və səmərəli üsullarından biri kitabxanada açıq rəf üsuludur. Hesab edirik ki, açıq rəf üsulu oxucuların kitabxanada özlərini sərbəst aparmağına, biliklərinin və dünyagörüşlərinin zənginləşməsinə müsbət təsir göstərir. Xidmət şöbələrində açıq rəf üsulu oxucunun və valideynlərin kitabxanaya marağını artırır, oxucu gəlişinin çoxalmasına səbəb olur. Burada kitablar kiçikyaşlı oxucular üçün əllərinın çatacağı məsafədə olacaq rəflərdə - “Nağıllar”, “Fəsillər”, “Heyvanlar haqqında”, “Məntiq”, “Fantastika” və s. mövzularda yığılmalıdır. Valideynlər üçün isə “Valideyn guşəsi” olmalıdır. “Valideyn guşəsi”ndə pedaqogikaya, təlim-tərbiyə problemlərinə, mütaliəyə rəhbərlik etmək üsullarına dair ədəbiyyat toplanmalıdır. Rusiya uşaq kitabxanalarının bir çoxu artıq adlarını dəyişərək “Ailəvi oxu kitabxanası” adı almışdır. Bizim kitabxanada ailəvi abonement işi daha yaxşı təşkil olunmuşdur. Valideynlərlə kitabxanaya daxil olanların hər ikisinə eyni vaxtda xidmət olunur. Valideynlər böyük oxu zalında onlara lazım olan ədəbiyyatı götürərək oxuyur, balacalar isə kiçik oxu zalı, Nağıl otağında mütaliə edərək istirahət edirlər. Xidmət şöbəsi yay tətillərində, şəhər ətrafında yerləşən və fəalliyyət göstərən uşaqların istirahət düşərgələri ilə sıx əlaqə saxlayır. Düşərgə işçiləri kitabxananın təqvim planı ilə tanış olandan sonra onlara lazım olan tədbirləri müəyyənləşdirir və tədbirlə əlaqədar materialları kitabxanadan əldə edir, birgə tədbir hazırlayırlar. Yay mövsümündə pansionatlarda, 9
sanatoriyalarda, istirahət parklarında təşkil olunan “Yay oxu zalı” artıq neçə illərdir ki, Bakının ətraf kəndlərində yerləşən məktəbli oxuculara kitabxananı tanıdaraq lazım olan məqamlarda ondan istifadə etməyə yönəldir. Yay oxu zalında onlar kitabxananın təsis etdiyi “Göy qurşağı” uşaq jurnalı vasitəsilə kitabxanada olan yeni kitablar, kitabxananın veb.saytının ünvanını və s. dolğun məlumatlara yiyələnirlər. Ümumiyyətlə, kitabxanalarda təşkil edilən bütün məktəbdənkənar tədbirlər, xüsusən dərnək məşğələləri, söhbətlər, disput və müzakirələr, ədəbi-bədii gecələr və s. tədbirlər oxucuların asudə vaxtının səmərəli keçməsinə geniş şərait yaradır. Məlum olduğu kimi, yaradıcılıq qabiliyyəti hər bir uşaqda mövcuddur. Buna görə də uşaq kitabxanalarının başlıca vəzifələrindən biri oxuculara bədii yaradıcılıq fəaliyyətinin müxtəlif növləri ilə məşğul olmaq üçün əlverişli şərait yaratmaqdır. Bu şərait elə təşkil olunmalıdır ki, o, oxucuların yaradıcılıq qabiliyyətinin aşkara çıxarılması ilə yanaşı, onların inkişafına və təkmilləşməsinə təsir etsin. Məsələn, uşaqlar “Gənc müxbirlər”, “Ədəbiyyat”, “Bədii qiraət”, “Sağlam kitablar” dərnəkləri vasitəsilə öz istedadlarını, bədii-estetik zövq və mənəvi tələbatlarını, incəsənətə olan meyllərini üzə çıxarır, cırılmış, köhnəlmiş kitabları bərpa edərək yenidən “həyata qaytarırlar”. Yuxarıda göstərdiyimiz bütün təbliğat formalarından istifadə edərək uşaqları mütaliəyə cəlb etmək mümkündür. MKS-nin hər bir uşaq şöbəsi və filialları öz üzərinə düşən bu mühüm vəzifənin öhdəsindən layiqincə gəlməlidir. Xidmət şöbəsinin işçiləri oxucunun diqqətini cəlb etməkdən ötrü sandıqçanın içinə onları maraqlandıran mövzuda kitabları və ya uşaq yazıçılarının əsərlərini yığa bilərlər. Təqvim planına uyğun olaraq bu materiallar vaxtaşırı dəyişdirilə bilər. Belə mövzulardan “İdman sağlamlığın rəhnidir”, “Sənin maraq dünyan”, “Ekologiyamızı qoruyaq” və s. 10
Orta yaş qrup oxucuları ilə (10-13 yaş) elmi fantastik kitabların müzakirəsini keçirmək olar. “İntellektual səviyyəmizi yüksəldək” adlı tədbir kimi Reyhan Yusifqızın kitablarının sərgisi təşkil etmək, elmi fantastik seriyadan "Yaşıl gözlü qız"ın davamı olan “Zamanın əsirləri” kitabının təqdimatını, müzakirəsini keçirmək olar. Görüşdə uşaqlar yazıçının “Xoşbəxt arı”, “Göylərdən gələn səs” hekayələri üzrə səhnəcik hazırlaya bilərlər. Tədbir iştirakçıları Reyhan Yusifqızı yaradıcılığına həsr olunmuş video çarxlı slaydlarıı izləyə, diskussiyada iştirak edə bilərlər. Bundan başqa, yuxarı sinif şagirdləri ilə də hər hansı bir yazıçının yubileyi ilə əlaqədar tamaşa hazırlamaq olar. Belə tədbirlərdə oxucular şəxsən tamaşanın quruluşunda bir rejissor, aktyor kimi iştrak edirlər. Bu peşəyə hələ sahib olmasalar da ilk addımlarını oxucusu olduqları kitabxanada atırlar. Tamaşa yüksək yaradıcılıq standartlarına cavab verməsə də, faktın özü təqdirəlayiqdir. Universitetlərin hüquq, sosiologiya, psixologiya fakultələrinin tələbələri uşaqlar arasında sorğular, sosioloji araşdırmalar apara bilərlər. Müxtəlif gün və xüsusi ayrılmış saatda onlar kitabxanaya gəlib treninglər keçirə, oxucuları, valideynləri maraqlandıran suallara cavab verə bilərlər. Bu sorğuda kitabxanada olan sağlam uşaqlarla yanaşı əlilliyi olanlar da iştirak edəcək. Bu da əlil uşaqların cəmiyyətə inteqrasiyasında böyük rol oynayacaqdır.
Yüklə 288,76 Kb. Dostları ilə paylaş:
|