Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ azərbaycan döVLƏt pedaqoji universiteti
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ Təhsildə İKT
METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ Təhsildə İKT 70 Təlimdə xətti və qeyri xətti texnologiyaların müvəffəqiyyətli əlaqələndirilməsi tədris prosesində qarşıya qoyulan məqsədə çatmağı əhəmiyyətli dərəcədə asanlaşdırır. Birinci halda müəllim bilik bələdçisi (koordinator) rolunda çıxış edir. Ondan həmin fənn sahəsinə aid xətti quruluşa uyğun biliklərə malik olmaq, biliklərin verilməsinin didaktik (çox halda xətti) texnologiyasını həyata keçirmək, bölmələrin düzülmüş ardıcıllığına müvafiq verilmiş həcmdə biliklərin dekompozisiyasını düzgün aparmaq, sonra isə onu sistem- ləşdirməyi bacarmaq tələb olunur. Qeyri xətti modeldən istifadə zamanı müəllimin rolu dəyişir. Bu zaman müəllim şagirdlərin fəaliyyətinin təşkilatçısı, məsələləri qoyan, sistemli əlaqələndirici (inteqrator) kimi çıxış edir. Onun tədris etdiyi fənn sahəsinə aid biliyinə və şəxsi keyfiyyətlərinə yüksək tələblər verilir. Qeyri xətti texnologiyalar dərketmənin aləti kimi çıxış edən: - kompüter aksesuarlarla (köməkçi əlavə qurğuları ilə), CD-ROM, multmedia və s.; - proqram vasitələri – elektron vasitə, verilənlər bazasının idarəetmə sistemi (VBİS), ekspert sistemlər, proqramlaşdırmanın paradiqmaları, testlər, modelləşdirmə vasitələri, kompüter modelləri; - tədris layihələri və nümayiş nümunələri; - nümayiş modelləri, elektron dərsliklər; - informasiya sistemləri; - semantik şəbəkələr; - telekommunikasiya vasitələrindən istifadə edir. Hazırkı dövrdə qeyri xətti texnologiya aşağıdakı növlərə ayrılır: - kompüter modelləşdirməsi dərketmənin əsas metodu kimi; - tədris layihə fəaliyyəti; - hipermedia texnologiyaları (hipermətn, WWW və s. daxil olmaqla); - multmedia texnologiyaları; - telekommunikasiya texnologiyaları; - informasiya modelləşdirilməsi; - ekspert sistem texnologiyaları; - virtual reallıq texnologiyaları; - testləşdirmə; - müxtəlif tədbirlər – seminarlar, konfranslar, olimpiadalar, turnirlər və s. METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ Təhsildə İKT 71 Qeyri xətti texnologiyanın hər hansı bir növünün işlənməsi zamanı bir sıra mərhələlərə riayət etmək lazımdır: 1) məsələnin qoyuluşu; 2) verilmiş fənn sahəsi üzrə mənbələrin xülasəsi; 3) dərketmə vasitələrinin seçilməsi və mənimsənilməsi; 4) layihənin yerinə yetirilməsi qrafikinin planlaşdırılması; 5) layihə üzrə işin yerinə yetirilməsi; 6) nəticələrin təhlili, layihəyə aid nəticə və hesabatın tərtibi (referat, məqalə və hesabat formasında); 7) verilmiş fənn sahəsi üzrə şəxsi biliklərin sistemləşdirilməsi və ümumiləşdirilməsi (nəzəriyyə elementlərinin formalaşdırılması). Hazırkı dövrdə müasir kompüter texnologiyasından istifadə problemləri ilə əlaqədar bir sıra istiqamətləri ayırmaq olar. Birinci, məzmunun, o cümlədən proqram məhsullarının və metodik təminatların lazımi səviyyədə işlənməməsi, həmçinin təhsildə informasiya texnologiyalarının tətbiq imkanlarından xəbərdar olmamaqdır. İkinci, təhsil texnologiyaları çoxluğunun və onların sərbəst seçim (bu xüsusilə informasiya texnologiyalarından istifadə zamanı lazım olan təlimdə fərdi yanaşmanı və şagirdlərin meyl-maraqlarının nəzərə alınmasını əhatə edir) təminatının kifayət qədər olmamasıdır. Üçüncü, tədris prosesində müxtəlif forma və növ kompüter texnologiyalarından istifadənin fasiləsizliyinin təmin olunması. Qeyd edilən problemlərlə əlaqədar təlimdə müasir kompüter texnologiyasından daha effektli istifadənin təmin olunmasına imkan verən bir sıra məsələlərin konkret fənn üzrə həllinə baxaq: 1. Fizika müəllimlərinin «sırf informasiya texnologiyası» və onun pedaqoji- psixoloji əsasları ilə əlaqədar ixtisaslaşmasının təmin edilməsi. 2. Fizika müəllimlərini pedaqoji vasitələrin tətbiqinə imkan verən və onlar üçün baza hesab edilən informatikanın müvafiq sahələrinə hazırlamaq. 3. Əsas müəllim kollektivinin kompüterlə iş zamanı istifadəçi mədəniyyətinə yiyələnməsi üçün kompüter texnikasına sərbəst daxil olmaq şəraitinin, bacarıq və vərdişlərinin aşılanması. 4. İnteqrasiya edilmiş tədris layihələrinin (verilənlər bazası formasında informasiya dayağı) qeydiyyat mexanizminin və daxili ekspert qiymətinin işlənməsi. 5. Tətbiqi pedaqoji proqram vasitələrinin mənimsənilməsi. METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ Təhsildə İKT 72 6. Təhsildə kompüterdən istifadəyə əsaslanan pedaqoji texnologiyanın effektliliyinin tədqiq olunması: - effektlilik meyarlarının işlənməsi; - pedaqoji proqram vasitələrinə təlabatların formalaşdırılması; - kompüter kommunikasiyalarının rolunun tədqiq olunması; - tədris və dərsdənkənar fəaliyyətin təşkilinin yeni formalarının tədqiq olunması; - şagirdlərin informasiya hazırlığının birbaşa proqramının formalaşdırılması. 7. Müəllimin fəaliyyət üsullarının təşkili: - pedaqoji texnologiyaların layihələndirmə vərdişlərinin mənimsənilməsi; - pedaqoji proqram vasitələrinin yaradılması üçün məsələnin qoyuluşu, vərdişlərin mənimsənilməsi; - pedaqoji kommunikasiyaların təşkili; - şagirdlərin bilik və bacarıqlarının kompüterlə test yoxlanması metodlarının mənimsənilməsi. ƏDƏBİYYAT 1. Fizika. Yeni nəsil multimedia dərsliyi (mexanika, molekulyar fizika. Elektrodinamika. Optika. Kvant fizikası.). Bakı: Bakınəşr, 2007 2. İsmayılov İ.N. Fizikanın tədrisi metodikasının təkmilləşdirilməsində yeni informasiya texnologiyaları vasitələrinin yeri, rolu və funksiyaları. //Pedaqoji Universitet Xəbərləri. 2005, № 2, s. 26-32 3. İsmayılov İ.N., Abdullayev C.S. Təlimin texniki vasitələri və yeni informasiya texnologiyaları. Tədrisdə onlardan istifadə metodikası (fizika materialları əsasında). Bakı: Təhsil, 2006, 358 s. 4. İsmayılov İ.N. Fizikanın tədrisində yeni informasiya texnologiyalarından istifadə (laboratoriya praktikumu). Bakı: ADPU, 2008, 170 s. 5. İsmayılov İ.N. Fizikanın tədrisi prosesində yeni informasiya texnologiyalarının tətbiqi yolları. /Təhsildə qloballaşma və İKT mövzusunda beynəlxalq konfrans (17- 19 may 2008). Bakı: 2008, s.142-150 6. İsmayılov İ.N. Fizikanın tədrisində yeni informasiya texnologiyalarından istifadənin nəzəri və praktik məsələləri. Bakı: Mütərcim, 2009, 244 s. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|