Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ azərbaycan döVLƏt pedaqoji universiteti
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ Təhsildə İKT
- KTP VASİTƏSİLƏ PROQRAMLAŞDIRILMIŞ TƏDRİS
METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ Təhsildə İKT 102 onların bilik və bacarıqlarının inkişaf etdirilməsinə tam yaramır bilik və bacarıqlarını bütünlüklə əhatə etmir. Bu cür KTP-lərlə tanışlıq nəticəsində bir çox müəllim və metodistlərdə proq- ramlaşdırılmış təlimin mahiyyəti haqqında yanlış təsəvvür yaranır, bəzən də buna mənfi münasibət bəslənilir. Buna görə də qeyd etmək lazımdır ki, təlim prosesinin təkmilləşdirilməsi ilk növbədə kompüter vasitəsilə proqramlaşdırılmış təlim üçün hazırlanmış materialların keyfiyyətindən asılıdır, digər əyani təlim vasitələri isə onlarda köməkçi rol oynayır. Xarici ölkələrdə, həmçinin ABŞ-da, informatikanın proqramlaşdırılmış təlimi üçün nəzərdə tutulmuş bir çox əyani təlim vasitələri istehsaldan çıxarılmışdır, çünki kompüter vasitəsilə proqramlaşdırılmış təlim proqramları ilə rəqabətə davam gətirmir. ABŞ-dakı ümumtəhsil məktəblərinə gəldikdə isə burada bütün təlim vasitələrinin kompleks hazırlanması xətti üstünlük təşkil edir. Bu zaman müxtəlif texniki vasitələrin (audiovizual vasitələr, proyektorlar, mexanikləşdirilmiş əyani vasitələr və s.) kompüter vasitəsilə proqramlaşdırılmış təlim vasitələri ilə birgə istifadəsi nəzərdə tutulur. Bu istiqamət informatikanın ənənəvi tədris metodlarına uyğun gələn kompüterlə proqramlaşdırılmış tədris prinsipləri və metodlarından istifadə edilən proqramın hazırlanması ilə əlaqədardır. Bütün deyilənlərdən belə nəticə çıxarmaq olar ki, proqramlaşdırılmış təlim metodikasında kompüterlə və kompütersiz təlim üçün istifadə edilməsindən asılı olaraq materialların hazırlanması işinə xüsusi diqqət tələb olunur. Məsələn, bir çox informatika müəllim və metodisləri proqramlaşdırılmış təlim prosesi üçün müxtəlif KTP-lərin yaradılmasına həvəs göstərirlər, lakin proqramlaşdırılan materialların özünün necə olacağı haqqında çox az düşünürlər. Adətən proqram ondan ibarət olur ki, şagirddən verilmiş cavablardan düzgün olanının seçilməsi tələb olunur. Məlumdur ki, spesifik xüsusiyyətləri əks olunan diskret quruluşa malik tədris fənləri proqramlaşdırıla bilər. Məsələn, hətta alqoritmlərin icrası proseslərini, belə proqramlaşdırmaq olar. Bəziləri bundan nəticə çıxararaq təsdiq edirlər ki, bütün “əməli” fənlərin tədrisi proqramlaşdırıla bilər. İnformatika da bu cür tədris fənlərindən biridir. Bununla bərabər ABŞ və digər inkişaf etmiş ölkələrin təcrübəsinin öyrənilməsi göstərir ki, heç bir fənn üzrə bütün bölmələri və mövzuları əhatə edən tam proqramlaşdırılmış kurslar yaradılmamışdır. Əksinə proqramlaşdırılmış təlimin əsas qayəsi başqadır. Məqsəd bu və ya digər tədris fənlərinin tam proqramlaşdırılması istiqamətinə deyil, əksinə, proqramlaşdırılmış təlimlə ənənəvi təlim prosesinin yaxınlaşmasına, onun ideyalarının ənənəvi təlim prosesinə daxil edilməsinə, bütün METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ Təhsildə İKT 103 təlim prosesinin tədrisin səmərəliliyini artıran müxtəlif KTP-lərlə təmin edilməsinə yönəlmişdir. Bu zaman bir çox müəllim və metodislərin axtarışları və təcrübi işləri vasitəsilə informatikanın tədrisi kursunda o bölmələri və mövzuları müəyyənləşdirmək lazımdır ki, onların ayrı-ayrı hissələrini proqramlaşdırmaq və bu hissələrin ənənəvi təlim prosesinə necə daha yaxşı şəkildə daxil edilməsini göstərmək məqsədəuyğun olsun. KTP VASİTƏSİLƏ PROQRAMLAŞDIRILMIŞ TƏDRİS İnformatikanın kompüter vasitəsilə proqramlaşdırılmış tədrisi üçün nəzərdə tutulmuş materiallar digər tədris vasitələrindən fərqlənir. Əsas fərq ondan ibarətdir ki, kompüter vasitəsilə proqramlaşdırılmış təlim prosesində hər üç tədris məsələsi birlikdə həll edilir. Bu zaman yeni dərs materialının kiçik "porsiyasının" verilməsinin ardınca həmin anda onun möhkəmləndirilməsinə diqqət edilir, növbəti "porsiyanın" verilməsi isə, yalnız əvvəlki "informasiya dozasının" mənimsənilməsinin yoxlanılmasından sonra həyata keçirilir. Bu zaman yeni materialın verilməsində hər növbəti "porsiyanın" ölçüsü, tam mənimsənilməsi üçün avtomatik olaraq "informasiya dozasının" ölçüsünə uyğun gəlməlidir. Materialın mənimsənilməsinə nəzarət edilməsinin əhəmiyyəti də ondan ibarətdir ki, o öyrənənin özü tərəfindən həyata keçirilir. Bu hər bir şagirdin fərdi xüsusiyyətinə uyğun bir şəkildə təhsildə irəliləməsinə imkan verir. Təlim prosesinin kompüter vasitəsilə proqramlaşdırılması yolu ilə təkmilləşdiril- məsinin bəzi problemlərini nəzərdən keçirək. Onlardan biri proqramlaşdırılmış tədris üçün materialların və kompüter proqramlarının hazırlanmasıdır. Burada ön planda məzmunun təkmilləşdirilməsi ilə üzvü surətdə bağlı olan təlim prosesinin metodik yönü və dərs materialının məktəblilərə çatdırılması sistemi durur. Bu istiqamətdə görülən iş təlim prosesinin qanunauyğunluğuna dərin nüfuz edilməsi, dərs materialının məntiqi analizi ilə bağlıdır. Bu halda biliklərin şagirdlər tərəfindən qavranılması və mənimsənilməsinin psixoloji xüsusiyyətlərinin başa düşülməsi lazımdır və icraçıların iş üsullarını xarakterizə edən çox sayda faktik materialların toplanması tələb olunur. Bu istiqamətdə müvəffəqiyyət əldə etmək üçün, həmçinin, hazırlanan materialların təcrübi sınaqdan keçirilməsinə və onların nəzəri olaraq tədqiq edilməsinə ehtiyac vardır. Bütün bunlar, əlbəttə ki, böyük çətinliklərlə bağlıdır. Bu onunla izah olunur ki, hələ də informatikanın kompüter vasitəsilə proqramlaşdırılmış tədrisi üçün dərc olunmuş materiallar demək olar ki, yox dərəcəsindədir, ancaq ilk addımlar atılmışdır. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|