METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ
Təhsildə İKT
89
var. Müəllimin şagird cavabına ehtiyacı hiss olunur. Başqa sözlə şagird öz məntiqini işə salır.
Verəcəyi cavabın səhv olacağından qorxmur. O, özünü müəllimlə bərabərhüquqlu bir
şəxsiyyət hesab edir.
Rus metodisti A. M. İlin belə hesab edir ki, təhsili ağır vəziyyətdən çıxarmaq üçün ən
sadə üsul tədrisi oyun ruhunda qurmaqdır. Uşaqlara belə bir oyun təklif etmək olar. Guya
onlar xarici ölkələrdən gəlmiş yazıçı və jurnalistlərdir. Bir həftə ərzində öz cib dəftərçələrinə
bu ölkə haqqında mümkün qədər çox məlumatlar qeyd etməlidirlər. Bu ciddi oyunun mənası
nədir? Hər kəs yazıçı, rəssam, bəstəkar ola bilməz. Hətta uşaq şeir yazırsa, yaxud rəsm əsəri
çəkirsə bu heç də o demək deyildir ki, o, gələcəyin S. Vurğunu, yaxud T. Salahovu olacaq.
Lakin gündəlik yazmağı hər bir şagird bacara bilər. O, özünü həqiqi yazıçı kimi hiss edə bilər.
Axı o, gördüklərini sözə çevirə bilir. Qoy meşə gəzintisindən, şəhər səyahətindən aldıqları və
ya sadəcə ətraf aləmdən aldığı təəssüratları öz “yazıçı blaknot”unda qeydlər etsin. Onda uşaq
təkcə seyr etməyi deyil, gəzməyi bacaracaq, gördüklərini sözə çevirə biləcək. Bunun
nəticəsində başqalarının yazdıqlarına da diqqətlə yanaşacaq. Sözü yerində işlətməyin nə
demək olduğunu anlayacaq. Ana dili tədrisinin ən başlıca məqsədlərindən biri sözün
mahiyyətini şagirdə anlatmaqdan ibarətdir.
Bu gün Artıq təhsilə münasibətin dəyişilməsi hər addımbaşı nəzərə çarpır.
Təhsil nazirliyinin təşəbbüsü ilə keçirilən “Elektron Təhsil Müsabiqəsi” mayın 21-də
sona çatdı. Bu, təhsilimizdə İKT-nin nə qədər əhəmiyyətli və önəmli olduğunu önə çəkməklə
yanaşı müəllimlərimizdə bu işə daha həvəslə və səylə maraq göstərməsinə səbəb oldu. Bu
müsabiqədə müəllimlərlə birgə tələbələr, magistrlər, valideynlər hətta təhsillə heç bir əlaqəsi
olmayan adi vətəndaşlar da iştirak edirdilər. İştirakçı müəllimlər öz layihələri ilə dərsdə İKT-
nin tətbiqini əyani şəkildə nümayiş etdirməklə yanaşı həm də bütün Azərbaycan
pedaqoqlarına örnək ola biləcək nümunələr təqdim etmişlər. Həmin müsabiqədə iştirak
edərkən təqdim etdiyim dərs nümunəsini məqaləmə əlavə etməyi lazım bildim. Bu layihə 22
slayddan ibarətdir.
METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ
Təhsildə İKT
90
METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ
Təhsildə İKT
91
METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ
Təhsildə İKT
92
METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ
Təhsildə İKT
93
METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ
Təhsildə İKT
94
METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ
Təhsildə İKT
95
METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ
Təhsildə İKT
96
METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ
Təhsildə İKT
97
METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ
Təhsildə İKT
98
Göründüyü kimi dərslərdə təlimin texniki vasitələrindən, informasiya-kommunikasiya
texnologiyalarından istifadə etmək həm müəllimin işini asanlaşdırır, həm də rəngarəngliyinə
görə ibtidai sinif şagirdlərində dərsə maraq və həvəs oyadır.
METODİKA VƏ TƏCRÜBƏ
Təhsildə İKT
99
İNFORMATİKANIN KOMPÜTER TƏLİM PROQRAMLARI VASİTƏSİLƏ
PROQRAMLAŞDIRILMIŞ TƏDRİSİ YOLLARI
E.V. Seyidzadə
Qafqaz Universitetinin baş müəllimi
XÜLASƏ
Təlim prosesində kompüterlərdən istifadə edilməsinin ilk təcrübələri 60-cı illərin əvvəllərinə təsadüf
edir. İlk olaraq avtomatlaşdırılmış təlim kursları, sonra isə proqramlaşdırılmış təlim formalarını
reallaşdıran avtomatlaşdırılmış təlim sistemləri formasında ilk proqram təlim vasitələri yaradılmışdır.
Müasir proqramlaşdırılmış kompüter təlim proqramlarının istifadə edilməsi ilə tədris prosesinin
səmərəliliyinin artırılması üçün geniş imkanlar yaranır. Eyni zamanda bu KTP-lərin istifadə edilməsində
bir çox problemlər ortaya çıxır. Bu problemlərdən çıxış yolarından biri informatikanın tədrisi üçün
müxtəlif proqramlaşdırılmış kompüter təlim proqramlarının yaradılması ilə bağlıdır. Bu sahədə artıq çox
işlər görülmüşdür. Lakin bu axtarışlar yalnız tədrisedici deyil, əsasən nəzarətedici funksiyalarla
məhdudlaşan KTP-nin yaradılmasına gətirib çıxarmışdır.
Bu məqalədə informatika fənninin proqramlaşdırılmış tədrisində KTP-lərin səmərəli istifadə yolları
şərh edilmişdir.
Açar sözlər: proqramlaşdırılmış təlim, kompüter təlim proqramları, informatika
GİRİŞ
Təlim prosesində kompüterlərdən istifadə edilməsinin ilk təcrübələri 60-cı illərin
əvvəllərinə təsadüf edir. İlk olaraq avtomatlaşdırılmış təlim kursları (ATK), sonra isə
proqramlaşdırılmış təlim formalarını reallaşdıran avtomatlaşdırılmış təlim sistemləri (ATS)
formasında ilk proqram təlim vasitələri yaradılmışdır. ATS-lərin "intellektuallaşdırılması"
ekspert sistemləri sahəsində tədqiqatların aparılması ilə həyata keçirilirdi. Müasir dövrdə
praktik reallaşdırılması böyük xərclər tələb edən intellektual ATS-lərin nəzəri hissəsinin
hazırlanması davam edir. "İdeal" fərdi kompüter (FK) anlayışına daha dolğun cavab verən
kəmiyyətcə yeni imkanlara malik olan yeni nəsil FK-lərin meydana gəlməsi proqram təlim
vasitələrinin tam hazırlanmasının yenidən qiymətləndirilməsi məsələsini ortaya qoyur.
Bundan başqa proqramlaşdırılmış təlim ideyalarının tam miqyaslı reallaşdırılması böyük
intellekt və maddi xərclər tələb edir.
Müasir kompüter təlim proqramlarının (KTP) istifadə edilməsi ilə tədris prosesinin
səmərəliliyinin artırılması üçün geniş imkanlar yaranır. Eyni zamanda bu KTP-lərin istifadə
edilməsində bir çox problemlər ortaya çıxır.
Dostları ilə paylaş: |