89
lə) qarışır;
- aktiv pozulma (çürümə, tərkib hissələrinə ayrıl-
ma) zonası – burada göbələk və bakteriyalar üzvi mad-
dələri dağıdırlar;
- bərpa zonası;
- təmiz su zonası.
Su hövzələrinin fiziki çirklənməsi fiziki, tempera-
tur – energetik, radiasiya parametrlərində baş verən də-
yişikliklərlə bağlıdır.
İstilik çirkləndirməsi süni enerji mənbələrindən is-
tifadə zamanı mühitə əlavə istiliyin daxil olması ilə baş
verir. Aydındır ki, əlavə istilik ekosistemlərin enerji ba-
lansına əhəmiyyətli dərəcədə təsir edir. Belə ki, elektrik
stansiyalarında kondensatorların soyudulması
çay sula-
rının yaxın gələcəkdə həddindən artıq istiləşməsinə sə-
bəb olacaqdır.
Suyun hərarəti bitki və heyvanların yaşamasına tə-
sir edən əsas amillərdəndir. Elektrik stansiyalarından
daxil olan istilik çox hallarda
orqanizmlərin normal
mövcudluğu həddini aşır.
Dünya sularının radioaktiv maddələrlə çirklən-
dirilməsi
də bəşəriyyət üçün böyük təhlükə törədir. Bu
cür çirklənmənin əsas mənbələri aşağıdakılardır:
-
nüvə silahının sınaqdan keçirilməsi nəticəsində
çirkləndirmə (1963-cü ilə qədər bu sınaqlar atmosferdə
keçirilirdi);
-
bilavasitə dənizə atılan radioaktiv tullantılar vasi-
təsilə çirkləndirmə;
-
irimiqyaslı radiasiya qəzaları (atom
reaktoru ilə
işləyən gəmilərin qəzaya uğraması (məsələn “Kursk”
90
sualtı gəmisinin qəzaya uğraması 2001-ci il);
-
su hövzələrinin dibində radioaktiv tullantıların
basdırılması.
İngilis və fransız atom zavodlarının tullantıları de-
mək olar ki, bütün Şimali Atlantikanı, xüsusilə Şimal,
Norveç, Qrenland, Barents
və Ağ dənizləri radioaktiv
elementlərlə çirkləndirmişlər. Şimal Buzlu okeanının ra-
dioaktiv tullantılarla çirkləndirilməsində isə Rusiya özü-
nəməxsus rol oynamışdır.
Dostları ilə paylaş: 
