33
3.Yuxarı sinif şagirdlərindən ibarət olan oxucuların İ. Əfəndiyevin müxtəlif
əsərləri ətrafında müzakirələri. Yazıçının dram əsərlərindən bir parça
səhnələşdirilir.
4. Konfransın yekunu.
Oxucularımızın sevimli şairəmiz haqqında olan fikirlərini öyrənmək məqsədilə
anket sorğularının keçirilməsi də məqsədəuyğundur.
İlyas Əfəndiyevin yubileyi ilə əlaqədar il ərzində kitabxanalar “Ġlyas
Əfəndiyev 100”,”
Ədəbiyyatın əbədiyaĢarlıq ünvanı ―
baĢlığı altında
məruzələr təşkil edə bilərlər. Məruzəçilər əvvəlcədən seçilməlidir.
Kitabxanaçılar, ədəbiyyat müəllimləri, yuxarı sinif şagirdləri məruzəçi ola bilər.
Onlar İlyas Əfəndiyevin həyat və yaradıcılığı haqqında geniş məlumatlara malik
olmalıdırlar. ―Ġlyas Əfəndiyevin həyat yolu”,”Ġlyas Əfəndiyev nəsrinin
uğurları”, “Povest və romanlarında müasir həyatın inikası”,”Tarixi
simaların səhnə həyatı”,”Ədəbiyyat haqqında düĢüncələri”,”UĢaq
hekayələri” və s. məruzə mövzuları ola bilər.
İlyas Əfəndiyevin istər hekayə və romanları, istərsə də dram əsərləri əsl
poeziyadır. Bu əsərlərin qəhrəmanları olan yaşıdımız oğlan və qızlar poeziya dili
ilə danışır. İlyas Əfəndiyevin poetik dilinə bir çox şairlərimiz həsəd aparmışlar.
Yaxşı deyirlər ki, İlyas Əfəndiyev yaşı artdıqca, müdrikləşdikcə gəncləşən
sənətkarlardan idi. Onun roman və povestlərində, dram əsərlərində yaradılan
gənc surətləri öz təbiiliyi, realistliyi ilə nəzər – diqqəti cəlb edir.
İlyas Əfəndiyevin dram əsərlərində qoyulan problemlər olduqca aktual və
əhəmiyyətlidir. Cəsarətlə demək olar ki, İlyas Əfəndiyevin dram əsərləri indi
respublikamızda, onun hüdudlarında tanınmış bir sıra məşhur səhnə ustalarının
yetişməsində əhəmiyyətli rol oynayıb.
Kitabxanalarda keçirilən tədbirlərdən biri də ədəbi – bədii gecələrdir.
Gecəyə İlyas Əfəndiyevin oğlu Xalq yazıçısı Elçin Əfəndiyev və filologiya
elmləri doktoru, Əməkdar incəsənət xadimi Timurçin Əfəndiyev, həmçinin
yazıçının yaradıcılığı ilə yaxından tanış olan şair, yazıçı, filoloqlar, teatrşünaslar
dəvət oluna bilər. İlyas Əfəndiyev irsinin təbliği üçün ədəbi – bədii gecələrin
keçirilməsi daha vacibdir. Bu tədbir müxtəlif adlar altında keçirilə bilər.
“Ədəbiyyatın əbədiyaĢarlıq ünvanı ―, ―Ġlyas Əfəndiyevin
romanları”,”Ġlyas Əfəndiyevin dramaturgiyası”,”HəmiĢə bizimlə olacaq
sənətkar”,”Ġlyas Əfəndiyev zirvəsi”,”Bir zirvənin ünvanı” və s.
Tədbir iki hissəli olmalıdır. Birinci hissədə İlyas Əfəndiyevin həyat və
yaradıcılığı haqqında məruzə olmalı, çıxışlar dinlənilməlidir. Tədbirin ikinci
hissəsi isə bədii məna kəsb edir. Belə tədbirlərdən biri olan ―Bir zirvənin
ünvanı‖ adlı ədəbi – bədii gecə üçün hazırlanmış ssenarini sizə təqdim edirik.
İlk öncə tədbir iştirakçılarına Xalq yazıçısı, böyük sənətkar İlyas Əfəndiyevdən
bəhs edən”Şöhrəti xalq bağrından rişələnən ustad sənətkar” adlı slayd təqdim
34
olunur. Sonra aparıcılar səhnəyə çıxıb Xalq yazıçısı İlyas Əfəndiyevdən bəhs
edən ədəbi bədii gecəni açıq elan edirlər.
I Aparıcı: Salam əziz və hörmətli tədbir iştirakçıları. Hamınızı
Xalq yazıçısı, xalqımızın sevimlisi İlyas Əfəndiyevin 100 illik
yubileyi ilə əlaqədar təşkil olunmuş bu günki tədbirimizdə xoş
gördük. İlyas Əfəndiyev xoşbəxt sənətkarlardandır ki, daim
oxucusunun, tamaşaçısının qəlbində, sevgisində dolanıb. Elə
bu diqqət özü də onun səadətinə, ilham mənbəyinə çevrilib.
Demək, tam cəsarətlə deyə bilərik ki, İlyas Əfəndiyevin
görkəmli nasir və dramaturq kimi şöhrəti xalq bağrından
rişələnib.Yazıçı əbədi ömür qazanmış sənətkarlarımızdandır.
II Aparıcı: Bəli, sənətin müxtəlif zirvələri var... Onlardan biri də İlyas
Əfəndiyev zirvəsidir. Bu zirvədə parlayan istedad günəşi illər
ötdükcə dumanları,qaranlıqları parçalayıb, saçları badam
ağaclarının çiçəklərinə bənzəyən, mehriban çöhrəli bir insanın,
görkəmli yazıçının, dramaturqun ömür, yaradıcılıq yollarını
işıqlandırıb. Bu zirvədə sənət şəlalələri çağlayıb, ilham
bulaqları axıb... Əbədiyyətə qovuşub. Əbədi aləmdə öz nuru
ilə hələ də işıq saçır, gənc yazarların gələcək yollarını
işıqlandırır.
I Aparıcı: İlyas Əfəndiyev zirvəsindən baxırıq... Gözlərimiz önündə bir -
birindən əsrarəngiz mənzərələr, təbiət lövhələri
canlanır...1939 - cu ildə ―Kənddən məktublar‖ adlı ilk povest
və hekayələr kitabı nəşr olunub yazıçıya böyük şöhrət
gətirmiş, İlyas Əfəndiyev zirvəsinə ilk cığır olmuşdur. Bu cığır
aydın yollara çıxmış, bu yollar zirvələrə qalxmış, görkəmli söz
ustadını Azərbaycanın Xalq yazıçısı, Respublika Dövlət
Mükafatı Laureatı, ―Şöhrət‖ ordenli sənətkar, xalqın, elin,
obanın sevimlisi etmişdir...
II Aparıcı: Zirvə yolları ilə addımlayırıq. Bu yollarda qarşımıza Nərmin,
Kamran, Alxan, Sədəf, Adil, Xosrov, Səriyyə, Atayev,
Həsənzadə, Natəvan, Nargilə, Valeh, Sarıköynək ... çıxır... Bu
yollar bizi ―Söyüdlü arx‖ın yanına gətirir, ―Körpüsalanlar‖la
görüşdürür. Addımladıqca ―Dağlar arxasında üç dost‖ əl edib
bizi salamlayır. Bu yolların hər qarışı, hər daşı elə bil
məhəbbətdən yaranıb. Bizi sevməyə, sevilməyə, dostluğun,
məhəbbətin qədrini bilməyə, səadəti göz bəbəyi kimi
qorumağa çağırır.
I Aparıcı: İlyas Əfəndiyev zirvəsindən baxırıq. .. Bu zirvə bizi
Azərbaycan Milli Dram Teatrına səsləyir... Elə teatra ki, sanki
görkəmli sənətkarın bahadır çiyinləri üstündə ucalmışdır.