Azərbaycan toponġMLƏRĠNĠn ensġklopedġk lüĞƏTĠ
Yüklə 4,15 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Kiryaqanıt
404
qurĢaqdadır. YaĢayıĢ məntəqəsi XIX əsrin ikinci yarısında Rusiyanın köçürmə siyasəti ilə əlaqədar rus kəndlilərinin Azərb.-da yerləĢdirilməsi nəticəsində Nağaraxana adlı yerdə salınmıĢ və Madiyevka adlandırılmıĢdı. Sovet hakimiyyəti illərində kəndə S.M.Kirovun Ģərəfinə Kirovka adı verilmiĢdir. Memorial toponimdir. Kirovkənd oyk, mür. 1. Qax r-nunun Ġlisu i.ə.v.-də kənd. Kürmük çayının sahilində, BaĢ Qafqaz silsiləsinin c. yamacındadır; 2. Saatlı r-nunun eyniadlı i.ə.v.-də kənd. Muğan düzündədir; 3. Ucar r-nunun eyniadlı i.ə.v.-də kənd. ġirvan düzündədir. Sovet hakimiyyəti illərində bu yaĢayıĢ məntəqələri sovet partiya və dövlət xadimi S.M.Kirovun Ģərəfinə belə adlandırılmıĢdır. Memorial toponimdir. Kirs hidr., sadə. Xocavənd r-nu ərazisində min. bulaq. ĠĢxan çayının dərəsində yerləĢir. Soyuq sulu, azdebitli turĢ bulaqdır. Bulaq yaxınlığındakı Kirs dağının adı ilə adlanmıĢdır. Kirs "yumru, ĢiĢ" deməkdir.
çayının suayrıcıdır. Hün. 3380 m. Güman etmək olar ki, oronim Kirnaqamıt adının təhrif formasıdır və "yana əyilmiĢ, kənara çıxmıĢ" mənasındadır.
sahilində, Gəncə-Qazax düzənliyindədir. Tarixi mənbələrdə kəndin adı Krzan variantında da qeydə alınmıĢdır. Bəzi tədqiqatçılar oykonimi Kür çayının adı ilə əlaqələndirərək "Kür sahili, Kür qırağı" kimi izah edirlər. Lakin tədqiqatçıların araĢdırmalarına görə, kəndin əsl adı Kürsandır. Kəndin sakinləri udinlər olmuĢdur. XIX əsrə aid arxiv sənədlərində Kürsanda cəmi 32 udin ailəsinin yaĢadığı göstərilir. Kürs qədim türk dillərində "yad, qohum olmayan" mənasında iĢlənmiĢdir. Deməli, oykonim "yadlar, qohum olmayanlar" mənasındadır. Ruslarda Kirsanov soyadı və Tambov vilayətində bu soyadla bağlı Ģəhər də qeydə alınmıĢdır. KiĢ oyk, sadə. 1. Xocavənd r-nunun eyniadlı i.ə.v.-də kənd. Qarabağ silsiləsinin ətəyindədir. QiĢ (QiĢi) variantında da qeydə alınmıĢdır. 1992-ci ildən kəndin adı Kis kimi rəsmiləĢdirilmiĢdir; 2. ġəki r-nunun eyniadlı i.ə.v.-də kənd. KiĢ çayının sahilində, dağətəyi ərazidədir. Qədim yaĢayıĢ məntəqələrindəndir. Alban tarixçisi Movses Kalankatlının "Alban tarixi" əsərində adı Kis kimi çəkilir. Onun yazdığına görə, ilk xristian missionerlərindən biri olan Yenisey təqr. 74-cü ildə Uti vilayətinin Kis kəndinə gəlib kilsə tikmiĢdir. Bu, bütün Cənubi Qafqaz ərazisində ilk xristianlıq məbədi idi. Kilsə əvvəllər burada mövcud olmuĢ qədim sitayiĢ yerində tikilmiĢdir. Kiş fars dilində "kult, sitayiĢ yeri" mənasındadır. Erkən orta əsrlərdə Albaniyada (indiki Ġsmayıllı və Xocavənd r-nları ərazisində) KiĢ adlı baĢqa obyektlər də qeydə alınmıĢdır.
sağ qoludur. Mənbəyini BaĢ Qafqaz silsiləsindəki Seyidyurd dağının c. yamacından (2900 m. yüksəklikdən) ahr. Cənubi Qafqazın on selli
405
çaylarndandır. Yuxarı axınında Damarçın (Damarcıq) adlanır. KiĢ kəndinin adı ilə adlanmıĢdır. KiĢt or., sadə. Quba r-nu ərazisində dağ. Əsli KeĢtdir. Bəzi tədqiqatçılara görə, oronim Ġran mənĢəli keş/kaşt sözündən olub, "əkin sahəsi, Ģum yeri" deməkdir. Dağın maili yamaclarında əkin sahəsi olduğuna görə ona belə ad verilmiĢdir. Türkmənistandakı KiĢtan və Ġrandakı KeĢtan toponimlərini də keĢt sözü ilə bağlayırlar.
silsiləsinin ətəyindədir. Belə güman edilir ki, oykonimin əsli Qılınbi olmuĢdur. Oykonim talıĢ dilindəki qılın (sıx) və bi (heyva) sözlərindən düzəlib, "heyvalıq, heyva ağaclarının sıx olduğu yer" mənasındadır. YaĢayıĢ məntəqəsi heyva ağaclarının çox olduğu ərazidə salındığı üçün belə adlandırılmıĢdır. Oykonimi "kol dibi", "kol-kosdan kənar yer" mənalarında da izah edirlər. Koxanəbi oyk, sadə. Tovuz r-nunun Əsrik Cırdaxan i.ə.v.-də kənd. Əsrik və Zəyəm çayları arasında, dağlıq ərazidədir. YaĢayıĢ məntəqəsi keçmiĢ Ocaqlı kəndindən çıxmıĢ ailələrin məskunlaĢması nəticəsində yaranmıĢdır. Kəndin adı koxa (kovxa) və Nəbi (Ģ.a.) sözlərindən ibarət olub, "kəndxuda Nəbiyə məxsus" mənasındadır. "Kəndxuda" sözünün sinonimi olan kovxa XVI- XIX əsrlərdə Azərb.-da və qonĢu ölkələrdə inzibati vəzifə olmuĢdur. Kovxalar mahal bəyinə tabe idilər. Hər kəndin ayrıca kovxası olurdu. Bu kənd də tabeliyində olduğu kovxanın adını daĢıyır. Koxoir or., mür. Quba r-nu ərazisində dağ. Cimi çayı ilə Babaçayın suayrıcıdır. Hün. 1776 m. Dağın adının əslinin Kuyəxir olduğu göstərilir. Tədqiqatçılara görə, oronim tat dilindəki ku (dağ) və xür (dumarı) sözlərindən düzəlib, "dumanlı dağ" deməkdir. Kokolos oyk, sadə. Astara r-nunun eyniadlı i.ə.v.-də kənd. Lənkəran ovalığındadır. Kokalos variantında da qeydə alınmıĢdır. Kəndi XIX əsrdə Lənkəran qəzasının Butasar kənd icmasına məxsus bir neçə ailə daimi yaĢayıĢ məntəqəsinə çevirmiĢdir. Oykonimin koko/koka (qədim türk dillərində "vəhĢi", "qəzəbli, quduz") və los/lüs (talıĢ. "çölpiĢiyi") sözlərindən ibarət olub, "vəhĢi çölpiĢiyi" mənasını bildirdiyi güman edilir. Yəqin ki, kəndin ərazisində vaxtilə bu heyvanlar göründüyü üçün ərazi belə adlandırılmıĢdır.
dillərindəki kola ("səs-küylü"; "üzüaĢağı axan") və bağ (qol, hissə) komponentlərindən düzəlib, "üzüaĢağı axan çay qolu" mənasındadır. Qarqar çayını əmələ gətirən kiçik dağ çaylarından olduğu üçün belə adlandırılmıĢdır. Kolanı oyk, sadə. 1, Hacıqabul r-nunun Abdulyan i.ə.v.-də kənd. Kür çayının sahilində, ġirvan düzündədir. Kənd vaxtilə Cavad qəzasında yaĢamıĢ kolani tayfasına mənsub 71 ailənin Toyuqplov adlı qıĢlaq yerində məskunlaĢması nəticəsində yaranmıĢdır; 2. Salyan r-nunun Qarabağlı i.ə.v.-də kənd. Düzənlikdədir. XIX əsrdə Dağ Kolanı adı ilə QuĢçu-ġamaxı yolu üstündə
Yüklə 4,15 Mb. Dostları ilə paylaş:
|