Azərbaycanın böyük şairi Xəlil Rzanın bizim xalqın mədəniyyətinin inkişafında böyük
Yüklə 2,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- XƏLİL RZA ULUTÜRK
- Bakı, 14 noyabr 1965 46 XƏLİL RZA ULUTÜRK
44 XƏLİL RZA ULUTÜRK SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ Sizi gül toxumu tək öz əlimlə səpirəm Arzu yağışlarında çimən
Azərbaycana! 1964 HƏYAT DÜŞÜNCƏLƏRİ Sən elə bilmə ki, köçdüyüm zaman Dünyadan bir yolluq köçəcəyəm mən. Bir dəfə ölüncə, bəlkə min dəfə Ölümü tapdayıb keçəcəyəm mən! Bir gün öz yanında görməsən məni, Çıx yaşıl bağlara quşları dinlə! Okean qüdrətli Araz nəhrini Saxlamaq istəyən daşları dinlə! Dinlə küləkləri, küləklərdəyəm! Ürəklərdən soruş, ürəklərdəyəm! Bütün ulduzlarda, bütün çaylarda, Bütün güllərdəyəm, çiçəklərdəyəm. Buludu şimşəklə parçalayaraq, Zülməti nur ilə boğacağam mən! Qərbdə ulduz kimi batsam, Şərqə bax: Şərqdən günəş kimi doğacağam mən! Qanadlanacağam sənin yanına, Qışla əlbəyaxa ilk bahar ilə. Savalan dağının zirvələrindən Qərbə, Şərqə düşən şüalar ilə!
45 İtibbatmaq üçün yaranmamışam. Dünənəm! Bugünəm!
Gələcəyəm mən! Bir gün bu dünyadan getsəm də, nə qəm, Dünyaya təzədən gələcəyəm mən!
Ocağın üstünə əyilib başı, Silir gözlərini hərdən, Yaxşı bax. Birdən od üstünə düşür göz yaşı, Birdən alov tutub odlanır ocaq. Biləyi çirməkli, əli oxlovlu, Qaməti qocalmış çinarlar kimi. Ananın birçəyi qarlıqırovlu, Bala gendən baxır günahkar kimi. Fikir ver... alışıb yanan oduna Bir vaxt ağac idi – bahar vüqarlı. Mənim anam kimi boylubuxunlu Mənim anam kimi şirin nübarlı. Anaya bənzəyir odun xilqəti, Anaya bənzəyir bu yanan ocaq. O da anam kimi aşkar, xəlvəti Kül oluncayadək alovlanacaq! Köksümdə qalanıb ocaq elə bil, Baxıram... başıma dünya dolanır. Ata ocağında yanan od deyil, Ata ocağında analar yanır. Bakı, 14 noyabr 1965 46 XƏLİL RZA ULUTÜRK SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ DAĞLARA QALXIRAM Dağlara qalxıram... dağlar tərtəzə, Nə qədər cavanmış bu qoca dağlar. Qırmızı fincanlı lalələr təzə, Çəmən süfrəsində qədəh bulaqlar. Hər gümüş şəbnəmə bir qızıl şüa Zər çəkir... dayanıb dağ keşiyində. Körpə bənövşələr gedib yuxuya, Uyuyur dağların gül beşiyində. Vəhşi qızıl gülün şehi qırmızı, Ağ gülün hüsnündə ağ günlər yaşar. Mən seyrə daldıqca gülzarımızı, Dəniz ürəyimlə dağ qucaqlaşar. Baxıram ağ saçlı şəlalələrə, Tökülən,
sökülən, gülən şəlalə. Ayağı altında uçurum dərə, Zirvəli dağlardan gələn şəlalə. Sıçrayan qətrələr fişəngə bənzər, Qətrələr şəfəqdən od tutub yanar. Düşdükcə ətrafa zərlər, zərrələr, Çiçək sırğalanar, gül sırğalanar. Fikrim – dağ qartalı hissim – asiman. Elə bil dünyaya hökmdaram mən. İstəsəm,
yapışıb bir sal qayadan Dağları ovcumda qaldıraram mən. 47 Döşü zirehzireh qırçın qayalar Boranla, tufanla çox güləşibdir. Yüz yerdən yaralı yalçın qayalar Əsr ilə, zamanla pəncələşibdir. Saçları ağarmış sərkərdələr tək Dağlar dayanmışdır müəzzəm, mətin. Gör nələr düşünür dağ boyda ürək; Dağlar heykəlidir əbədiyyətin. Süzülür qar suyu qarın altından, Dupduru, tərtəmiz o sulara bax. Tərlan çolpasını qanadlandırıb Yuvadan çıxaran arzulara bax. Seyr et hərdən qopan qasırğaları. Ona bəxş etmişəm qüdsiyyəti mən. Özüm yaratmışam sanki baharı, Özüm yaratmışam təbiəti mən. Mənəm bu dağların ilk hökmdarı, Yansın ildırımlar, Od tutub yansın! Suya çəkmək üçün od qılıncları Bulaqlar yanımda hazır dayansın! Bura Çənlibelə oxşayır bir az, Bəli!
Mərd oğullar oylağıdır bu. Qızaran laləzar çəmənə sığmaz, Nigarın gəlinlik yaylığıdır bu. Bir əlində mizrab, birində mizraq, Əsrlər dalından gəlir Koroğlu.
48 XƏLİL RZA ULUTÜRK SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ Dağların başından qanadlanaraq Şığıyır böyük bir sabaha doğru. Savalan, Şah dağı, Çənlibel, Qoşqar... Dağlarımdaşlarım – çiyinçiyinə, Yeriyir, alnında qırışsız vüqar Min ilim, min əsrim Böyük bir Günə. Nədir bu təlatüm, nədir bu tufan? Dağlarda iğtişaş qoparan mənəm. Babəki, Nəbini, qoç Koroğlunu Özüylə sabaha aparan mənəm. Mən ki, kainatla qucaqlaşmışam Deyin dağlarmıdır məni coşduran? Yoxsa mənim arzumdiləklərimdir Bu qoca dağları cavanlaşdıran?
İllər gəlib keçsə də Yaddan çıxmır o görüş. Göbək qanım elə bil Həmən yerə tökülmüş. Gözlərimin ağına, Qarasına bükülmüş O qayalar – qızıldır, Qaya gülləri gümüş. Ələsgər ocağının Alayanıq daşı da Doğmalıq atəşidir Ürəyimin başında.
49 Qonaq çağırdı İslam – Ələsgərin nəvəsi. Saz çaldı... Hər telində Bir sevinc şəlaləsi. Qonaq çağırdı Həbib – Ələsgər yetirməsi. Saz çaldı... Ömrüm boyu Qulaqdan getməz səsi. Şair İsmixan ilə Harda görüşdük? Toyda. Boyu bir az balaca, Ürəyi dağlar boyda. Şeiri, sözü, nəğməsi – Gündoğan xəzinəsi. Göy – sazının pərdəsi, İldırım – zənguləsi. Hələ şair Haqverdi Sal qayalar tək mətin. Möcüzə övladıdır O, bizim təbiətin. Hər kişinin yadında Yüz min bayatı, dastan. Hər kişinin həyəti Qayalıqda gülüstan. Hər kişinin qapısı Açıq yaxına, dosta. Hər evdə saz dillənər Gahdan gur, gahdan asta. Sehirləyər hər kişi Səni məhəbbətilə. Min süfrəyə sığmayan Könül səxavətilə.
Yüklə 2,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|