237
frengi Bax: franq
Frəngistan Bax: Franqistan
frənk Bax: franq
frişdə Bax: friştə
friştə (-dir, -ninq, -gə, -ni, -də, -dən, -m, -mə, -mni. -nqninq, -nqni, -si, -sin, -
miz, -lər, -lərdir, -lərdirlər, -lərninq, -lərgə, -lərni, -lərdə, -lərdən, -lərdəndir, -lərim,
-lərinq, -lərinqni, -lərinqdən, -ləri, -ləridirlər, -lərininq, -lərinə, -lərin, -lərində, -
lərindən) // frişdə (-lər, -lərninq) ism. (frs.) – mələk: Friştə (elçisi) sövünçlüx
berməxninq – Ağabus. Sevinc bəxş edən mələk Aqav. Friştələrninq başı, ağası.
Mələklərin başçsı, ağası.
-Nedir çektiri friştələrninq?
-Yaratılganları dırlar Tenqrininq da dırlar barlıx tensizlər, kendi tügül
ölümsüz, kendi erkli, boyuna buyruxçı, teşkirilgən da çövrələngən da
xuluxçıdırlar Tenqrininq, xizmetkarlar canlardırlar, yasaxlılar, cuğap
etkənlər da yeberilənirlər (yeberilirlər) xizmetkarlıxqa da saxlavuçılardırlar
dünyağa da dırlar ottanlar da yarıxtanlar. Da alarda dırlar devlər ki, edilər
friştələr da bularğılandılar yaman öktəmlik bilə da tökündilər da boldular
oğullar xaramğuluxnunq da tas bolmaxnınq. Da xan, ulusu alardan – “bu
berir anqa” ki, atlandı şaydan da idi “bu berir Tenqrigə” da boldu xarşı
Tenqrigə.
-Mələklərin özəl xüsusiyyətləri nədir?
-Onlar Tanrınn yaratdıqlarıdır və vücudsuz məxluqlardırlar, onlar özləri
özlərindən ölümsüz və müstəqil deyillər, öz talelərini özləri təyin etmirlər, dəyişkən
və məhduddurlar, Tanrınn xidmətçiləridirlər, xidmətçi ruhlardırlar, üzərlərinə
vəzifə yüklənib və buna görə məsuliyyət daşıyırlar və xüsusi tapşrıqlarla
göndərilirlər, dünyanın qoruyucularıdırlar və onlar od və işıqdan xəlq edilmişlər.
Aralarında divlər (cinlər) də var ki, əvvəl mələk olmuş, sonra qürurları üzündən
yollarını azdıqlarından qovulmuşlar və şərin, ölümün carçısına cevrilmişlər. Onların
içərisində ən böyükləri olan Şeytan tanrıya şər atmış və özünü ona bərabər tutmaq
istəmişdir.
friştəğabed // friştəğabed // hreşdabed (-lərninq, -ləri) ism. (orta fars) – baş
mələk Müq. et: hreşdağabed
frisytəgəbed Bax: friştəğabed
friştələn ~ fel. – mələyə çevrilmək: Friştələnəcəxəmmen. Mələyə
çevriləcəyəm.
friştəlix (-ninq, -lərninq) ism. – mələklik, mələk funksiyası, mələk “peşəsi”
fuçı ism. – çəllək: Eki fuçı çağır. İki çəllək çaxır.
G
gabud // qabud sif. – mavi
gələci (-ninq, -ni, -dən, -mdə, -si, -sin, -lər, -lərni, -lərinqninq, -lərinqni, -ləri)
ism. – söz, söhbət, nitq, söz-söhbət, avaz: Biy çıxtı köktə da kökrədi da kendi
yarğular başxa gələcidən (1 Pad. 2: 10). Rəbb göylərə yüksələrək kükrədi və Özü
238
sözsüz-söhbətsiz mühakimə edəcəkdir. Yoxsa aytıyım: şahat ki, işitmədilər?
Artıx ki barça dunyağa bardı sözləri alarnınq da uçlarına dunyanınq gələciləri
alarnınq (Rom. 10: 18).
Lakin soruşuram: məgər onlar eşitmədilər? Əlbəttə ki, eşitdilər:
«Avazları bütün dünyaya yayıldı,
Sözləri yerin ucqarlarına çatdı».
Yoxtur sözlər da yoxtur gələcilər, xaysılarınınq ki işitilməgəy avazları
alarnınq. Barça yerdə çıxtı avazı alarnnq, çax xırığına dunyanınqdır gələciləri
alarnınq // Dügül sözlər da dügül gələcilər, xaysınınq ki işitilməgəy avazı
alarnınq. Barça dunyağa çıxtı sözü anınq, dunyanınq üçünə dirədir gələciləri
anınq (Məz. 18/19: 4-5).
Amma avazları bütün dünyaya yayılır,
Sözləri yerin ucqarlarına çatır.
Allah günəş üçün göylərdə çadır qurur,
Günəş gərdəyindən bəy kimi çıxır,
Qaçışa çıxan bir igid kimi şad olur.
Axtırğay yürəkim menim gələcilərinqni ( buyruxunqnu) seninq yaxşı da
aytıyım işimni menim xanğa // Axtırsın yürəkimiz bizim söz yaşı da tillərimiz
bizim aytsınlar işlərin köktəgi xannınq (Məz. 44/45: 2).
Qəlbim yaxşı sözlərlə çağlayır,
Qoy şeirlərimi padşahıma söyləyim,
Dilim mahir bir xəttatın qələminə oxşayır.
Özgə gələcələri arasına anı işittim ki, aytıy edi: “Kiçkiy manqa aytıyır ki”.
Onun bütün söz-söhbətləri içərisindən onun belə dediyini eşitdim: “Kiçiy mənə
demişdir ki”. Bir söz gələci bolmağay. Heç bir söz-söhbət olmamalıdır.
gələci et ~ fel. – söhbət etmək: Kelip Oluxna Ohan xatunu; alnına turup,
gələci etiyir edim Ohan xatunu bilə. Ohanın arvadı Oluxna gəldi, mən Ohanın
arvadı ilə qarşı-qarşıya durub söhbət etdim.
gələcili Bax: tilçi
gələcisiz sif. – sözsüz-söhbətsiz
gələg (-bilə, -dən) // gələk (-tən, -lər, -lərni) ism. – kələk: Aldı gələg bilə da
kləməs xaytarmağa. Kələk ilə alıb, indi qaytarmaq istəmir. Aytıp edim gələgdən
( gələktən). Kələk işlədərək dedim.
gərdan (-ına, -ın) ism.(< azərb.< frs.) – gərdən, boyun: Biy tocrudır da
yançar gərdanın yazıxlılarnınq (Biy artardır da uvatır erinçakin yazıxlınınq
gərdanına) // Eyəmiz könüdür da uşatır erinçəkni yazıxlılardan (Məz. 128/129:
4). Rəbb isə adildir, pislərin boyunlarının buxovlarını qırdı.
gərvən Bax: kərvən
gəzi ism. və sif. – ipək paça növü: Gəzi çarşov. Gəzi çarşaf. Gəzi çibinlik.
Gəzi pərdə. Gəzi kölmək. Gəzi köynək.
geç ~ fel. (azərb.) – keçmək, köçmək: Rəhmətli Filip xardaşım yamrucaqtan
zabun olduqtan sonqra gördü ki, Tenqrininq emiri geldi geçmə bu dünyadan.
Rəhmətlik qardaşım Filip birtərəfli iflic ilə xəstələndikdən sonra Tanrı
buyuruğunun üzərinə çökdüyünü və bu dünyadan köçmək vaxtınn gəldiyini gördü.
Bax: keç ~
Dostları ilə paylaş: |