Bəxtiyar tuncay

 
239 
gel ~ Bax: kel ~ 
Gelesdianos  x.  ism.  (yun.)  –  I  Tselestin  422-432  –  ci  illər  arasında  Roma 
papası olmuş  şəxs:  Parsum  Asori  sordu  Gelesdianos  papadan  Rimanınq:  “Ne 
yöpsünürsen açı ötmək bilə da suv xatıştırğan çağır bilə tumnı?” Da ol ayttı: 
“Egər  kimesə  andan  tum  alsa  da  mardiros  bolsa,  Nesdornunq  xarğışın 
xoyarmen üsnə anınq da tağumğa arzani etmən anı”. Aşşurlu (assuriyalı) Brsun 
Poma  papası  Tselestindən  soruşdu:  “Sən  acıdılmış  çörək  və  su  ilə  qarışdırılmış 
çaxırla keçirilən ibadəti necə qəbul edirsən?”. O (papa) dedi: “Əgər hər kəs ki bu 
ibadəti  edər  və  əzabkeş  olar,  onun  üzərinə  Nestorun  lənətini  göndərər  və  onun 
basdırılmasına icazə vermərəm. 
Gelibolu x. ism. – Kiçik Asiyada şəhər 
genə Bax: yənə 
genç Bax: inək 
Geraqos Bax: Girağos 
gerçektən (azərb.) - gerçəkdən 
gergerdan Bax: kərgədən 
Gesaria  //  Gesariya  //  Gesariu  .  x.  ism.  (lat.)  –  Qeysəriyyə,  ürkiyədəki 
Kayseri şəhəri: Gesaria axpaşı. Qeysəriyyə diyakonu. 
Gesariu Bax: Gesaria 
geskeçə ism. – 1. gecəyarı; 2. şimal, quzey: Marğos avedaraniç geskeçəninq 
ündəlir. “İncil” katibi Mark şimallı adlandırılr. 
geskün ism. – cənub, güney: Luğas “ölüdən turmax” ündəlir, geskünnünq 
ülüşü.  “İncil”  katibi  Lukanı  “ÖlüləR  aləmindən  dirilən”  adlandırırlar  və  onun 
bölgəsi cənubdur. 
Get (-lərninq) Bax: Getar (-nınq) 
Getar (-nnq) // Getaru (-dır) x. ism. – Kidar. Bibliyaya görə Həzrət İbrahimin 
(ə)  böyük  oğlu  İsmayılın oğlu  və ondan törəyən  xalqın  adı. Şərqdə  (Albaniyada  // 
Arranda)  qara  çadırda  yaşadığı  söylənilir.  Musa  Kağankatlı  özünün  “Alban 
ölkəsinin  tarixi”  kitabında  albanları  və  “Şimal  xalqlarını”  (hunları  və  xəzərləri) 
kidarlardan  hesab  edir:  Böləkləri  da  avluları  Getlərninq  (Musa  Kağankatlının 
“Alban tarixi”ndən ?) Kidarın (Kedar övladlarının) ərazi və sahələri. Babamiznınq 
atı  Getarudır  //  Babamizninq  atı  boluptır  Getaru.  Da  Ismayeldən  Türk  da 
Tatar, xaysı ki çıxıptır Sbpahan kermənindən. Ulu babamızın adı Kidar idi. Və 
Türk və Tatar da İsmayıldandır, ki İsfahan şəhərindən çıxıblar. 
Getaru Bax: Getar 
Getron  I  x.  ism.  –  Kedron.  Fələstində  çay:  Çıxti  Erusalem  şəğərindən 
aşagerdləri  bilə  ari  yanğa  suvnunq  Getronnunq.  Şagirdləri  ilə  birlikdə 
Yerusəlimdən (Qüdsdən) Kedron çayının araxsına doğru yola  çıxdılar.  
Getron  II  x.ism.  –  şəxs  adı:  Ol  şəhərdə  bir  dövlətli  adam  bar  edi,  atı 
Getron. O şəhərdə Kedron adlı dövltli bir  adam var idi. 
Gərgər Bax: Ğarğar 
gibik Bax: kibik 
gibroslu x. ism. – kiprli (qıprıslı), Kipr (Qıprıs) adasının sakini. 
giçi Bax: kiçi, kiçirək 

---

 
240 
gile (-gə, -ni, -lərini) // giley (-ininq, -inə, -in, -ini, -indən) // gili ism. (azrb.) – 
giley,  şikayət,  giley-güzar:  Giley  etərmen.  Giley-güzar  edirəm.  Gileyin  işittim. 
Şikayətini eşitdim. 
Giligiya  (-nınq)  x.  ism.  -  Aralıq  dənizi  sahilində  mövcud  olmuş  və  indiki 
Suriya və Türkiyə ərazilərinin bir qismini əhatə ermiş qədim ölkə və dövlət. Əhalisi 
əsasən aramilərdən ibarət olan bu ölkə Pamfila ilə Kappadokiya arasında yerləşirdi. 
Girağos (-nunq, -qa) // Kirağos // Geraqos x. ism. (yun.) – Albaniyada yayğın 
olan  kişi  adlarından biri.  Bu  adı  XIII  əsrin  məşhur  alban  tarixçisi  və ilahiyyatçısı 
Kirakos  Gəncəli  də  daşımşdır  ki,  müasirləri  arasında  daha  çox  vardapet  Girğos 
(Bax:  vardapet)  adı  ilə  məşhur  idi:  Girağos  vartabedninq  tüzgəni  “Ögüt 
Girağos  vartbedninq  ki  ne  türlü  kerək  xosdovanel  bolma  yazıxlardan”. 
Vardapet  Kirakosun  əsəri  “Günahlardan  necə  tövbə  etmək  lazım  oıduğu  barədə 
Kirakos vardapetin öyüdü.” Yaqub Girağos oğlu.  Yaqub Kirakos oğlu. 
Gison  (-nunq)  x.  ism.  –  Gişon.  Fələstində  çay.  Aralq  dənizinə  tökülür:  Et 
alarnı,  neçik  Matiamnı,  neçik  Sisaranı,  neçik  Apinni  axınlarına  (axınına) 
Gisonnunq (Məz. 82/83: 10). 
Başlarına gətir Midyanlılara etdiklərini,  
Qişon vadisində Sisranın, Yavinin başına gətirdiklərini 
Giurel // Givrel x. ism. (yun.) – Kiril. Xristian müqəddəslərindən biri: Heline 
xaniça  Jutanı  axpaş  alğışlattı  da  atın  Giurel  xoştu.  Xanbanu Helena Yəhudanı 
diyakon  təyin  etdi  və  ona  Kiril  ləqəbi  verdi.  Zamanında  Giurel  hayrabedninq 
Yerusalem şəhərininq. Yerusəlim (Qüds) şəhərinin patriarxı Kirilin zamanında. 
gizlən  ~  (-gən)  fel.  (azərb.)  –  gizlənmək:  Yaşınğan,  ya  örtülgən,  ya 
gizləngən. Yaşmalanmış, ya örtünmüş, ya da gizlənmiş. 
gırçılda ~  (-maxı) fel. – xırçıldamaq 
gırçıldat ~ (maxı) // ğırcıldat ~ (-ıyır) fel. - xırçıldatmaq  
glabdon ism. (< azərb. < frs.) – gülabdan 
gorintoslu ism. – korinfli 
Goş  x.  ism.  –  Böyük  alban  (Azərbaycan)  mütəfəkkiri  Mxitar  Qoşun  ləqəbi: 
Vardapet Mixitar Goş. Vardapet Mxitar Qoş. Bax: vardapet və Mixitar 
goys // qoys sif. (aram) – bakirə Bax: gusanc 
goyslux // qoyslux ism. – bakirəlik 
Gögçə I Bax: Gokçə 
Gögçə  II  x.  ism.  –  albanlar  arasında  yayğın  şəxs  adlarından:  Gögçə  der 
Abraham oğlu. Keşiş İbrahimin oğlu Gögçə. 
Gokçə  x.  ism.  -  Göyçə.  Albaniyada  (Azərbaycanda)  göl  adı:  Gokçə  göltə. 
Göyçə gölündə. 
göl  ism. – göl: Biy  Isus  Kristos,  çövrəxi  tatlılıxnınq,  yarlığan  üstümüzgə, 
gölü sövünçlüknünq, saxla bizni yazıxtan yürəkləngəninqdə seninq da yerləştir 
bizni  fərahlikinə  menqilik  tirlikninq.  Ya  rəbbimiz  İsa  Məsih,  ey  xeyirxahlıq 
qaynağı, bizə rəhm et, öz dəniz (göl) qədər böyük sevincimiz və qəzəbimiz  zamanı 
bizi günahlardan qoru və bizi əbədi həyata qovuşdur. Gokçə göltə. Göyçə gölündə. 
gölgə Bax: kölgə // köləgə 
göllü sif. – göllü: Etti anabadnı göllü suvlar yığını bilə (Məz. 106/107: 35). 
Səhralıqları bol sulu göllü yerə çevirdi. 

---