Beyn əlxalq Çay Hövzələrinin Ətraf Mühitinin Qorunması (BÇHƏMQ) Müqavil ə №2011/279-666
Yüklə 1,19 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- M aşınqayırma sənayesi
- Kənd təsərrüfatı məhsulları
- Şəkil 2.5. Qoşqarçay hövzəsində dəmir Şəkil 2.6. .Qoşqarçay dərəsində
- Cədvəl 2.7. Gəncə-Qazax iqtisadi rayonunda tikintisi planlaşdırılan kiçik su elektrik
49
Gədəbəy ərazisi qızıl, uran, mis və digər əlvan metallarla zəngindir. Qızıl yatağı 1858-ci ildə Siemens qardaşları tərəfindən kəşf edilib. Hazırda ərazidə təxminən 2000 nəfərin işlədiyi qızıl zavodu f
əaliyyət göstərir.
Daşkəsən rayonu ərazisində yerləşən "Çovdar" qızıl yatağının istismarına 2012-ci ildə başlanılmışdır. 1966- cı ildə Göygöl rayonunun Çıragidzor mədənində (1985-ci ildən isə “Rizvan” MMC) mərmər istetsalına başlanılmışdır. Müəssisənin istehsal gücü ildə 3000m3 –dir. Mərmər karxanası “Rizvan” MMC- də 2008-ci ilin 6 ayı ərzində 1120 ton mərmər blok, 1237 ton mərmər qırıntıları, 131 ton mərmər lövhəsi istehsal edilmişdir [Mənbə :İEN].
Ermənistan ilə sərhəddə yerləşən "Daşsalahlı" ərazisində Rusiya-Azərbaycan birgə müəssisəsi olan "Azrosprominvest" tərəfindən metallurgiya sənayesinin əsas komponenti olan bentonit istehsal olunur. Keyfiyyətinə görə Azərbaycan bentoniti çox yüksək qiymətləndirilir Bu müştərək müəssisəyə 2,7 milyon $ investisiya qoyulmuşdur. "Azrosprominvest"-in istehsal gücü ildə 245 min tondur. Rusiya metallurgiya bazarının 90%-ini bentonitlə bu müəssisə təmin edir M aşınqayırma sənayesi: cihazqayırma müəssisələri, rabitə təchizatı, maşın təmiri və kənd təsərrüfatı maşınlarının istehsalı ilə məşğuldur. E nergetika sənayesi: ərazidə Gəncə, Şəmkir və Yenikənd su elektrik stansiyaları fəaliyyət göstərir.
Gəncə şəhərində kimya sənayesi zavodları kükürd turşusu, potaş gübrələrini istehsal edir.
Ərazinin yüngül sənayesi yerli xammal (Dəliməmmədlidə pambıq parça, Gəncə, Qazax, Daşkəsəndə pambıq və yun parça və xalça istehsalı müəssisələri) istehsalından ibarətdir. Kənd təsərrüfatı məhsulları: yeyinti sənayesi müəssisələri, ət və süd məhsulları, konservləşdirilmiş məhsullar, şərab, konyak və s. istehsal edilir.
Əsas inşaat müəssisələri: iri panellər, dəmir-beton, kərpic, mərmər istehsal edən zavodlardır(Azqiprovodxoz)
Şəkil 2.5. Qoşqarçay hövzəsində dəmir Şəkil 2.6. .Qoşqarçay dərəsində filizi hasilatı (Daşkəsən) mərmər hasilatı (Daşkəsən) 50
2.7 Hidroenerji istehsalı
Ötən əsrin 30-40-cı illərində çaylar üzərində kiçik su elektrik stansiyaları tikilmişdir. Məsələn, Qoşqarçayda gücü 50 kVt olan su elektrik stansiyası tikilmişdi. Bu Zagala kəndindən (mənsəbdən 63 km) aralı yerləşir. Dəmir-beton bəndın uzunluğu 15 m, yalın eni 1,5 m, basqı isə 3 m-dir. Bənddən aşağıda su elektrik stansiyasının fəliyyəti üçün kanal elə çəkilmişdir ki, istifadə olunan su yenidən Qoşqarçaya qayıdır.
Zurnabad kəndi ərazisində 1927-ci ildə kiçik su elektrik stansiyası tikilmişdir. Bəndinın uzunluğu 25 m, eni 1,5 m, basqı isə 1,5 m-dir. Su anbarının həcmi 900 m 3 -
yenidən Gəncəçaya qayıdır. 1953-cü ildə Kür çayı üzərində Mingəçevir su elektrik stansiyası tikiləndən sonra kiçik su elektrik stansiyaları əhəmiyyətini itirdi və onların fəaliyyəti dayandırıldı. Hazırda, ekoloji təmiz enerji mənbələrinin-kiçik çayların hidravlik güc potensialından istifadə edən yeni kiçik SES- lərin tikintisi planlaşdırılır (Cədvəl 2.7).
stansiyalarının texniki və iqtisadi göstəriciləri Rayon
Çay SES
№ Gücü
(MVt) Su
ötürm ə qabiliyy ə ti, m
3 /s
Basqı, m Borunun uzunluğu, km-l
ə Diametri, m-l ə
G əncəçay
GQG-1 2,0
4,57 149,60
1x1,30 2,00
GQG-2 3,4 4,57
84,40 1x1,25
2,00
GQG-3 3,0
4,57 74,40
1x1,10 2,00
GQG-4 2,8 4,57
69,50 1x1,15
2,00
Qoşqarçay GQG-5 4,0
1,90 99,30
1x1,30 1,00
GQG-6 4,0 1,90
99,30 1x1,45
1,00
GQG-7 3,0
1,90 74,40
1x1,05 1,00
GQG-8 3,0 1,90
74,40 1x1,20
1,00 C əmi: Göy-Göl ərazisində
8 25,2
Ağstafa Ağstafaçay GQA-1
2,8 10,70
29,60 1x1,40
1,20
Coğazçay GQA-2 0,9
0,95 107,10
1x1,20 0,80
C əmi: Ağstafa ərazisində
2 3,7
Tovuz Tovuzçay GQT-1
1,8 1,50
145,20 1x0,7
0,80
GQT-2 4,0
2,50 181,80
1x0,,95 0,80
Yüklə 1,19 Mb. Dostları ilə paylaş:
|