Biz dünyanın bioloji müxtəlifliyinə real, ölçülə bilən
Yüklə 1,62 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Qarabel siyənək Black - backed Shad
- QIZILBALIQKİMİLƏR - SALM ONS
BİOLOJİ MÜXTƏLİFLİK: Xəzərin əsrarəngiz balıqları /
BIODIVERSITY: A m a z in g C a s p ia n F is h e s Qarabel siyənək Black - backed Shad Alosa kessleri kessleri Qarabel siyənək Xəzər dəni zində yaşayan və Alosa Kessleri cinsindən olan Xəzər siyənəklərinin ən böyüyü olub, uzunluğu 22-46 sm, kütləsi 170-1200 q olur, 7-8 il ömür sürür. Qarabel siyənək yırtıcı balıqdır. Kilkə, aterina, xul balığı və digər xırda balıqlarla qidalanır. Başqa siyənək növlərindən fərqli olaraq qarabel siyənək keçici balıqdır. Kürü tökmək üçün o, əsasən Volqa, nadir hallarda isə Ural çayına girir. Qarabel siyənək Xəzərin hər yerin də yayılmışdır. Maraqlıdır ki, yırtıcı balıq oldu ğuna baxmayaraq, qarabel siyənək və onun körpələri bölgə, sıf, naxa balıqları, bəzi hallarda isə suitilər və balıqtutan quşlar (Qarabattaq, ağ vağ və b.) üçün qida mənbəyidir. Qarabel siyənək qış aylarında C ənubi X əzərd ə su s ə th in d ə temperaturun 8°C-dən aşağı düşmə diyi sahələrdə yaşayır. O, aprelin əvvəlində suda temperatur 9-13°C olduqda Xəzərin qərb sahilindən az aralı, Azərbaycan və Dağıstan sahilləri ilə hərəkət edərək Orta X əzərd ə görünm əyə b aşlay ır. This is the largest of all Caspian shad. The body length of m ature adults ranges from 22 to 46 cm at weights of 170 to 1,200 g. The life span of the species is seven or eight years. The black-backed shad is a p redator. It preys on kilkas, atherines, gobies and the young of other species. Unlike other Caspian shad, this species is diadromous. It enters the Volga and, less commonly, the U ral River for spawning. The black- backed shad is distributed th ro u ghout the Caspian Sea. Interestingly, although the black- backed shad is a predator, its young and even adults are prey to the beluga, sander, catfish and som e times even seals and ichthyophagous birds, such as the cormorant, w hite heron, and others. In winter, the black-backed shad stays in the South Caspian in areas where the surface water temperature does not go below 8°C. It appears in the Middle Caspian in early April at a water temperature of 9 to 13°C. The migration routes of the black- backed shad lie at a certain distance from the shores of Azerbaijan and Dagestan. However, as they move
/
BIODIVERSITY: A m a z in g C a s p ia n F ish e s Aprel, may aylarında isə şimala hərəkət etdikləri vaxt onlar sahilə yanaşırlar. north (in April-May), schools of black-headed shad come close to the shore. Cinsi yetişkənliyə 3-6 yaşında çatır. Başqa siyənəklər kimi bu siyənəyin ovu da qiymətli balıq növlərinin tora düşməsi ilə əlaqədar dayandırılıb. Tədqiqatlar nəticə sində müəyyən olunub ki, qarabel The maturation of the black-headed shad begins in the third year and ends in the sixth. Commercial fishing of the species, just as the other shad, is banned siyənək sürüləri azsaylıdır. Hazırda illik ovu 0,2-1,22 min ton arasın dadır. Əti çox yağlıdır. Hisə verilmiş və duzlanmış halda istifadə olunur. because of large quantities of other valuable species ending up in the nets. Judging from the results of experimental fishing in the South Caspian, recent catches of the species are small - 0.2 to 1.22 thousand tons. The diadromous black-headed shad is rather fat and is used in salted and smoked forms. To maintain the population of the species, its fishing is restricted at present.
101 BİOLOJİ MÜXTƏLİFLİK: Xəzərin əsrarəngiz balıqları /
BIODIVERSITY: A m a z in g C a sp ia n F is h e QIZILBALIQKİMİLƏR - SALM ONS Salmonidae Qızılbalıqlar təmiz və soyuq su sevirlər. Buna görə də planetimizin şimal zonasında geniş yayılmış və balıqlar sinfinin ən qiymətli növlərini özündə birləşdirən qrupdur. Qızılba- lıqları çəki kimi balıqlardan fərqlən dirən ən xarakter əlamət onların quyruq hissəsinin üstündə xırda piy üzgəcinin olmasıdır. Dünya sularında qızılbalıqların çoxlu miqdarda növləri yaşayır. Xəzər dənizində isə qızılbalıqlar fəsiləsinin 2 növünün nümayəndəsi - xəzər qızılbalığı və ağ qızılbalıq yaşayır. Xəzər qızılbalığı, xüsusilə onun Kür populyasiyası ətinin keyfiy yətinə, sürətlə böyüməsinə ve ölçüsünə görə qızılbalıqlar arasında birinci yerdə durur. Lakin az saylı olduğu üçün balıq ovunda ikici dərəcəli əhəmiyyət kəsb edir. Qızılbalıqlar olduqca maraqlı hə yat tərzi keçirir. Bütün həyatı boyu bədənlərinin rəngi bir neçə dəfə dəyişir. Xüsusilə çoxalma qabağı onların rəngi daha gözəl və parlaq olur. Qızılbalıqlar keçici balıq oldu ğundan çoxalmaq üçün dənizdən çaylara girərkən uzun məsafə (10 min kmdək) qət edirlər. Onlar kürülərini ancaq təmiz, oksigenlə zəngin və soyuq suyu olan çayların mənbəyinə tökür.
Bu qədər məsafəni qət etmək üçün balıqlar dənizdə olarkən intensiv Salmon belong to the most valuable species of fish and differ from carps by the presence of an adipose fin behind the dorsal one. Salmon are cold-loving fish and are widely distributed in the northern latitudes of our planet. There are many salmonid genera in the world, with only two of them inhabi ting the Caspian Sea (salmons and inconnus). The Caspian salmon is among the leaders in terms of size and the astounding quality of its tender meat of different shades of red to yellow. As regards their numbers, however, they are secondary in the Caspian Sea. Salmon are rather curious fish. Throughout the life cycle, their color changes. Normally silvery in the sea, they become reddish during spawning migrations and spawning itself. Sometimes, salmons enter rivers for breeding and ascend upstream cove ring enormous distances (up to 10 thousand km) to reach almost the very source where water is cold, absolutely pure and rich in oxygen. Salmon would spawn only under such conditions. It should be pointed out that the time between the onset of spawning migration (from the sea) and reaching the spawning grounds in the upper most course of the river is nine to ten months. During this period, salmon fast. On the way to the spawning 102 BİOLOJİ MÜXTƏLİFLİK: Xəzərin əsrarəngiz balıqları j BIODIVERSITY: A m a z in g C a s p ia n F is h e s qidalanır, əzələ və daxili orqanlarında çoxlu piy qatı toplayırlar. Çayın axarı əksinə 9-10 ay müddətində hərəkət edən balıqlar 3-4 m hündürlüyündə maneələri aşır, çoxlu enerji sərf edirlər. Bu vaxt onlar qidalanmır. Onlar bütün bunları nəsi artırmaq üçün edirlər. Qızılbalıqlar çox sürətlə üzən balıqlardır. grounds, salmon have to fight rapids and leap high falls. Leaping out of water to a height of 3 to 4 m, they negotiate these obstacles in order to procreate. There is hardly a fish which swims faster than salmon. Salmon always spawn in rapids with rocky or sandy bottom at a depth of less than 0.5 m. Qızıl balıqlar çayın sürətli axarında qumlu, çınqıllı yerlərdə 0,5 m-dək dərinlikdə kürülərini tökür. Kürü tökdükdən sonra bu balıqlar, o cümlədən Xəzər qızılbalığı, Uzaq Şərq qızılbalığı və b. məhv olurlar. Kürüdən çıxmış körpələr 2, bəzən 3 il çayda qaldıqdan sonra dənizə qayıdırlar. Bu zaman körpələr boz-kül rəngində olur və sonradan gümüşü rəng alırlar. Dənizdə cinsi yetiş- kənliye çatdıqdan sonra qızılbalıqlar yenidən dünyaya gəldiyi çaya miqra siya edirlər. Qızılbalıqların həyat tərzinin maraqlı anları barədə daha ətraflı mə'lumatı onların ayrı-ayrı növlərinin biologiyası ilə tanış olduqdan sonra əldə etmək olar. Some salmonids die soon after spawning (such as Caspian Salmon, Pacific salmon, etc.). Salmon are anadrom ous fishes. Interestingly, after hatching in the upper courses of rivers and spending a certain period of time in rivers (up to 2 or sometimes 3 years), they then acquire ash gray coloration before descending to the sea which later turns silvery. The young at this stage are known as “smolts”. Before they mature, salmon live in the sea and as adults return into the parent rivers and streams. There are many fascinating moments in the life of salmon, about which you will learn after reading about the biology of the individual species.
Yüklə 1,62 Mb. Dostları ilə paylaş:
|