Boshqaruv psixologiyasi

Topshriklar taxlili - bu kuzatilayotgan inson va uning yashirin kasbiy xulkining yunalganligini psixologik jixatlarini tadkik kilish metoddir. Topshiriklarni taxlil etish metod F.Teylor tomonidan ishlab chikilgan bulib, tasvirlash va taxlil etish maksadida kullanilgan.Topshiriklarni taxlil etish xamda bajarilgan ishlarni taxlil etish metodi xam muxandislik psixologiyasida keng kullaniladi.
KUZATISH - ma’lumotlarni psixik xodisalarning kayd etish yullari orkali tuplashdan iborat. Kuzatish ikki turda buladi-formallashgan kuzatuv va erkin kuzatuv. Erkin kuzatuv tadkikotning boshlangich boskichlarida kullaniladi, u urganilayotgan masala moxiyatiga chukurrok kirib borish imkonini beradi.Formallashgan kuzatuv standart dastur asosida olib boriladi xamda kuzatilayotgan vokealar bayonnomada kayd etilgan xolda aloxida elementlarga bulinadi.Tadkikot metod sifatda kuzatishning xususiyati shunda-ki, ma’lumotlarni tuplash, turli sezgi organlari yordamida amalga oshiriladi, ya’ni kurish, eshitish, xid bilish va xokazo. CHunki kasbiy faoliyatda xidlar, shovkinlar va shunga uxshash xolatlar tez kuzatiladi va ular sinovdagilarning psixik xolatiga xamda faoliyat maxsuldorligiga, mexnatdan konikishiga ta’sir etadi.Kuzatilayotgan jarayonda tadkikotchining ishtirok etish darajasiga kura, kiritilgan kuzatish va tomonli kuzatishga ajratiladi. Kiritilgan kuzatuvda tadkikotchi gurux tarkibiga kirib, shu guruxning barcha faoliyat turlarini bajaradi. Tomonli kuzatishda tadkikotchi kuzatilayotgan xodisalardan chetda turib kino yoki videokameraga tushirgan xolda psixik xodisalarni taxlil etadi.Kasb psixologiyasining tadkikot metodi sifatida kuzatish ish urnini tashkil etish va umuman faoliyatdagi vaziyatga baxo berish, sinovdagilarning kirishimlilik xususiyatlarini taxlil kilish, uning kasbiy xulki, kasbiy ta’limi va malakasiga baxo berishda kullaniladi.Kuzatishning negativ xolatlari olingan ma’lumotlarning etarli darajada ishonchli emasligi chunki, tadkikot paytida ba’zida xodisalar uchraydi va kuzatilayotgan vokealarga aralashib ketish extimoli mavjud buladi. Kuzatish paytida sinovdagilarga tadkikot vazifalari xakida ma’lumot berishga tugri keladi, bu esa ularning kasbiy xulki va faoliyatiga uzgartirish kiritishlariga olib keladi. Undan tashkari, ishchilar, raxbarlar xam tadkikot natijalari ularning ish jarayonlariga salbiy ta’sir kursatishidan kurkishadi.