Бялядчи-ъядвял
Yüklə 3,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
61
– Deyəsən, səni başa düşürəm, – onun saçlarını sığallayan Sibilla dedi. – Sən nə axtardığını özün də bilmirsən. Heç mən də, mən də bilmirəm bu nədir. Ancaq başqa-başqa şeylər axtarırıq. Yadındadır, dünən nə deyirdilər… Əgər sən hər şeydən öncə Mondriansansa, mən də – Vieyra da Silvayam. – Demək belə, – Oliveyra dedi. – Deməli, mən Mondrianam. – Elədir, Horasio. – Belə çıxır ki, sən məni qırmızı və qəddar adam hesab edirsən. – Mən yalnız sənin Mondrian olduğunu dedim. – Bəs sənin ağlına gəlməyib ki, Mondriandan dərhal sonra Vieyra da Silva başlaya bilər? – Əlbəttə ki, – Sibilla dedi. – Ancaq sən hələ ki Mondirandan uzaqlaşmamısan. Sən daim nədənsə qorxursan və arxayın olmaq istəyirsən. Ancaq nədən – bilmirəm… Sən şairdən çox həkimə bənzəyirsən. – Şairlərlə işin olmasın. Mondrianın isə bu müqayisəylə xətrinə dəyirsən. – Mondrian – möcüzədir, ancaq onun havası çatmır. Mən ona baxanda bir az boğuluram. Sən danışmağa başlayanda isə bütövləşmək lazım gəlir, hər şey gözəldir, ancaq tamamilə ölüdür, solmuş çiçəklər kimi, ya da bunun kimi bir şey. – Gəl aydınlaşdıraq, Lusia, sən bütövlüyün nə demək olduğunu yaxşı başa düşürsən? – Mən, sözsüz ki, Lusiayam, ancaq sən məni belə çağırmamalısan, – Sibilla dedi. – Bütövlük, əlbəttə, başa düşürəm bütövlük nədir. Sən demək istəyirsən ki, sənin həyatında hər şey bir-birinə birləşməlidir ki, sonra hər şeyi eyni vaxtda və bir yerdə görə biləsən. Elə deyil. – Az-çox, – Oliveyra razılaşdı. – Çox qəribədir, mücərrəd məfhumlar sənə çox çətin çatır. Bütövlük, çoxluq… Sən onları elə-belə, misal gətirmədən dərk edə bilmirsən. Əlbəttə, bilmirsən. Gəl baxaq: sən öz həyatını bütöv təsəvvür edirsən? – Yox, məncə, yox. O, hissəciklərdən ibarətdir, ayrı-ayrı xırda həyatcıqlardan. – Ancaq sən bir-bir onların içərisindən keçmisən, bu sap bu yaşıl daşların içindən keçdiyi kimi. Yeri gəlmişkən, daşlar barədə: bu boyunbağı səndə haradandır? – Osip verib, – Sibilla dedi. – Anasının boyunbağısıdır, Odessadan gətirib. Olveyra sakitcə matedən hortuldatdı. Sibilla Rokamadurun yatması üçün Ronaldın ona verdiyi alçaq çarpayının yanına çəkildi. İndi bu yataqdan, Rokamadurdan və qonşulara qəzəbindən bilmirdi hara getsin, qonşuların hamısı Sibillanı inandırmışdılar ki, uşağı uşaq xəstəxanasında daha tez sağaldacaqlar. Madam İrendən teleqram alan kimi şəhərə getdi – nə edə bilərdi – Rokamaduru əski-üsküyə və ədyala bükdü, bu çarpayını otağa çəkib gətirdi, sobanı qaladı, ona şam qoyanda və əmziklə yedirdəndə şıltaqlıqlarına və çığırtısına dözməli oldu; hər tərəf dərman qoxuyurdu. Oliveyra matesini yenidən hortuldatdı, Ronalddan çoxdan aldığı, ancaq Rokamadurun əlindən uzun müddət dinləyə bilmədiyi « Deutshe Grammaphon Gesellschaft» 62
zərfinə çəpəki baxdı. Onu Sibillanın Rokamaduru necə yöndəmsiz şəkildə bələməsi və bələyini açması, onu necə əcaib mahnılarla ovundurması və vaxtaşırı uşağın beşiyindən qalxan qoxu; həm bələk, həm çığırtı, həm də Sibillanın hər şeyi öz uşağı üçün etdiyinə, bunları etməli olduğuna və Rokamadurun iki-üç günə sağalacağına səfeh əminliyi onu dəhşətə gətirirdi. Eybi yoxdur. Elədir, ancaq onun burada nə işi var? Bir ay bundan qabaq hərənin öz otağı vardı, sonra isə bir yerdə yaşamağa qərar verdilər. Sibilla dedi ki, bununla onlar qənaət edə bilərlər, məsələn, iki nəfərə bir qəzet ala bilərlər, boyat çörək qalmayacaq, o, Horasionun paltarlarını yuyacaq, hələ istiliyə və elektrik enerjisinə nə qədər qənaət edəcəklər… Oliveyra, demək olar ki, sağlam düşüncənin bu cür kobud hücumuna valeh olmuşdu. Odur ki, nəhayət, razı oldu, çünki qoca Truy çətinliklərdən yaxa qurtara bilmirdi və ondan otuz min frankadək borc almışdı, Oliveyra üçün isə o zaman necə yaşamağın fərqi yoxdu – tək, yoxsa Sibillayla; o, inadkar idi, ancaq hər bir yeni fikri uzun-uzadı götür-qoy etmək zərərli vərdişi onu xeyli düşündürdü, ancaq sonra qəti razı oldu. O, həqiqətən, inanırdı ki, Sibillanın daim yanında olması onu artıq söz çeynəməkdən xilas edəcək, amma, təbii ki, Rokamadurla bağlı ağlına heç nə gəlməmişdi. Lakin hətta bu şəraitdə belə o bəzən bir neçə dəqiqəlik, Rokamadurun ağlama və çığırtıları onu əvvəlki dilxor ovqatına qaytaranadək də olsa, tək qalırdı. « Görünür, məni Uolter Paterin personajlarının taleyi gözləyir, – Oliveyra düşündü. – Bir monoloqu bitirib, o birinə başlayıram, ayıbdır vallah. Epikürçü Mari – bu mənim alın yazımdır, yazım deyil e, ayıbımdır. Yeganə xilasedici – uşağın bələyindən gələn üfunətdir». – Mən həmişə sənin nə vaxtsa Osiplə yatacağından şübhələnmişəm, – Oliveyra dedi. – Rokamadurun qızdırması var, – Sibilla dedi. Oliveyra yenidən mateni başına çəkdi. Bu otun qədrini bilmək lazımdır, Paris apteklərində kilosu beş yüz frankdır, Sen-Lazar vağzalındakı dükanda isə iyrənc bir otu maraqlı tövsiyəylə satırlar: «Mate sauvage, cueilli par les indines» 1
– antibiotik xüsusiyyətlərə malik soyuqdəymə əleyhinə işlədici. Xoşbəxtlikdən Rosariodan olan bir vəkil – yeri gəlmişkən, o, Oliveyranın qardaşıydı – ona okeanın o tayından «Malta xaçı» firmasının istehsalı olan bu otdan beş kilo gətirmişdi. «Ot qurtaran kimi axırım çatacaq, – Oliveyra düşündü. – Mənim bacardığım yeganə həqiqi dialoqdur – bu yaşıl fincanla dialoq». O, matenin qeyri-adi xassələrini öyrənmişdi: üzərinə dağ su tökülmüş ot necə də ətirli nəfəs alır, şirəsi sorulub qurtardıqdan sonra isə çökür, solur və yaxalayıb tökənədək ətri qalır, nə az, nə çox, eynilə ehtiyat ağ ciyərdir – tənha və kədərli olanlar üçün vətənimiz Argentinanın hədiyyəsi. Artıq bir müddət idi ki, mənasız şeylər Oliveyra üçün əhəmiyyət kəsb etməyə başlamışdı, odur ki, o bütün diqqətini yaşıl rəngli kiçik bardağa yönəltmişdi ki, bunun da öz üstünlükləri vardı; onun hiyləgər ağlı heç vaxt bu yaşıl kiçik fincana dağların, ayın, üfüqün, yetkinləşməyə başlayan qızın, quşun və ya atın beynində yaratdığı iyrənc
1
Yüklə 3,92 Mb. Dostları ilə paylaş:
|