C. P. İSayev infeksion xəSTƏLİKLƏR
Yüklə 4,43 Mb. Pdf görüntüsü
|
363
Səpgi elementləri heç də həmişə inkişaf dövrlərinin hamısını ardıcıl olaraq keçmir. Bəzən ləkə dövründə geriyə inkişaf baş verir, və ya papula əmələ gəlsə də, vezikuia meydana çıxmadan səpgilər çəkilir. Səpgilərin bu cür inkişafı adətən axırıncı səpmələr zamanı qeyd edilir. Göstərmək lazımdır ki, birinci səpmə ilə axırıncı səpmə arasındakı müddət 8 günə bərabərdir. Su çiçəyində xəstələrin 20-30%-də dəri ilə yanaşı eyni vaxtda selikli qişalarda da səpgilər meydana çıxır. Enanlema bərk damaqda, diş ətində, dildə, ud-lağm arxa divarında, bəzən isə qırtlaqaa, konyuktivada qeyd edilir. Uşaqlarda, xüsusən qızlarda cinsiyyət üzvlərinin selikli qişasında da ola bilər. Enanlema-lar qırmızı ləkələr şəklində meydana çıxır və bir neçə saala vczikulaya çevrilərək dağılıb eroziv sahələr - aftalar əmələ gətirirlər. Səpgilərin sayı az 3-5, bəzən isə çox sayda olur. Adi herpes aftalannı xatırladan su çiçəyi aftalan, xüsusən inkişaf edən aftoz stomatit qidalanmaya mane olur, körpə uşaqlar döşdən imtina edirlər. Su çiçəyinin kliniki gedişi əsasən yüngül olur. İntoksikasiya əlamətləri özünü zəif büruzə verir. Hərarətin yüksəlməsi bir elə də nəzərə çarpmır. Yeni səpgilərin baş verməsi ilə bəzən hərarətin qısa müddətli qalxması müşahidə edilir. Xəstəlik normal temperatur fonunda da keçə bilər. Qeyd etmək lazımdır ki, xəstəlik zamanı xüsusən böyüklərdə, limfa düyünlərinin böyüməsi də olur. Su çiçəyinin tək-tək olsa da ağır formaları da qeyd edilir: bulloz, hemor-ragik,
gəlinir. Dəridə iri, yöndəmsiz suluqların meydana çıxması ilə xarakterizə olunur. Suluqlar dağıldıqdan sonra yerində gec sağalan xoralar əmələ gəlir.
olan xəstələrdə qeyd edilir. Bu zaman sudurcuqlarda, səpgilərdən azad dəridə və selikli qişalarda qansızmalara rast gəlinir. Burundan qanaxma, he-maturiya da ola bilər.
vezikulalar tezliklə böyüyərək qanlı möhtəviyyatla dolur. Onlar quruduqda qara qartmaqla örtülürlər. Qartmaqların kənarları iltihab zonası ilə haşiyə-lənnıiş olur. Bir növü qarayara qartmağını xatırladır. Qanqrenoz forma ağır gedişi ilə seçilir və hətta ölümlə nəticələnə bilir. Ağır formalarda hərarət 39°C və daha yuxarı olur və 3-6 gün davam edir. Xəstələrin bir qismində xəstəliyin 2-5-ci günlərində virus pnevmoniyası inkişaf edə bilər. Bu əsasən 2 yaşadək uşaqlarda və yaşlılarda qeyd edilir. Bir sıra hallarda daxili üzvlərin: qaraciyər, dalaq, mədə-bağırsağın, böyrəklərin, endokrin sistemin zədələnməsi ola bilər. Digər virus ensefalitlərinə nisbətən ağır gedişi ilə seçilən su çiçəyi mənşəli ensifalitinin inkişafı da mümkündür. Daxili üzvlərin zədələnməsini törədici virusun öz xüsusiyyətləri ilə yox, orqanizmin reaktivliyi və T-limfosit sisteminin zəifləməsi ilə əlaqələndirirlər. Su çiçəyinin tipik formaları ilə yanaşı atipik formalar - silinmiş, abortiv formaları da ola bilər. Silinmiş formada hərarət və intoksikasiya əlamətləri olmur, tək-tək səpgilər müşahidə edilir. Abortiv formada isə səpgilər meydana çıxmır. Bu cür atipik formaların diaqnozu adətən qoyulmur. downloaded from KitabYurdu.org 364
Su çiçəyində periferik qanda elə bir xarakterik dəyişiklik olmur. İlk günlər digər virus infeksiyalarında olduğu kimi Iekopeniya, neytropeniya, nisbi limfositoz ola bilər. EÇS dəyişmir. Bəzən səpgilər dövründə bakterial infeksi-yaiarla ağırlaşmalar zamanı leykositoz, sola meyillik, EÇS-in sürətlənməsi aşkar edilir.
da təhlükəli hesab edilir. Bu zaman dölün inkişafına təsiri mümkündür və düşük'lər ola bilər. Sonrakı dövrlər yoluxma yeni doğuhnuşiarda visseral zədələnmələrə səbəb olur. Doğuşa 4-5 gün qalmış yoluxan, xəstələnən hamilələrdə dölün yoluxma ehtimalı 17%-ə bərabərdir. Bu halda anadangəlmə su çiçəyində letallıq ehtimalı 31%-ə çatır. Su çiçəyi yeni doğulmuşlarda kliniki olaraq doğuşdan 6-11 gün sonra büruzə verir və ağır visseral zədələnmələrlə keçir. Xəstəlik orta ağır formada da keçə bilər.
abseslər, irinliklər və sepsisin inkişafı mümkündür. Gingivit, stomatit, irinli otit, konyuktivit, keratit, nefrit, hepatit və s. ola bilər. Ensefalit və ya mcniqoensefalitlər nadir hallarda təsadüf edilir.
edilən ensefalit, meninqoensefalit kimi ağırlaşmalar olarsa, proqnoz ciddi hesab edilir. Diaqnozu. Di ff e r ensi al daiqnozu. Kliniki əlamətlərə və anamnestik məlumatlara əsaslanaraq su çiçəyinin diaqnozunun qoyulması elə bir çətinlik törətmir. Diaqnoz sudurcuqlardan götürülmüş materialın gümüş-ləmə üsulu ilə boyayıb adi işıq mikroskopunda virusları aşkar etməklə tostiq etmək olar. Ayrı-ayrı hallarda ekspress diaqnostika məqsədilə immunoflüoros-sensiya üsulundan istifadə edilir. Virusa qarşı antitellər KBR və hemaqlutina-siya reaksiyasının ləngiməsi kimi sereloji üsullarla təyin edilir. Spesifik antitel litrinin dinamikada 4 dəfə artması diaqnozu təsdiq edir. Sereloji reaksiyalar diaqnozu yalnız retrospektiv (xəstələr sağaldıqdan sonra) təsdiq edir. Spesifik müayinə - virusların toxuma kulturalarının alınması kifayət qədər mürəkkəb üsul olduğundan yalnız xüsusi diaqnostik mərkəzlərdə aparıla bilər. Ümumiyyətlə, xəstəliyin diaqnozunun laborator təsdiqinə ehtiyac qalmır. Su çiçəyini impetiqo, vezikulyoz rikketsioz, kəməri əy ici dəmrov, yayılmış herpes irıfeksiyası, bəzi
də diffensasiya aparılacaq xəstəliklər sırasındadır. Mii ali c ə s i. Ümumi qəbul edilmiş etiotrop müalicə vasitəsi yoxdur. Xəstəliyin erkən dövründə interferon preapartlarından olan leykinferonun tətbiqi qızdırmalı dövrün qısalmasına, yenidən səpmələrin qarşısının alınmasına və ya az olmasına səbəb olmaqla müsbət təsir göstərir. Ağır gedişlərdə, ağırlaşmalar olduqda, həmçinin immunreaktivliyi zəifləmiş şəxslərə (hematoloji i •_
xəstələr, HV-infeksiyası və s.) etiotrop müalicə vasitəsi kimi vena daxilinə 5 gün müddətində 15 mq/kq dozada vidarabin uzun müddətli (12 saat müddətində) vena daxili infuziya şəklində təyin edilə bilər. Bu məqsədlə asiklovirin, insan immunoqlobulinin (3-6 ml olmaqla əzələ daxilinə) təyini də məsləhətdir. Leykositar insan interferonunun da müsbət təsiri qeyd olunur. Bütün qızdırma dövrü xəstələr yataq rejimini gözləməlidirlər. Sudurcuq-ları anilin boyalarının suda məhlulları ilə - 1%-li metilin abısı, 1%-li brilyant abısı, 0,1%-li rivanol, downloaded from KitabYurdu.org
Yüklə 4,43 Mb. Dostları ilə paylaş:
|