Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar
Yüklə 7,81 Mb. Pdf görüntüsü
|
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar. Povestlər”.
Ə
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu – www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 214
– Bu şeir deyəsən iki tərəfin bir-biri ilə deyişməsi idi. “Old Baley” - dən sonra da hansısa misralar vardı. Mister Çarrinqtonun əhvalının yaxşı vaxtına düşsə, onun yaddaşından çatışmayan bəndləri də tapıb çıxarmaq olar. – Bəs sənə şeiri kim öyrədib? - Uinston soruşdu. – Babam tez-tez onu oxuyurdu. Səkkiz yaşım olanda babamı buxara çevirdilər - bir sözlə, həmişəlik yoxa çıxdı. Maraqlıdır, görəsən, limon necə olur? - qız gözlənilmədən mövzunu dəyişdi. - Mandarin görmüşəm. Nazik qabıqlı, narıncı rəngdə sarımtıl meyvədir. – Limon yadıma gəlir, - Uinston dedi. - Əllinci illərdə hər yerdə olurdu. Elə turş idi ki, adam hətta aralıdan baxanda dişləri qamaşırdı. – Yəqin, bu şəklin arxası da bitlə doludur, - Culiya yenə mövzunu dəyişdi. - Gərək bir dəfə onu çıxarıb yaxşıca təmizləyim. Deyəsən, getmək vaxtıdır. Hələ gərək bu pudra-boyanı da təmizləyim. Ah, həyat necə də darıxdırıcıdır! Qoy ayrılmamışdan əvvəl dodaqlarımın izini sənin sifətində qoyum. Qız gedəndən sonra Uinston bir müddət də yerindən tərpənmədi. Otaq get-gedə qaranlıqlaşırdı. Uzanılı halda üzünü işığa çevirib şüşə press-papyeyə baxmağa başladı. İçərisindəki mərcan parçasından daha çox şüşənin özünün görünüşü ona maraqlı gəlirdi. Baxdıqca, sanki adamın gözləri dibi görünməyən dərinliyə işləyirdi. Şüşənin səthi rəngbərəng göy qurşağı kimi daxilində öz ab-havası, öz atmosferi olan kiçik bir dünya gizlətmişdi. Uinstona elə gəldi ki, o, özü də qırmızı ağacdan düzəldilmiş çarpayı, açılıb-yığılan masa, divar saatı, metal çərçivəli qravürlə birlikdə həmin dünyanın içərisinə düşüb.Şüşə press-papye daldalandıqları sığınacaq idi. İçərisindəki mərcan isə Culiya ilə özünün həyatı idi. Büllura həkk olunmuş əbədiyyət idi...
V fəsil Saym yoxa çıxmışdı. İş günü başlansa da heç yerdə gözə dəymirdi. Bəzi ağılsız adamlar gecikməsinin səbəbləri ilə bağlı mübahisə açmışdılar. Ertəsi gün onu yada salan yox idi. Hadisənin üçüncü günü Uinston elanlar lövhəsinə baxmaq üçün Sənədləşdirmə Departamentinin vestibülünə qalxmışdı. Orada Saymın da daxil olduğu Şahmat Komissiyası üzvlərinin siyahısı asılmışdı. İlk baxışdan sanki heç bir şey dəyişilməmişdi. Lakin siyahıda bir soyad çatışmırdı. Başqa izahata ehtiyac yox idi. Saym daha mövcud deyildi. Heç vaxt mövcud olmamışdı. Nazirliyin pəncərəsiz labirintlərində, kondisioner işləyən otaqlarda hələ temperatur normal idi. Küçədə isə səkilərdən od qalxırdı. Hamının işdən çıxdığı saatlarda metroda üfunət iyindən nəfəs almaq olmurdu. Nifrət Həftəsinə hazırlıq tam gücü ilə davam edirdi. Bütün Nazirliklərin əməkdaşları işdən sonra da yerlərində qalırdılar. Yürüşlər, mitinqlər, hərbi paradlar, mühazirələr, mum fiqurların sərgisi, telefilmlərin nümayişi, teleekran proqramlarının hazırlanması-bunların hamısını hazırlayıb çatdırmaq lazım idi. Tribunaların qurulması, portretlərin çəkilməsi, şüarların dəqiqləşdirilməsi, mahnıların yazılması, şayiələrin yayılması, foto-şəkillərin saxtalaşdırılması - hamısı vaxt və qüvvə tələb edirdi. Ədəbiyyat Departamentində Culiyanın işlədiyi şöbə roman istehsalını müvəqqəti dayandırmışdı. Onlara düşmənin vəhşilikləri haqqında silsilə broşüralar tərtib etmək tapşırılmışdı. Uinston daimi işindən əlavə, günün çoxunu saatlarla “Tayms”ın köhnə saylarını vərəqləməyə, mühazirələrdə sitat gətiriləcək məlumatların dəyişdirməyə, dil və üsluba daha təntənəli ahəng verməyə sərf edirdi. Axşamın gec saatlarında beyinləri qızmış prollar küçələrə töküləndə isə, demək olar ki, şəhərin altı üstünə çevrilirdi. Əvvəlki vaxtlarla müqayisədə, indi Londona mərmilər daha tez-tez düşürdü. Bəzən uzaq məsafədən dəhşətli partlayış səsləri eşidilirdi. Heç kəs partlayışların səbəbini izah etmirdi. Qorxunc şayiələr baş alıb gedirdi. “Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar. Povestlər”.
Ə
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu – www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 215
Nifrət Həftəsinin əsas musiqi bəzəyi sayılan Nifrət Şərqisi artıq hazır idi. Onu arasıkəsilmədən teleekranla verirdilər. İt mırıltısını xatırladan vəhşi ritm üzərində köklənmiş mahnı musiqidən daha çox çubuqların zərblə təbilə vurulması təsiri bağışlayırdı. Yüzlərlə boğazın qışqırdığı, gücü gəldikcə asfalta çırpılan yüzlərlə ayağın müşayiət etdiyi ifa dəhşətli ab-hava yaradırdı. Nifrət Şərqisi prolların xoşuna gəlmişdi. Küçələrdə gecə yarısına qədər hələ də dəbdə olan “Artıq çoxdan yoxdur o xoş arzular” mahnısı ilə rəqabət aparırdı. Parsonsun uşaqları gecə-gündüz demədən günün istənilən vaxtı daraq və kağız parçasının köməyi ilə Nifrət Şərqisini yorulub- usanmadan, zəhlətökən ardıcıllıqla yamsılamağa çalışırdılar. İndi Uinston axşamlar həmişəkindən daha çox məşğul olurdu. Parsonsun təşkilatçılığı altındakı könüllülər dəstəsi yaşadıqları küçəni Nifrət Həftəsinə hazırlayırdı. Dəstə üzvləri şüarlar yazır, plakatlar çəkir, bayraq dirəkləri quraşdırır, həyatlarını təhlükəyə qoyaraq küçənin üzbəüz səmtindəki evlərin damı arasında vımpellər asmaqdan ötrü məftil çəkirdilər. Parsons hər yerdə “Qələbə” binasının təkbaşına dörd yüz kvadratmetr bayraq hazırlayıb asacağını deyib lovğalanırdı. Həmişəki kimi başı sevimli məşğuliyyətinə qarışdığından özünü çox xoşbəxt sayırdı. Havanın istiliyi, o biri tərəfdən isə fasiləsiz fiziki iş axşamlar ona ənənəvi şortunu və açıq yaxalı köynəyini geyməyə imkanı yaratmışdı. Parsons eyni vaxtda hər yerdə olmağı bacarırdı: çəkir, itələyir, mişarlayır, mismarlayır, səmərələşdirici təklif verir, yorulanları dostcasına zarafatla, xoş sözlə ruhlandırır və paltarına sığmayan bədəni ilə hər tərəfə kəskin tər iyi yayırdı. Gözlənilmədən bütün Londonu yeni plakatla bəzəməyə başladılar. Üzərində heç bir yazı yox idi. Plakatda boyu üç-dörd metrə çatan Avrasiya əsgərinin nəhəng fiquru təsvir edilmişdi. Əsgərin ifadəsiz monqol sifəti vardı. Ayağına iri çəkmələr geymiş, çiynindən avtomat asmışdı. Şəklə hansı bucaq altında baxsan, avtomatın böyüdülmüş lüləsinin düz adamın üstünə tuşlandığı görünürdü. Plakatı bütün hasarlara, divarlara, bir sözlə, boş gördükləri hər yerə yapışdırmışdılar. Say baxımından hətta Böyük Qardaşın portretlərini də üstələmişdi. Adi vaxtlarda müharibə ilə o qədər də maraqlanmayan prollar belə vaxtlarda yuxarıdan gələn göstərişlə həmişə atəşin vətənpərvərlərə çevrilirdilər. Sanki ümumi əhvali-ruhiyyə ilə ayaqlaşmaq üçün mərmilər də əvvəlki vaxtlarla müqayisədə daha çox adam öldürürdü. Mərmilərdən biri izdihamın qaynaşdığı Stepney kino-teatrına düşmüş, bir neçə yüz nəfəri binanın xarabalıqları altında dəfn etmişdi. Ətraf məhəllələrin bütün sakinləri bir neçə saat çəkən dəfn mərasimində iştirak etmək üçün ucu- bucağı görünməyən izdihama qoşulmuşdular. Nəticədə dəfn özünəməxsus etiraz mitinqinə çevrilmişdi. Başqa bir mərmi isə çox vaxt uşaqların oyun meydançası kimi istifadə etdikləri boş əraziyə düşmüş, onlarla yeniyetmənin parça-tikə olması ilə nəticələnmişdi. Yenə də qəzəbli etiraz nümayişləri keçirilmişdi, Qoldsteynin müqəvvaları yandırılmışdı, üzərində Avrasiya əsgərinin təsviri olan yüzlərlə plakat divardan qoparılıb tonqala atılmışdı. Qarışıqlıq vaxtı bir neçə mağaza talan edilmişdi. Sonra şayiə yayılmışdı ki, mərmiləri casusların radio vasitəsilə ötürdükləri koordinatlar əsasında hədəfə tuşlayıb atırlar. Bu şayiə nəticəsində prol məhəllələrindən birinin sakinlərinin əcnəbi olduqlarından şübhələndikləri qarı-qocanın evinə od vurub yandırmışdılar. İkisi də içəridə tüstüdən boğulub ölmüşdü. Culiya ilə Uinston mister Çarrinqtonun dükanının üstündəki otağa gəlməyə imkan tapan kimi sərinləmək üçün paltarlarını soyunub açıq pəncərənin önündə, mələfəsiz çarpayıda yanaşı uzanırdılar. İlk dəfə deşikdən başını çıxarandan sonra siçovul bir də gözə dəyməmişdi. Amma havaların isti keçməsi taxtabitilərin sayını daha da artırmışdı. Uinstonla Culiya bundan o qədər də qorxmurdular. Təmiz, yaxud çirkliliyindən asılı olmayaraq, otaq onlar üçün cənnət idi. Kandardan içəri girən kimi qara bazardan aldıqları istiotu hər tərəfə səpir, kombinezonlarını çıxarıb elə tərli-tərli sevişməyə başlayırdılar. Sonra da dərhal yuxuya gedirdilər. Ayılanda isə taxtabitilərin özlərinə gəldiklərini, əks-hücuma keçmək üçün mövqe tutduqlarını görürdülər. Dörd, beş, altı... Yox, yeddi! İyunda yeddi dəfə görüşə bilmişdilər. Uinston daha bütün günü cin içmək vərdişini tərgitmişdi. Deyəsən, içkiyə ümumiyyətlə ehtiyac hiss etmirdi. Ətə-cana gəlmişdi, ayağındakı varikoz yarası balacalaşıb bərkimiş, yalnız topuğunun üstündə qəhvəyi ləkə kimi qalmışdı. Səhərlər bəzən boğulma həddinə çatan öskürəyi dayanmışdı. Həyat əvvəlki kimi Yüklə 7,81 Mb. Dostları ilə paylaş:
|